تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1436
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
دیانی گرت بە خوەیا
مولید، شکیبید،
دندان
گزید،
تاب
آورد.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
دیانی گرت بە خوەیا
تاوی
هاورد
، تاوشتی
هاورد
.[خۆی گرت،
دەری
برد.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
دیانی گرت بە خوەیا
اَطاقَ، عَضَّ
علی
نَواجِذِهِ.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هل گرت
ماضی
«
هل
گرتن
»
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
هل گرت
ڕابردووی
هل
گرتن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
گرت
گرفت
تپه
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گرت
ڕابوردەی
گران
و گرتن: چوێلەکەم گرت،
دار
ئاگری
گرت، کابرای وڵاتی گرت
تەپە
،
گر
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵ گرتنەوە
(مست. لا) ١-هەڵفڕینی
مەل
لە
شوێنێکی
بۆ
ماوەیەکی
کەم
لێی
نیشتبێتەوە: کۆترێک
لە
سەر
ئەم
دارە
بۆ
پێش
پێی
تۆ
باڵی گرتەوە. ٢-تم:
باڵ
گرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگ تێ گرتن
[[بهرگ/3+تێ «ده+ی» +گرتن]]
«
مست
.، مت.» کتێبــ.،
دەفتەر
و....
لە
مەقەببا
یا
کا
غە زەوه
پێچان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەسەر گرتنەوه
«
مست
، مت.» 1- ناسینەوەی
مەڕ
و
گاو
و گۆڵێ
که
دزرابێ
یا
ون
بووبێ.:: له مەڕەکان حەوتیانم
لای
کوێخا
فەرەج
بەسەر گرتەوه. 2- «مج.» دۆزینەوەی
هەموو
شتێکی
گوم
بوو
یا
دزراو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
دەباوەش گرتن
«مست. مت.» د ەست
دە
ناو
قەد
یا
سەروتری
کەسێ
وەرهێنان تێبــ.-
ئە
مەیان
بۆ
دەربڕینی
هەستی
خۆشەویستیه
بەرامبەر
کەسێ
و زیاتر
لە
نێوان
دڵداران و
دوو
دۆستیش
کە
دەمێک
بێ
یەکتریان نەدیتبێ، باوە و ڕوودەدا.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئارام گرتن
ئۆقرە
و
دان
بە
خۆداگرتن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام گرتن
«مستـ.. لا.» تمـ:
ئارام
بوون
1 و 3 و 4.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق گرتن
[ ٢[- ئارەق + گرتن ]]
«عا. کو.»، «مستـ. متـ.»
دروست
کردنی
ئارەق
. تێبــ. ــ١
دروست
کردن
و فرۆتنی
ئارەق
تا
ئەو
دوایانەش
لە
کوردستان
پیشەی
تایبەتی
فەلە
و
جوولەکە
بوو
، موسوڵمانان
بە
ئاشکرا
،
خۆیان
لە
قەرەی
ئەم
ئیشە نەدەدا. شێوەی گرتنی ئارەقی
خواردنەوە
و ئارەقی
گژوگیا
تۆزێ
لێک
جیابوون. ٢-
بۆ
گرتنی ئارەقی
خواردنەوە
لە
پێشدا
ترێ
دە
تەشت
یا
شوێنێکی تایبەتیدا
بە
پێ دەشێلن و دەیپڵیشێننەوە
تا
دەبێتە
تڵپە
و
ئاو
، دایدەپۆشن و
لێی
دەگەڕێن
تا
دەترشێ «تخممر
دەکا
»
ئەو
جار
دەیکەنە مەنجەڵێکی زەلامەوە و
سەری
بە
سەر
پۆشێکی
تایبەت
دەگرن و
بە
قۆر
یا
هەر
شتێکی
تر
هەناسەی
لێ
دەبڕن،
لە
لایێکی
ئەم
سەرپۆشەوە لوولو
یا
مەسینەیەک
قایم
کراوە
دەورەی
ئاوی
ساردە
،
ئەوجار
ئاگرێکی
باش
لە
ژێر
مانجەڵەکە دەکەنەوە،
گەرما
و
تینی
ئاگر
تڵپ
و
تاڵی
ناو
مونجەڵەکە
دەکا
بە
هەڵم
و
بە
لوولەکەدا دەردەچێ،
چونکە
خۆی
گەرمە
و ڕێگای دەرچوونی
سارد
، دەبێتەوە
ئاو
،
تک
تک
ئەتکێتە قاپێکەوە
کە
لەبەر
لوولەکە داندراوە.
بۆ
گرتنی ئارەقی گژوگیاش
ئەم
شێوەیە
بە
کار
هێنراوە و شێوەی تایبەتیش هەبووە:
ناو
مەنجەڵێکی
گەورە
پڕ
دەکەن
لە
گیای
مەبەست
و
ئاوی
کەم
تێدەکەن، دفرێک
لە
ژوورەوە
لە
سەر
گیایەکە دادەنێن و تەشتێ دەخەنە
سەر
مەنجەڵە گەورەکە و دەورەی
قوڕ
دادەدەن و تەشتەکە
پڕ
دەکەن
لە
ئاوی
سارد
هەڵمی گژوگیایەکە
لە
بنی
تەشتەکە
دەدا
و
لەبەر
ساردی
دەبێتەوە
ئاو
کە
دەتکێتەوە
ناو
دەفرەکەی
ناوەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشنا گرتن
«مستـ. متـ.» ١- سەرەتای
ناسیاوی
و
دۆستایەتی
دەگەڵ
کەسێ
داخستن
. ٢- دوکاندارێک
ڕەچاو
کردن
بو
شت
لێکڕین
یا
یێ
فڕۆشتن.:
وا
دیارە
تازە
ئەم
ئاشنایەت گرتووە ئاشنایەکی باشت گرتووە،
لە
سەوداخۆش دەچێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاقڵ گرتن
«مستـ. لا.»، «عا. کو.»، «مکـ.» تمـ:
ئاقڵ
بڕین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاهەنگ گرتن
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاهەنگ
گێڕان
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاهەنگ گرتن
پێکهێنانی
ئاهەنگ
و
کۆبوونەوە
بۆی
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو گرتن
«مستـ. متـ.» کۆکردنەوەی
ئاو
لە
ئەستێڵ
و گوڵدا،
بۆ
ئەوەی
زۆر
ببێ
و کشتوکاڵی پێ بدێرن.
یا
بۆ
هەر
مەبەستێکی تر.: ئاوەکەمان گرتووە،
ئیمشەو
تووتنەکە دەدێرین. //ئاوبەردانەوە. ۲- گوشینی
هەندێ
میوەی
ئاودار
«
ترێ
،
پرتەقاڵ
،
هەنار
و...» و جیاکردنەوەیان
بۆ
خواردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو گرتنەوە
«مستـ. متـ.»
بەری
جاری
بوونی
ئاو
گرتن
،
پاش
ئەوەی
کە
بەردرابێتەوە
بۆ
سەر
شوێنێک.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاگر گرتن
مشتعل
شدن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر گرتن
«مستـ. لا.» ١-
ئاگر
تێ
بەر
بوون
/ ١. ٢- «کنـ.»
تووڕە
بوون
و
هەڵچوون
،
ڕق
هەڵسان
و سووربوونەوە:
هەر
کوتت
ئەم
ئیشە وانابێ
ئاگر
دەگرێ. *
ئاگر
تێ
بەربوون
/ ٢ ج.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ئاگری گرتگە.
آتش
گرفتە
،
خشمگین
شدە.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئاگری گرتگە.
[ئاگری گرتووە،
تووڕە
بووە].
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئاگری گرتگە.
آاشتعل، احتد، اضطرم، اغتاظ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئولفەت پێوە گرتن
«مستـ. متـ.» ۱-
خووگرتن
بە
شتێکەوە
یان
بە
کارێکەوە. ۲-
هۆگری
کەسێک، شتێک
یا
چلۆنایەتێک
بوون
. ۳-
عادەت
کردن
،
گیرۆدە
بوون
،
ڕاهاتن
«
بە
....» : ئولفەتی
پێوە
گرتووە
بۆی
تەرخ
ناکرێ، ئولفەتی
بە
ڕاوە
کەوەوە گرتبوو
بە
زۆر
وازمان پێ لێهێنا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئولفەت گرتن
[[عا. کو.]]
«مستـ. لا.»
هۆگر
بوون
،
عادەت
کردن
، خووگرتن.:
سەگ
زوو
ئولفەت
دەگرێ.
1
2
3
4
5
6
7