سرآمدباوری/ نخبەگرایی

Elitism

بەپێی ئەم ڕێبازە ماهییەتی هەر کۆمەڵگەیەک چ زیندوو بێت چ مەنگ و مردوو، ڕەوا یا ناڕەوا بەپێی ماهییەتی نوخبەکانی خۆی دیاری دەکرێت. لە زاراوەی سیاسیدا بریتییە لەو باوەڕە کە لە هەر کۆمەڵگەیەک یان گروپی کۆمەڵایەتی، ئابووری، سیاسی، کولتووری و… کەسێک یا کەسانێک بەهۆی لێهاتوویی تایبەتەوە، باڵاترن لە ئەوانیدی و ئەم باڵادەستیە مافی پێشەوایی و ڕێبەرایەتیان بۆ دەستەبەر دەکات. نوخبەگەرێتی لەگەڵ دیموکراسیدا نەیارە و ئەم سیستەمە بە پێشێلکەری مافی خەڵکانی نوخبە و لێهاتوو دەزانێ و پێی وایە خەڵکانی ڕەشۆکی و کەم بەهرە تا ئاستێکی نابەجێ بەرز دەکاتەوە. نوخبەگەرێتی لە سیستەمی پەروەردەدا بریتیە لە هەڵبژاردنی هۆشمەندترین قوتابیان و پەروەردەکردنیان بە شێوازی ناوازەی پەروەردەیی بۆ بەرهەمهێنانی باشترین و بەتوانترین مرۆڤەکان. ئەم شێوازە پەروەردەییە لە وەڵاتانێکی وەک بەریتانیا، فرەنسا، ئەڵمانیا، سۆڤیەت و ئەمریکا بە کار براوە. بەگشتی باسی چوارجۆر نوخبە دەکرێت کە بریتین لە:
1) نوخبەی دەسەڵاتی سیاسی
2) نوخبەی ئابووری
3) نوخبەی سەربازی
4) نوخبەی فیکری