تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 12682
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دیکتاتۆری پرۆلتاریا
Dictatorship
of
proletariat
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دیکتاتۆری پرۆلتاریا
یەکێک
لە
چەمکەکانی مارکسیزم*ــە
کە
چۆنییەنی بەکارهێنانی هێزی
دەوڵەت
لە
نیۆان شۆڕشی سۆشیالیستی و پیادەکردنی کۆمەڵگەی سۆشیالیستی
دیاری
دەکات. مارکس
لە
ڕێبازەکەی خۆیدا
بۆ
تێپەڕبوون
لە
قۆناخی
سەرمایەداری
بەرەو
سۆشیالیزم
،
باسی
قۆناخێکی
دیکە
دەکات
کە
بە
«
دیکتاتۆری
پڕۆلتاریا» ناوبردەی دەکات.
بە
باوەڕی
مارکس، دوای
ئەوەی
پرۆلتاریا لەڕێی شۆڕشەوە دەسەڵاتی
سیاسی
بەدەست
هێنا
، حکوومەتی چینەکەی
خۆی
(کرێکاران) دادەمەزرێنێ.
وەها
حکوومەتێک
مووچە
و حەقدەست
بە
ڕێژەی ئیشوکار دەدات و خاوەندارییەتی کەرەستەی
بەرهەمهێنان
و
دابەشکردن
و
مەزاختن
بەدەستەوە
دەگرێ و هەوساری چینەکانی
دیکە
مەهار
دەکات.
ئەم
حکوومەتە،
بە
لەناوبردنی
کاری
دەستی
و فیکری و جیاوازیی چینایەتی،
ڕێگە
بۆ
لە
دایکبوونی
کۆمۆنیزم
واتە
کۆمەڵگەی
بەدەر
لە
چینایەتی،
خۆش
دەکات.
لەم
کاتەدا پرۆلتاریاش
وەکوو
چینێک،
لەناو
ئەچێت و
جێی
خۆی
دەدات
بە
ئەنجومەنەکانی
هاریکاری
بۆ
بەدەستەوەگرتنی کەرەستەکانی
بەرهەمهێنان
.
بەڕای مارکس و لایەنگرەکانی،
دیکتاتۆری
پرۆلتاریا قۆناخی گواستنەوەیە
لە
کۆمەڵگەی سەرمایەدارییەوە
بۆ
کۆمەڵگەی سۆشیالیستی. مارکسییەکان گرنگییەکی
زۆر
بەم
تیۆرییە دەدەن و
بە
ئامانجی
کۆتایی
هاتنی«سەردەمی ڕەنجدەران»ی دەزانن
کە
بەو
پێیە گۆڕانکارییەکی
بەرچاو
لە
هەموو
بوارە
ئابووری
و کۆمەڵایەتییەکاندا دێتەدی.
یەکێک
لەو
گرفتانەی
کە
بۆ
مارکسییەکان
بۆ
بەکار
هێنانی
ئەم
مۆدێلە
لە
وەڵاتانێکی
وەک
سۆڤیەت و
چین
بەدیهات،
ئەمە
بوو
کە
لەم
وەڵاتانە بەهۆی دواکەوتوویی
ئابووری
، پرۆلتاریا
زۆر
بێتوانا و بێحەشیمەت
بوو
بەڵام
لینین و مائۆ،
بە
دامەزرانی حیزب،
لەبری
چینێک
کە
حیزب
خۆی
بە
نوێنەری
دەزانێ،
لەم
مۆدێلە
بۆ
فەرمانڕەوایی ڕەهای حیزبی کۆمۆنیست کەڵکیان وەرگرت.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دەریا
ئاوێکی
ئێجگار
زۆری
بێ
پەیە
کە
ئەم
پەڕ
و
ئەو
پەڕی
دیار
نەبێ
و
لەوانە
بێ
کە
کەشتی
و پاپۆڕی بەسەرەوە بگەڕێ
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
دەریا
دریا
، دریاب، زَو، زَراه.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
دەریا
دەلیا.[زەریا]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
دەریا
بَحر، یَمّ، لُجَّة، دَماء، قَمقام،
قاموس
، قَمِیس، طِمّ، غِطَمّ، طَغَم، هَیقَم، عَیلَم، لافِظَة.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دەریا
دریا
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دەریا
زەریا
،
بەحر
سەرچاوە:
نالی
دەریا
بەحر
،
مەبەست
لە
ڕاستییە.
صۆفییان
هاتنە
مەجلیس
وەرەقی
دیدە
بشۆن
لەکن
ئەو
دێمییە وشکانە
لە
دەریا
نییە
باس
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەریا
ئاوێکی
زۆری
قووڵی
وایەکە
کەشتی
بەسەردابڕوات،زەرێ زەریا،زریە،دەلیا،(هەورا.)زەری،قەلزەم.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەشیا
دەبوو
،
دەبووایە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەقۆریا
ئێلێکی
کوردە
پایتەختی
وان
شاری
(ئاموودی)
یە
، تاکۆرا، تاکۆریا : ئێلێکی
مەزنی
کوردە
لە
ژوورووی
کوردستانی
بندەستی ترکاندایە
دەڵێن
هەردووک
ئێل
ئامۆزای
یەکترین
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دەلیا
دەریا
، بریتییە
لە
شتی
زۆر
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دەلیا
دریا
کنایه
از
بسیار
زیاد
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دەلیا
دەریا
،
زریا
برێتی
لە
یەکجار
زۆر
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەلیا
زۆر
،
دارا
-
یەک
دەخووا.
دەریا
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دەڕیا
در
راه
می
رید
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دەڕیا
لە
سۆنگە
،
لەبەر
گووی دەکرد
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەڤدریا
(باک.): زۆریڵێ،
زاردڕاو
،
چەنەدرێژ
،
ڕاز
ڕانەگر.-
یی
(باک.): زۆرربڵێ
یی
، زاردڕاوی، چەنەدرێژی، ڕازڕانەگرتن
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ذوسنطاریا
[ا ]
(زوسینتارییا - zusintariya)
زه
حیزی
،
دیزه
نتری،
سکچوون
به
خوێنه
وه
.
600
601
602
603
604
605
606