تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



یەوبینان گرەوتش
یەوبینان گرەوتش
یەکترگرتن، یەکیەتی کردن
یەک گرتن
یەکبوون
پێوەنووسان: بەو چرێشەوا یەک گرتووبوون
یەک گرتو
یەک کری، پێکەوە هاوخەبات
یەک گرتوویی
تفاق، هاوڕای و هزر بوون
بەزم پێگرتن
«مست. مت.»، «مک.» 1- شەڕ فرۆشتن به کەسێ، شڵتاغ پێکردن، تەشقەڵه کردن به یەکێ:: شێرکۆ بەزمێکی بە سیروان گرت مەگەر هەر بۆ خۆی بزانێ چۆن بوو. 2- «مج.» وەخت پێ ڕابواردن، دەماغ تەخت کردن به کابرایێ:: دەبڕۆ واز بێنه بەسمان بەزم پێ بگره.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دکاگرم
[ا.فر ]
(دیکاگرم - dikagrm)
دەگرام، دیکاگرام.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیاگراف
[ا. فر ]
(دیاگراف - diyagraf)
ئامریکه بو به رجەسته كردنی تەن لەبەرچاودا.
1- بەرگرتن
[[بەر/٢+ گرتن]]
«مست.، مت.» 1- ڕێگا بڕینەوه له شتێ یا کە سێ تا نەتوانێ کارێکی دەیەوێ بیکات:: بەری ئەستێڵەکه بگرن. د ه تۆ لاچۆ بەری مەگره هەر ئێستا بۆ حەوت پشتی ئاقڵ د ەکا. * پێش گرتن. 2- ڕێگه بڕینەوه له تەشەنه کردنی هەندێ برین برین و نەخۆشی پێست «ئاگره، بیرۆ...» به پێی داب و دەستووری کوردەواری. تم:ئاگره «تێبــ..» .
2- بەرگرتن
[[بەر+ گرتن]]
«مست.، مت.»، «مک.» تم: بەرگەگرتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
آبشنگرفی
[ا ]
(ئابی شەنگەرفی - abi şengerfî)
کینایەیە لە شەرابی ئاڵ، لە فرمێسکی خوێنین.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
آبگرد
[ا ]
(ئاب گەرد - abgerd)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
آبگردان
[ا ]
(ئاب گەردان - abgeradan)
ئاو گوردان، کەوچکێکی گەورەی لە مس دروستکراوە ئاوی پێ لە مەنجەڵێکەوە بۆ مەنجەڵیکی دی دەگوزانەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
آبگرم
[ا ]
(ئابی گەرم - abi gerim)
ئاوی مەعدەنی، گەڕاو، ئاوێکە لە هەندێ شوێنان هەڵدەقوڵێ و گۆگردو بابەتی مەعدەنی تری تێدایەو بۆ چارەسەری نەخۆشیی پێست باشە.
ئئیحتیڕامی خۆ ڕاگرتن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-ڕەفتار کردنی کەسێ بەجۆرێ کە خەڵک قەدری بزانن و حورمەتی بگرن. ٢- (کن.) بێ ئەدەب نەبوون. با ئیحتڕامی خۆی ڕاگرتبا و هێندەی قسەی زیادی نەکردبا تا وای بەسەر نەهاتبا.
ئارام لێ هەڵگرتن
«مستـ. متـ.» تمـ: ئارام لێ بڕین.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئارامگرتن
ئارامگرتن
آرمیدن، آرامیدن، آسودن، آساییدن، شکیفتن، شکیبیدن، خستیدن.
ئارامگرتن
ستارگرتن، ورینگگرتن، وقرەگرتن، سرەوین، سرەفتن، هێدیبوونەوە. [ئوقرەگرتن، سرەوتن]
ئارامگرتن
هون، سکون، قرار، صبر، استراحت، هدوء، تأنی، فتور.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئارەقگرتن
گرتنی ئارەقی هێندێ شت بە جۆرێکی تایبەتی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامداگرتی
شتێکە کە تێکڕاییی بێ و هی تاقە یەکێک نەبێ
ئاهی نەگرفتە
شانسی
ئاهی نەگرفتە
دوو بەختی، شانسی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاهەنگرتن
پێکهێنانی ئاهەنگ و کۆبوونەوە بۆی