تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 9
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالوودە
«فر.»، «نمغـ.» ١- گیرۆدەی شتێک، کەسێک
یا
کارێک.:
ئەم
مناڵە
زۆر
ئالوودەی
دایکێتی
،
پیاو
خۆی
ئالوودەی
جگەرە
نەکا
باشە
. □ «
وەک
سۆفیی
سافی
مەبە
ئالوودەیی
دنیا
» «
بێهوودە
مکەددەر
مەکە
سەرچاوەیی مەشڕەب» «نالی: گمـ: ١٢» «
سا
خاسەن
ئەمجار
،
شووم
سیابەخت» «
تۆ
ئالوودەی
دەرد
،
من
زامان
سەخت
» «مەولەوی: مکبـ ــ ٢٥» ٢-
حاڵی
شتێک
کە
لە
شتێکی
تر
خشابێ یاکەوتبێتە ناویەوە ئاسارێکی
پێوە
لکا
بێ
. □ «
ئالوودە
نەبێ
تا
بە
زەبوونگیریی خوێنم» «
بۆ
کوشتنی
من
دامەنی
پاکی
لە
کەمەردا» «نالی: گمـ ــ ٨» * «بکـ.»
لەوتی
(عا.: ملووس).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالووچە
[[ئالوو + چە = ئالووی پچووک]]
«زا.»، «نتـ.» تمـ:
هەڵووچە
.
هەڵووژە
. هس.:
ئاڵوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالک
«نا.» تمـ:
ئالیک
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالکۆل
[ [= فرەنسی: ئالکوول. «لە ــ الکحول ــ ی عەرەبی» وەرگیراوە. ]]
«نا.»، «
کئیر
.» تراوێکی کیمیایییە،
لە
هیدڕوژێن و
ئۆکسیژێن
و کاڕبۆن پێکهاتووە،
وەکوو
بەنزین
بە
هەوادەچی،
خێرا
ئاگر
دەگرێ، تامی
تیژە
و بۆنی
گرانە
،
دەم
دەسووتێنێ،
لە
٧٨
دەرەجە
گەرماییدا دەکوڵێ و
لە
١١٢ی
ژێر
سفردا دەیبەستێ،
گەلێ
چەشنی
هەیە
،
لە
هەمووان
بە
ناو
بانگتری
دوانن
. یەکەمیان
ئالکۆلی
سپییە
کە
ناوی
کیمیایی
«
ئالکۆل
ئێتیلیک» ە و
کەم
و
زۆر
لە
هەموو
جۆرە خواردنەوەیێکی
وەکوو
بیرە
و
ئارەق
و......
دا
هەیە
، ڕەنگی
وەکوو
ئاو
وایە
، بۆنی
ناخۆش
نیە
،
هەندێ
تفت
و
تاڵە
و
دەم
دەزوورێنێتەوە،
ئارەق
و
شەراب
و...
کە
پیاو
سەرخۆش
دەکەن
لە
بەر
ئالکۆلەکەیانە. دووهەمیان: ئالکۆلێکە
لە
«
دار
» دەگیرێ
بۆیە
«
ئالکۆلی
دار
» یشی پێ دەڵین،
بۆ
خواردنەوە
ناشێ
، سەنعاتکار و دوکتۆرەکان
بۆ
ئێشی
جۆر
بە
جۆر
کەڵکی
لێ
وەردەگرن. * ئیسپیرت. ئیسپیرتۆ. کحوول «عا.»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالکۆلی
[[ئالکۆل + ٣- ئی]]
«فرەنسی.
کو
.». «سـ. نا.»، «کئێر.» ١- کەسێکی
زۆر
ئارەق
و
شەراب
و
ئەو
جۆرە شتانە بخواتەوە و
لێی
بووبێ
بە
خوو
بۆی
تەرخ
نەکرێ: پیاوی
ئالکۆلی
دەستی
لەرزۆک
دەبێ
.
سۆران
هەر
بە
جارێک
بۆتە
ئالکۆلی
، بەیانیانیش دەخواتەوە. ٢-
ئەو
شتانەی
لە
تەرکیبیاندا
ئالکۆل
هەبێ:
ئاوجۆ
خواردنەوەیێکی ئالکۆلییە
بەڵام
پیاو
هێندە
سەرخۆش
ناکا
. ٣-
ئەو
ئامرازانەی
بە
ئالکۆل
ئیش
دەکەن: تیڕمۆمەتری
ئالکۆلی
. پریمۆزێکی ئالکۆلیمان
هەبوو
گوم
بوو
. دوکتۆرەکان ئامرازەکانیان
بە
چرای
ئالکۆلی
ڕادەدێرن
تا
میکڕۆبەکەیان
لە
ناو
بچێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالی
[[ پهـ: ئالەک]]
«نا.»، «بکـ.»
لا
، لایەک،
مەڵبەند
،
کەرخ
، تەڕەف: ئالیدا «لایەنگیر»، ئالیی ماڵێ «
لای
ماڵەوە
، حەڕەم»،
ئەز
دچم ئالییێ دیاربەکرێ «
من
دەچمە
لای
دیاربەکرێ».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالیک
[[ = عا.: عەلیق]]
«نا.» ژەمەکا و جۆیەکە، ئەکرێتە
بەر
وڵاغی
بەرزە
و
ئێستر
و گوێدرێژ.: وڵاخەکانم
ئالیک
نەداوە،
ئەوە
هێشتا
ئالیکت نەکردۆتە
بەر
ئەسپەکە ؟ □ «خاوەنی ئالیکی ناڵێم پێ نەداوە موتڵەقا» «داویەتی
ئەمما
وەکوو
بیستوومە
قووتی
لایەمووت» «
ڕەزا
ــ ١٠»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالیک دان
«مستـ. متـ.»
کاو
و
جۆ
، کردنە
بەر
وڵاغان.: با
ئالیک
بدەم
جا
دێم
.
خێرا
بن
ئالیک
بدەن
تا
بڕۆین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئالەت
[[ = عا.: ئالە]]
«نا.» ١-
ئامراز
بۆ
پێکهێنانی کارێک
یا
جێ
بە
جێ
کردنی مەبەستێک: هەوجار ئالەتی
جووتە
. کۆنەپەرەست ئالەتی
دەستی
ئیمپڕیالیزمە. ٢- «کنـ.» ئامرازی
پیاوەتی
و نێرینەیی
ئادەمیزاد
«
چونکە
ناوهێنانی
بە
بێ
ئەدەبی
دەزانرێ».