تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



هەزارپا (کە.)
گۆش سووک (کە.)
ئارەزوو(کە)
ئەڵها، ئارۆزە، (باک) هێڤی، حەز، دڵبزووتن، تاسە، نیاز، مگێز، دڵخوواز، گاوین، گاڤین، ویست، کەووژ، ڤێن، ڤان، هیوا، مراز، خوەستەک، داخوواز، داواخوواز، دڵخوواز، ئاوات، کام، ڤیان، ئومێد، دڵ بۆچوون._ بوون: دڵهەبوون، بژیان._ دار: بەتاسە، ئارەزوومەند، بەداوو دڵ، بەتاسە، بەتاسەوە._ داری: ئارەزوومەندی._ کردن: دڵهەبوون، بژیان
ئازوگووێز(کە)
گووێزتنەوە، ئاڵووگۆڕ، چت پێک گۆڕینەوە
ئاڵکان(کە)
ئاڵقان، تێک ئاڵان، ئاڵۆزبوون
ئاڵکاندن(کە)
ئاڵقاندن، ئاڵۆزکردن، تێک ئاڵاندن
ئایڵ(ڕۆژ.، کە)
ئیردانە(کە)
ئێشوو(کە)
ئێشک(شن.، ڕەوا.، کە)
پاس، کێشک،(دەر) هێشک
ئەرانە(کە)
ئەربووش(کە)
ئەرتک(کە)
ئەرزن(کە)
ئەستان(کە)
هەستان، بەردێکی ڕوولووسە تیغی پێ تیژ دەکرێ
ئەستر(کە)
ئەستێرک(کە)
هەرزاڵێکە لە ناو ماڵدا دروست دەکرێ بۆ ئەوەی دانەوێڵەی لەسەرەوەو ژێرییەوە دانێن،(خۆ)حەوز، گۆل، ڕفکە،(شار)بڕک، ئەستێر، ئەستێڵ، شووقەللەت، ئەستێرکە
ئەسرێلک(کۆ.، کە)
ئەسپەنەر(کە)
بازاڕی کەساد
[[كۆ، عا]]
(نت)، بازاڕێکی کڕین و فرۆشتنی کەم بێ، بازاڕێ ڕمێنی لەسەر نەبێ.
بەبۆن کەوتن
مست. لا.» نەخۆشبوونی منداڵی ساوا لەبەر ئەوەی بۆنێکی به سەردا چوبێ. تێبــ.ینی: له کوردەواریدا وا دەزانن که منداڵی ساوا لە بەر ئەوەی که زۆر ناسکه، بۆنی توندی سابوون و عە تر و....ئەو جۆره شتانه کاری لێ دەکا و نەخۆشی دەخا.:؛ ئەیەڕۆ کچێ نزیکی منداڵەکە نەکەوی بۆنی لاوانەت لێدێ و منداڵەکەم به بۆن دەکەوێ.
بەلادا کەفتن
«مست.لا.»، «سن.» تم: بە لادا کە وتن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دوز و کلک۔ ا. مر (دوزو کەلەک duzu kelek)
( فروفیل، کەلەک، خاپاندن و نیّرەنگ.)
وە باژۆر کەوتن
(مصت. لا.) هەوا و کەلکەلە کردنی کارێ کەوتنە سەری کەسێ: نازانم نەوزاد بۆچی وەباژۆر کەوتووە هەر د ەیەوێ بچێتە شار.ئە م کچە وەباژۆر کەوتووە بۆ مێرد کردن.
سەرچاوە: نالی
کەچ ئایین
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
ئاسکی کەتیرە
ئاسکێکی مێینەیە، کە بە هەڵکەوت شاخی لێ ڕووابێ
ئالی کەیف
ئالی کەیف
خەنەران، خوەشڕوو. [ڕووخۆش]
ئالی کەیف
نشیط، بشوش، باغز. (اهل النشاط.
ئاو لەجێ ماڵی «کەسێنان
«کنـ.» ١- وێران کردنی ماڵی کەسێ «تەخت کردنی جێ ماڵەکەی، کە بکرێتە کێڵگە و ئاوی لێ بندرێ تا ئامادە بێ بۆ کێڵان. ٢- تووشی بەڵاکردنی کەسێک بە جوورێ وەکوو ماڵ وێرانی وابێ.
ئاوڕون کەرەوە
ئاوڕۆشن کەرە
ئاوڕۆشن کەرە
جانەوەرێک ڕەش سووری چکۆلەیە بەسەر ئاوی لیخندا بە پەلە دێت و دەچێ
ئاوڕۆشنەو کەرە
سەرچاوە: نالی
ئاوی کەوثەر
ئاوی حەوزی کەوثەر لە بەهەشتدا.

ئاوی کەوثەر نۆشی صۆفیی بێ کە من
ئاوی ئینسان، یەعنی ماچی دەم دەخۆم
ئاوەکی کەوتن
[[ئاوەکی+کەوتن]]
«مستـ. لا.» دوور کەوتنەوە و تەرا بوونی مەڕ و ماڵات لە مێگەل، یا چوونە ناو مێگەلێکی تر.
ئاوەکی کەوتن
ئاوارەو هەتره بوون لە شووێنی خۆی
ئاگر تێ کەوتن
«مستـ. لا.» تمـ: ئاگرتێ بەربوون /١.