تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پەنلگرتن
نیشتن، ئاوا¬بون. [ونبوون (وەک: نیشتنی خۆر و مانگ.)]
پەنلگرتن
غُروب، اُفول.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پەنگرکێش
پەنگرکێش
بێڵۆکەی ئاسنی سەر خوار کە سکڵی پێ دەردێنن
ماشە، مقاش
پەنگرکێش(خۆ.، ڕەوا)
پەنگرگر
پەڕەگرتن
پەڵپ پێگرتن
بهانه جویی
پەڵپ پێگرتن
کێشە تێ هاڵاندن، گر و لێ گرتن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پەڵپگرتن
بیانوگرتن بەیەکێک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پەڵگرک
پەیمانی بەرگرتن لە تاقیکاری ئەتۆمی
پیمان منع آزمایشهای هستەای
پەیمانی بەرگرتن لە تاقیکاری ئەتۆمی
Nuclear Test Ban Treaty
پەیمانی بەرگرتن لە تاقیکاری ئەتۆمی
پەیمانێک کە لەنێوان بریتانیا و ئەمریکا و یەکیەتی سۆڤیەت لە ژووئییەی 1963 لە مۆسکۆ واژۆ کرا. بەپێی بەندی 1ی پەیمانەکە:
1) هەر دەوڵەتێک کە ئەم پەیمانە ئیمزا دەکات، دەبێ خۆ بپارێزێت لە تاقیکردنەوەی چەکی ئەتۆمی یان هەر چەشنە تەقاندنەوەیەکی ناوەکی لە هەر شوێنێکی قەڵەمڕەوی دەسەڵاتی خۆیدا لە ئاسمان و زەوی.
2) هەر دەوڵەتێک کە ئەم پەیمانە واژۆ دەکات، بۆی نییە ئاسانکاری بکات بۆ تاقیکردنەوەی ئەتۆمی یان لەم کارەدا بەشداری بکات یا ببێتە هاندەر بۆ ئەم مەبەستە.
بەپێی بەندی 3، ئیمزاکردنی ئەم پەیمانە بۆ هەموو دەوڵەتەکان ئازادە. تا ساڵی 1965 نزیکەی 100 وەڵات پەیمانەکەیان مۆرکرد بەڵام وەڵاتانی چین و فەرەنسە لە مۆرکردنی ئەم پەیمانە خۆیان پاراست. لە 24/9/1996 لە دانیشتنی ساڵانەی کۆمەڵی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نیۆیۆرک، پێنج زلهێزی ئەتۆمی جیهان واتە ئەمریکا، بریتانیا، ڕووسیا، چین و فەرەنسە پەیمانەکەیان مۆر کرد. بەڵام ئەم پەیمانە تا ئەو کاتەی کە لە لایەن 44 وەڵات کە توانایی دروستکردنی چەکی ئەتۆمییان هەیە بە ئیمزا نەگات، بە شێوەیەکی جددی پیادە ناکرێت.
چارەگران
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
چالشگری
[ا. مص ]
(چالیش گەری - çaliş gerî)
خۆنواندن لە بەرانبەر هەڤڕکدا، جەنگاوەری.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چاوداگرتن
ئیشارەتکردن بەچاو