برێتی لە زۆر کەیف سازی: هەر فیکەی سمێڵی دێ

فیتووی مارییە

قلینچک

غَزه، غازَه، دُنبه مرغ

قنچک [کلێنچکە]

زِمِجّی، زِمِکّی، قَطَن، قَصَره، اِفنیک

قوڕگی هەووک

(هەورا.): چەڵەمە

بڵقێکە لە کاتێکیدا سەر هەڵدەدا کە بارانە بەسەر زەوییەکی تێراودا ببارێ

کنایه از خستگی بسیار
کنایه از لاغر مردنی شدن

برێتی لە ماندوو بوونی زۆر
برێتی لە کز بوون و زراوبوون

«کن.» هەرچی هەبوو ئاشکرای کرد. تێبــ.- به گشتی جیاوازی نێوان ئەو دوو مانایه، بەشوێنی دەکارهێنانی وشەکە دەردەکە وێ که مەبەست دیوی دەرەوەیه یا ژوورەوه.:: چۆڕێ ئاو بکه بنی ئەم جامە وه «دیوی ژوورەوە»، بنی جامەکە لەسەر زەوی دامەنێ «دیوی دەرە وە.». 3- مەودای نێوان زەوی و هەرشتێکی تری وەکوو میچی خانوو، بەرزایی کەم بێ یا زۆر:؛ خۆمان هاویشته بن پردەکه تا فڕۆکەکان ڕەت بوون. با لەبن ئەم ساباته دانیشین تۆزێ ماندوومان بحەسێتە وه. 4- دوایی هەرشتێکی به پێوە لەسەر زەوی وەستابێ.::بن دیوار، لەبن ئەو داره دانیشین تا شێرکۆش دەمانگاتێ. 5-پەرد ەیەکی تەنکه لەناو شە رمی کچاندا.* «مک.» کچێنی. «جن.» دوخترۆنی، «بک.» کاچانی «سن.» کەنیشکی. 6- ئاخری هەندێ شت.:: بچێته بنی دنیاش دەستم هەر دەیگاتێ. 7- ڕەگی هێندێ گیا و سەوزه که زۆر یا کەم گەوره د ەبێ و هێندێکیان و کوو: «توور، گێزەر، شێلم و...» بە کەڵکی خواردن دێن. 8- ژێر.:: لەبن لێفەکەوه چاوی زیت دەچوو پارەکانم لەبن دۆشەگەکه داناوه بۆم بێنه. تێبــ.- ئەم مانایه دەگەڵ ئی «3» تۆزێ لێک جیاوازن، لێره ئەو شتەی دەکەوێته «بن» شتێکەوه دەنووسێن بە ڵام لەمانای سێیەمدا لێک دوور دەبن.

پَند، ساویس، کَنوزه. (پنبه بَرزَده)

لۆکەی شیکراوە.

قُطن مَحلوج.

بسَنج، بشَنج، تَفسه، تاش، ماه گرفت. (لکه ی رخسار یا لکه ی بدن)

گوڵ. (لە کەی دەموچاو مەسەلەن) [(پەڵەی دەموچاو یا پەڵەی سەر لەش)]

کَلَف، کَلفَة.

کَلمَک، ماه گرفت، کُنجُده، کُنجُدَک، بادژ.

مانجێڵە. [پەڵەی دەموچاو]