تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کۆنساڵ
بریتییە لە مەردوومی پیر
کۆنساڵ
پیر، کهنسال، بُن ساله، سال خورده (انسان یا حیوان)
کۆنساڵ
پیر، قەڵتاخە کۆن [بەتەمەن، بەساڵاچوو (مرۆڤ یا ئاژەڵ)]
کۆنساڵ
مُسِنّ، مُعَمَّر
کۆنساڵ
سالخورده
کۆنسۆل
کۆنسۆل پۆستێکی گرنگی هەر شاندێکی دیپلۆماسییە کە ئەرکی ڕاپەڕاندنی کاروباری باڵیۆزخانەیەک بەزۆری لە ئەستۆ دەگرێ. هەندێ لەو ئەرکانە بەپێی پەیماننامەی 1963 ڤییەن بریتین لە:
ـــ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی دەوڵەت و هاووەڵاتیانی خۆی بە مەبەستی پەرەپێدانی پێوەندی بازرگانی و ئابووری و کولتووری.
ـ جێبەجێکردنی هەندێ کاروباری ئیداری وەک دەرکردنی ناسنامە و ڤیزە و تۆمارکردنی گرێبەستی هاوسەرێتی و ئاسانکاری پێویست بۆ ئەو کەسانەی کە دەخوازن سەردانی وەڵاتەکەی بکەن.
ـــ ڕاگەیاندنی بەڵگەنامەی دادوەری و ئیداری و جێبەجێکردنی کاروباری دادوەری بە وەکالەت بەپێی ڕێککەوتننامە نێودەوڵەتییەکان و …
باڵیۆزخانەکان دەتوانن جگە لە کۆنسۆلی جێنشین لە پایتەخت، لە شارە گرنگەکانی وەڵاتی میوانیش کۆنسۆلگەری بکەنەوە. (بۆ نموونە کۆنسۆلی وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لە هەولێر). ژمارەی ئەم کۆنسۆلگەریانە و ئەندامەکانی بەستراوەتەوە بە ئاستی پێوەندی و ڕێککەوتنی هەر دوو وەڵات. ئەگەر وەڵاتێک لە وەڵاتێکی دیکە چەند کۆنسۆلگەرییەک بکاتەوە، دەتوانێ سەرکۆنسۆلگەریش دابمەزرێنێ کە چاودێری کاروباری کۆنسۆلگەرییەکان بکات. کۆنسۆل یا سەرکۆنسۆل، لە ڕووی کارگێڕییەوە لە خوارووی باڵیۆزە بەڵام لە کارەکانی خۆیدا سەربەخۆییەکی زیاتری لە ئەندامانی دیکەی باڵیۆزخانە هەیە. کۆنسۆلیش وەک فەرمانبەرە سیاسییەکانی دیکە، مافی پارێزراویی دیپلۆماسی هەیە. ئیمڕۆکە لە پێوەندییە نێودەوڵەتیەکاندا کۆنسۆل بە چوار پلە دابەش دەکرێت کە بریتین لە:
1ـــ سەرکۆنسۆل، 2ـــ کۆنسۆل، 3ـــ جێگری کۆنسۆل، 4ـــ نوێنەری کۆنسۆل.
کۆنشناس
مێژووزان٬ ئەنتیکەناس.-ی:مێژووزانی٬ ئەنتیکەناسی
کۆنفرانس
1ــ کۆبوونەوەی نوێنەرانی سیاسی هەرخۆحەسێوی (تام الاختیار) دوو یان چەند دەوڵەت بۆ دۆزینەوەی ڕێگەچارە و گەیشتن بە دەرەنجامێک لەسەر مەسەلەیەکی سیاسی نێودەوڵەتی. ئەو ڕێگەچارە و دەرەنجامانە دەبێ لە بەڵگەنامەیەکی سیاسیدا بنووسرێت. بۆ نموونە کۆنفرانسی ئاشتەوایی جەنگی جیهانی یەکەم.
2ــ کۆبوونەوەی وەزیری دەرەوەی وەڵاتێک لەگەڵ نوێنەرانی ڕاسپاردەی دەرەوەی ئەو وەڵاتە بۆ کۆڵینەوەی مەسەلەیەکی سیاسی. بۆ وێنە کۆنفرانسی لەندەن بۆ کاروباری بەلجیکا لە ساڵی 1803 تا 1839.
3ــ کۆبوونەوەی نوێنەرانی چەند دەوڵەتێک کە مافی ئیمزاکردنی پەیماننامەیان نییە و تەنیا بۆ لێکۆڵینەوە و موتاڵای مەسەلەیەکی دیاریکراو دادەنیشن و ئەنجامی کۆڵینەوەکان بۆ تاقیکاری ئاڕاستەی دەوڵەتەکانی خۆیان دەکەن. بۆ نموونە کۆنفرانسی یاسای نێودەوڵەتی تایبەتی لاهای.
4ــ کۆبوونەوەی ڕێکخراوەی ڕاوێژکاریی دەزگەیەکی نێودەوڵەتی کە لە ڕێساکانیدا پێکهاتە و فۆرم و ئەرک و تەوزیمەکانی دیاری کرابێت. بۆ نموونە کۆنفرانسی نێودەوڵەتی کار و کۆنفرانسی گشتی یۆنسکۆ.
5ــ کۆبوونەوەی ڕێکخراوە تایبەتییەکان کە نوێنەری دەوڵەتان تێدا ئەندامن. بۆ وێنە ئەنجومەنی خاچی سوور یا مانگی سوور.
ئەم زاراوە هەروا بۆ توێژینەوە و باسکردن لەسەر بابەتی زانستی و تەکنۆلۆجی خوێندکاران و قوتابیان بەکار براوە بۆ وێنە کۆنفرانسی خوێندکارانی کۆلێژی پزیشکی یا ئەدەبی.
کۆنفرانسی 4+2
بریتییە لە دانیشتنێکی یەک ڕۆژە بە بەشداربوونی وەزیرانی دەرەوەی ئەمریکا، سۆڤیەت، فرەنسە و بریتانیا لە لایەکەوە و وەزیرانی دەرەوەی ئەڵمانیای ڕۆژئاوا و ڕۆژهەڵات لە لایەکی دیکەوە کە لە پێنجەمی ژووەنی 1990 لە بۆن بەڕێوە چوو. لەم کۆنفرانسەدا مەسەلەی یەکگرتنەوەی دوو ئەڵمان، بە تایبەت بارودۆخی سیاسی و سەربازی ئەم وەڵاتە یەکاڵا کرا. سەرباسی ئەم کۆنفرانسە، مەسەلەی ئەندامیەتی ئەڵمانیای یەکگرتوو بوو لە پەیمانی ناتۆ یا ئەندامەتی لە هەر دوو پەیمانی وارشەو و ناتۆدا. سۆڤیەت لەگەڵ ئەندامەتی ئەڵمانیای یەکگرتوو لە ناتۆدا دژایەتی دەکرد چونکە پێی وابوو ئەندامبوونی ئەم وەڵاتە لە پەیمانێکی سەربازیدا دەبێتە مەترسییەک بۆ سەقامگیریی ئەورووپا. ئەمریکاش پێی وابوو کە دوابڕیار لە بارەی بەئەندامبوونی ئەڵمانیای یەکگرتوو، دەبێ لە لایەن وەڵاتانی ڕۆژاواییەوە دەرکرێت.
کۆنفرانسی ئاسایش و هاوکاری ئاسیا
کۆنفرانسی ئاسایش و هاوکاری ئاسیا
Conference for Security and Cooperation in Asia (CSCA)
کۆنفرانسی ئاسایش و هاوکاری ئاسیا
ئەم دانیشتنە هاوشێوەی «کۆنفرانسی ئاسایش و هاوکاری لە ئەورووپا»یە کە بە مەبەستی پاراستنی ئاشتی و ئۆقرەیی لە ئاسیادا پێکهاتووە. دوابەدوای دانیشتنی سەرۆک کۆماری وەڵاتانی ئێران، تورکیا و وەڵاتانی ئاسیای ناوین لە عیشقاباد لە ساڵی 1992 لە بارەی پێویستی ڕێکخستنێکی نوێ بۆ ئاسایش، سەرکۆماری قازاغستان پێشنیازی دامەزراندنی کۆنفرانسێکی لەم شێوەی چێکرد کە ئامانجەکانی بریتی بوون لە:
1ــ دەستەبەرکردنی گەرەنتییەک بۆ پیادەکردنی ئاسایش و ئۆقرەیی ناوچەکە لەسەر بنەمای سنوورە ناسراوەکانی ئەو کاتە.
2ــ ئاسانکاری بۆ پەرەسەندنی هاریکاری لە نێوان وەڵاتانی ناوچەکە.
3ــ دیاریکردن و بەکارهێنانی پێوانە و پێکهاتەی یەکسانی سیاسی و کۆمەڵایەتی.
کۆنفرانس، سێ بابەتی بۆ وێککەوتن دیاری کردووە: ئاسایش، ئابووری و مرۆڤی.