تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 2
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
بیرۆکەی دروستبوونی ڕێکخراوێکی
وەها
بۆ
سوودوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی، ئەگەڕێتەوە
بۆ
1950
بە
دواوە
.
لە
ساڵی 1953
لەسەر
پێشنیازی «ئایزێنهاوەر» سەرۆککۆماری
ئەو
کاتەی
ئەمریکا
،
بە
کۆمەڵی
گشتی
نەتەوە
یەکگرتووەکان،
بڕیار
درا سەرچاوەیەک
بۆ
ئەم
مەبەستە
دابمەزرێت.
لە
ساڵی 1954،
کۆمەڵی
گشتی
بڕیارنامەی "ئەتۆم
بۆ
ئاشتی
"
مۆر
کرد
و
سەرەنجام
لە
29ی ژووەنی 1956 ڕەشنووسی بڕیارنامەی ئاژانس
لە
کۆنگرەی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمیدا
پەسند
کرا
. ئاژانس
وەکوو
ڕێکخراوەیەکی نێونەتەوەیی
سەربەخۆ
، بەرپرسیارییەتی سوودوەرگرتن
لە
وزەی ئەتۆمی
بۆ
خزمەت
بە
ئاسایشی زیاتر
بەرعۆدە
گرتووە.
بەگشتی ئامانجەکانی ئاژانس
لە
دوو
تەوەردا
کورت
دەکرێتەوە:
یەکەم
، کەڵکوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی و ڕەونەقبەخشین و پەرەپێدانی
بۆ
خزمەت
بە
ئاشتی
و
تەندروستی
و
پێشکەوتن
و بەهرەداری
لە
تەواوی
جیهان
.
دووهەم
،
بێخەم
بوون
لەوەیکە
ئەو
هاریکاری
و زانیارییانەی
کە
لە
لایەن
ئاژانسەوە
ئاڕاستە
دەکرێ
،
بۆ
ئامانجی
سەربازی
و
جەنگی
بەکار
نابرێت.
ئەرکێکی
دیکە
کە
بە
ئاژانس سپێردراوە،
ئەوەیە
کە
ڕێ
خۆش
بکات
بۆ
پاراستن
و پیادەکردنی پەیمانی بەربەستکردنی چەکی
ناوەکی
Non Proliferation Treaty (NPT) .
تا
ئێستە
بنکەی
ناوەکی
زۆربەی وەڵاتان کەوتونەتە
ژێر
چاودێری
ئاژانسەوە،
ئەم
چاودێرییە، 95%
پێگە
ناوەکییەکانی
جیهان
بێجگە
لەو
پێنج
وەڵاتەی
کە
خاوەنی چەکی ئەتۆمین ئەگرێتەوە. ئاژانس پێکهاتووە
لە
35
ئەندام
و ناوەندەکەشی
لە
شاری
«ڤیەنا»ی
لە
وەڵاتی
«نەمسا»یە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
خوێن داکوژان
یەککەوتن
بەمەبەستی
کۆتایی
هێنان
بە
شەڕ
و
دوژمنایەتی
لەنێوان
دوو
یان
چەن
دەوڵەتێک.
لەم
یەککەوتنەدا بەگشتی کەشوهەوا و ماوەی
دەسهەڵگرتن
لە
شەڕ
لەنێوان لایەنەکانی
شەڕ
دیاری
دەکرێت. سازشکردن و
کۆک
بوون
لەسەر
خوێنداکوژان
ڕەنگە
بە
شێوەیەکی
گشتی
و هەمەلایەنە بێت:
وەک
خوێن
داکوژانی فەڕەنسە و ئەڵمانیا،
یان
کاتی
بێت:
کە
زیاتر بەمەبەستی کۆکردنەوەی کوژراوەکان
لە
مەیدانی شەڕدا
بە
ئەنجام
دەگات.
ئەم
جۆرە کردارە
بە
«هەڵپەساردنی
شەڕ
»یش ناوبردە
کراوە
.
لە
ڕوانگەی مافی نێونەتەوەییەوە،
ئەگەرچی
خوێن
داکوژابێتەوە و
دەست
لە
شەڕ
هەڵگیرابێ
بەڵام
حاڵەتی
شەڕ
،
هەر
بەردەوامە و
ماف
و ئەرکی لایەنەکانی
شەڕ
هەر
لە
ئارادایە. ڕێسێ گشتییەکانی خوێنداکوژان
لە
کۆنفرانسی
ئاشتی
لاهای
لە
ساڵی 1907
دیاری
کرا
و
بەو
پێیە
لە
خوێن
داکوژانەوەی
بێ
سنووردا کاتێک
شەڕ
و
ئاژاوە
سەرهەڵدەداتەوە
کە
بە
تەرزێکی جددی و هەمەلایەن
ئەم
ڕێساگەلە
وەلا
بنرێت.
ئەو
کردەوانەی
کە
ئەبێتە
هۆی
پێشێلکردنی بڕیارنامەی خوێنداکوژان بریتییە
لە
:
پێشڕەوی
ئاشکرا
، داگیرکردنی
هەر
ناوچەیەکی
بەدەر
لە
هێڵی دیاریکراو، و جێبەجێکردنی سپایەک
کە
لە
بارودۆخێکی لاوازدا بووبێت.