پەیمانێک کە لەنێوان بریتانیا و ئەمریکا و یەکیەتی سۆڤیەت لە ژووئییەی 1963 لە مۆسکۆ واژۆ کرا. بەپێی بەندی 1ی پەیمانەکە:
1) هەر دەوڵەتێک کە ئەم پەیمانە ئیمزا دەکات، دەبێ خۆ بپارێزێت لە تاقیکردنەوەی چەکی ئەتۆمی یان هەر چەشنە تەقاندنەوەیەکی ناوەکی لە هەر شوێنێکی قەڵەمڕەوی دەسەڵاتی خۆیدا لە ئاسمان و زەوی.
2) هەر دەوڵەتێک کە ئەم پەیمانە واژۆ دەکات، بۆی نییە ئاسانکاری بکات بۆ تاقیکردنەوەی ئەتۆمی یان لەم کارەدا بەشداری بکات یا ببێتە هاندەر بۆ ئەم مەبەستە.
بەپێی بەندی 3، ئیمزاکردنی ئەم پەیمانە بۆ هەموو دەوڵەتەکان ئازادە. تا ساڵی 1965 نزیکەی 100 وەڵات پەیمانەکەیان مۆرکرد بەڵام وەڵاتانی چین و فەرەنسە لە مۆرکردنی ئەم پەیمانە خۆیان پاراست. لە 24/9/1996 لە دانیشتنی ساڵانەی کۆمەڵی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نیۆیۆرک، پێنج زلهێزی ئەتۆمی جیهان واتە ئەمریکا، بریتانیا، ڕووسیا، چین و فەرەنسە پەیمانەکەیان مۆر کرد. بەڵام ئەم پەیمانە تا ئەو کاتەی کە لە لایەن 44 وەڵات کە توانایی دروستکردنی چەکی ئەتۆمییان هەیە بە ئیمزا نەگات، بە شێوەیەکی جددی پیادە ناکرێت.

ئیشارەتکردن بەچاو

چشمک زدن

سوچی چاوتروکاندن بۆ تێگەیاندنی مەبەستێک

ڕبک، ئاماژەکردن بەچاو

وەخۆگرتن، چاوتێبڕین

چنگ گرفتن. (از برف مثلاً.)

گووشین له نێوان پەنجه و لەپی دەستدا. (وەک: چنگ گرتن له بەفر.)

هَصَ.

چڕنووک گرتن

چڕنووک لێدان، ڕنین

چەمۆڵەنان لە یەکێک

پنجه دست را به نشانه تنفر رو به کسی باز کردن

پوکاوڵەلێنان

چەمۆڵەلێنان

بەندکردنی شت

نگهداری کردن
متوقف کردن

ئاگاداری لێ کردن
بەربەست کردن

ڤەچڤاندن، ڕاوەستاندن، بەندکردنی چت یاکەس له سەر ڕێگا . به خێو کردن پەروەردەکردن. پەکخستن، دوواخستن، بەند. دەست یا پێ ئازاری پێ بگا، له جووڵانی دەخا دەڵێن دەستی ڕاگیراوه

ڕق هەڵگرتن لە دڵدا لە یەکێک بۆ تۆڵە لێ کردنەوەی لە هەلێکدا