تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 2
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
گەندەڵی سیاسی
کەڵک
وەرگرتن
لە
دەسەڵاتی
سیاسی
بۆ
گەیشتن
بە
قازانجی شەخسی و
ناڕەوا
بە
گەندەڵی
سیاسی
لە
قەڵەم
دراوە.
گەندەڵی
ماڵی
و
ئیداری
، گرنگترین لایەنی
گەندەڵی
سیاسی
لە
ئەژمار
دێت
.
ڤیتۆ
تانزی
، هۆکارەکانی بڵاوبوونەوەی
گەندەڵی
،
بەم
شێوە
ناوبردە دەکات :
1ــ
یاسا
و ڕێساکان (
وەک
دەرکردنی ئیجازەنامە،
بە
ناوچەیی کردنی ئیشوکارەکان).
2ــ
چاودێری
کردنی ڕیککەوتننامەی
کڕین
و سەرمایەدانانی
دەوڵەتی
(
وەک
دروستکردنی
ڕێگەوبان
پرد
و فڕۆکەخانە).
3ــ
ئەو
بەرنامانەی
کە
پاڵنەرن
بۆ
باجدان.
4ــ
چاودێری
بە
سەر
ڕەوتی
دامەزراندنی کارمەندان.
5ــ ماهییەتی سیستەمی
سیاسی
.
6ــ ماهییەتی سیستەمی
سزادان
.
بە
بڕوای
تانزی
،
گەندەڵی
سیاسی
لە
زۆربەی وەڵاتان
لە
ژێر
سەری
ڕێبەرانی سیاسییەوەیە و
لە
هەندێ
وەڵاتی
دیکە
لە
لایەن
کاربەدەستانی
دەوڵەت
و کارمەندانی شارەوانییە.
ئەو
دەوڵەتانەی
کە
بەپێی بەرنامەی ئایدیالی
بەهێز
و شۆڕشگێڕانە، دەگەن
بە
دەسەڵات
،
ڕەنگە
بتوانن
تا
ماوەیەک
بە
پاڵپشتی
ئەم
ئایدیالە و هەستوخوستی شۆڕشگێڕانە،
گەندەڵی
کۆنترۆڵ بکەن
بەڵام
هەر
کە
هەست
و سۆزەکە نیشتەوە،
سەرلەنوێ
هەڵدەداتەوە و
پەرە
دەستێنێ و
ڕیشە
دادەکوتێ.
لە
سیستەمی
دیموکراسی
ڕاستەقینەدا
گەندەڵی
ڕێبەران و بەرپرسانی
سیاسی
کۆنترۆڵ دەکرێت
یان
ئاشکرا
دەبێت و
بەری
پێ
دەگیردرێت و
بە
دەگمەن
دەگاتە ئاستی
گەندەڵی
لە
وەڵاتانی ئیستبدادیدا.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
پڕوپاگەندە- بانگەشە
لە
وشەی لاتینی propagare وەرگیراوە و
بە
واتای «بڵاوکردنەوە»یە.
بەڵام
لە
زاراوەی سیاسیدا
بە
مانای ڕاگەیاندنی
ئەو
واقیع و ڕووداوانەیە
کە
زێدەتر
سیاسی
بن
یان
بە
دەمهەڵبەستنی ڕاپۆرتێک بەمەبەستی
کارتێکردن
لەسەر
زەینی
بیسەر
بۆ
هاندان
بەرەو
ئەنجامی کردارێکی
تایبەت
.
لە
پڕوپاگەندەدا زیاتر گرنگایەتی
بە
ئامانج
دەدرێ،
تاکوو
ناوەڕۆک
. پڕوپاگەندە،
هەمیشە
بووە
بەڵام
لە
سەدەی
بیست
بەملاوە بەهۆی پەرەسەندنی میدیا و کەرەستەی
ڕاگەیاندن
وەکوو
(
ڕادیۆ
، تەلەفیزیۆن،
ڕۆژنامە
،
سینەما
و ئینتەرنێت) کارلێکی زیاتری
پەیدا
کردووە و دەوڵەتان و حیزب و
گرووپی
سیاسی
، زیاتر
لەسەر
ئەم
دیاردە
لەنگەریان گرتووە و
تەنانەت
لە
کۆمەڵناسیدا لقی ئەکادیمیشی
لێ
کەوتۆتەوە. حیزب و دەوڵەتانی فاشیستی و نازیستی و کۆمۆنیستی،
بۆ
بەدەسهێنانی دڵی ڕەشەگەل و ڕاکێشانی سەرنجی خەڵکانی
جیهان
بەرەو
لای
خۆیان
توانایی
زۆریان لەخۆ
نیشان
داوە.
کێشمەکێشی تەبلیغاتی لەنێوان
دەوڵەت
و حیزبە
ڕاست
و چەپیەکان، زاراوەی «شەڕی پڕوپاگەندەیی» و «شەڕی سایکۆیی» هێنایە ئاراوە. شەڕی پڕوپاگەندەیی
لە
قۆناخی شەڕی جیهانی
دووهەم
و
سەردەمی
شەڕی سارد*دا گەیشتە بەرزترین ئاستی
خۆی
.
پڕوپاگەندە،
لەم
سەردەمەدا
لەسەر
دوو
دیاردە
بە
باشی
کاریگەری
بووە
:
1) بەدەسهێنانی
زۆرترین
ڕای
گشتی*
بە
قازانجی دەوڵەتەکانی کۆمەڵگەی
پیشەسازی
.
2) بەکارهێنانی
کەرەستە
و ئامرازی تەکنیکی
بۆ
بە
قەناعەتگەیاندنی
کۆمەڵ
.
کەواتە
پڕوپاگەندە لایەنی
تایبەتی
شارستانییەتی
هاوچەرخ
لە
ئەژمار
دێ
چونکە
وەیلانی خڕکردنەوەی
تەواوی
چین
و توێژەکانی کۆمەڵگەیە
بە
دەوری
فیکر
و
ڕێباز
یا
ئایدیۆلۆجیایەکی تایبەتەوە.
دریان
کوور
، لەنێوان پڕوپاگەندەکان
چەند
جیاوازی
قاییل
دەبێت:
1ــ هەڵگر: هەرشتێک
کە
بڵاو
بکرێتەوە (
واتە
هەر
شتێک
کە
هەڵگری
باری
تەبلیغاتی بێت) .
2ــ ئامرازی تەکنیکی:
ڕادیۆ
، تەلەفیزیۆن،
ڕۆژنامە
و…
3ــ
ناوەڕۆک
و ناواخن: ئایدیۆلۆجیا،
ئەندێشە
،
دروشم
،
زانیاری
درۆ
و…
4ــ
ئامانج
و مەبەست: فەرمانبردنی
کوێرکوێرانە
، سەرسپوردەگی، دژەپڕوپاگەندە، وەتەنپەرستی، وەفاداری
بە
حکوومەت.