بڵند کردن
کەوتنە شوین یەکێ بە غار: هەڵم بڕی تا دەماڵێم کردەوە
بە تیخ لەت کردنی گوریس و ڕیس
گوڕینی ڕێگەی ئاو: ئاوەکەی هەڵبڕی بۆ نێو جۆیەکەی خۆی

«مست. مت.» 1- بە رزکردنەوەی شتێ لە شوێنی خۆی. «دار هەڵبڕه سەی دز دیاره» ::وا خەریکی خوێندنەوه بوو هەر سەری هەڵنەد ەبڕی، چاوی هەڵبڕی پڕ بوو لەفرمێسک. 2- دوور خستنەوەی گیاندارێک لەشوێنێ و د ەر کردنی به زۆر و ناچارکردنی بەڕاکردن به جۆرێ تا ماوەیەک وا تێ بگا ئەو کەسە یا ئەو شتەی بۆته هۆی ئەم حاڵەی هەر به دواوەوەیەتی .:: سەگان کابرایان هەڵبڕی. به بەردان هەڵیان بڕی تا له ئاوایی دەریان کرد. 3- لەت کردنی شتێک «گوریس، تەل، تەناف،...،...» به ئامرازێکی بڕنده، به جۆرێ که له لای خوارەوه هێز بدرێتە ئامرازەکه بۆ لای سەرەوه.:: چوو بوو تە لی کارەبا هەڵبڕێ گرتبووی و کردبووی به خەڵووز.

چاو هەڵێنان٬ هەڵدڕین٬ تاونان٬ ڕاونان٬ سەرلەدوونان٬ پێ لێ_: سنوورشکاندن٬ سەرپێچی کردن٬ چاو_: چاوبڵند کردن٬ سەر_: سەربڵندکردن٬ چەرم_: چەرم هەڵدڕین٬ بڵندکردن٬ (هەو.) ڕەپێ نان٬ ڕاونان٬ (کە.) شکاندنی دوژمن.

برگزیدن

هەڵبژاردن

هەڵبژاردتن

برگزیدن

هەڵبژاردن

هەڵبژارتن

نگا: هەڵبزۆقین

جووڵانەوەی گیاندار لەسەر زەوی وەک جووڵانەوەی ماسی لەسەر زەوی و مار لەپاش سەر پانکردنەوەی

هەڵبزۆقین

بالا رفتن، بلند شدن.

هەڵوەزین. بەرزەوبوون. [بەرەوسەر خۆحەوادان، بەرزبوونەوە]

صُعود، تَصاعُد، اِرتِفاع.

برجستن، جهیدن

هەڵبەزان

«مست. لا.» خۆ هەڵاویشتن به تەکانەوه، له ژێر ڕا بۆ سەرەوه:: هێنده هەڵ مەبەزه. ئەوە چیته هەر هەڵدەبەزی. تێبــ.ینی: ئەم مەسدەره زیاتر له حاڵەتی «نەفی» دا. بەکاردێت و بۆ حاڵەتی «ئیجاب» هەڵبەزهەڵبەزکردن یا هەڵبەزینەوەمان هەیە.

هەڵواسین٬ چرت کردن٬ (باک.) چڤ لخوەدان٬ بەلقاندن٬ چکردن٬ تەولباز لخوەدان٬ بەبین٬ بڵوک چوون٬ هەڵقەواستن.

تراشیدن.(گیس، ریش مثلاً)