وشەدان

ئەم یەکیەتییە لە پاش هەوڵودەوڵی بێ بڕانەوەی وەڵاتانی عەرەبی بۆ دامەزرانی کۆمەڵەیەک پێکهات. لەم سەروبەندەدا ڕێککەوتنێک لە لایەن میسر و عێراق و لوبنان و سوریا و... مۆر کرا. کۆمیتەی ئاسانکاری یەکیەتی پان عەرەب، لە کۆنگرەی ئەسکەندەریە (14ی فێوریەی 1945) بە مەبەستی واژۆ کردنی ڕێسانامەیەک بۆ ئەم یەکیەتییە، پێشنیاری دانیشتنێکی کرد. بڕیارنامەی وەڵاتانی عەرەب لە 22ی مارسی 1945 لە لایەن نوێنەرانی میسر و عێراق و لوبنان و سەعودی و سوریا و ئەردەن و نوێنەرێک لە فەلەستین و یەمەن ئیمزا کرا.
ئامانجی دروسبوونی ئەم ڕێکخراوە، پێکهاتنی یەکیەتییەک لە دەوڵەتانی سەربەخۆی عەرەب بوو بە مەبەستی بەهێز کردنی پێوەندی عەرەبان و گەیشتن بە ئاواتەکانیان لەپێناو یەکگرتووییەکی بەپێز. لیبی لە ساڵی 1953، مەراکیش و تونێس لە 1958، سودان و کوەیت لە 1961، جەزاییر لە 1962، یەمەنی باشووری لە 1967چوونە ناو ئەم یەکیەتییەوە. یەکیەتی عەرەب بریتییە لە 9 کۆمیتەی سیاسی، ئابووری، کۆمەڵایەتی، کەلتووری، سەربازی و یاسایی و… نووسینگەی یەکیەتی لە قاهیرەیە و سکرتێر بۆ ماوەی پێنج ساڵ هەڵدەبژێردرێت. دەوڵەتی لیبی لە مانگی مەی 2003 لەم ڕێکخراوە جیابۆوە.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)

یەکیەتی کرێکاری

ڕێکخراوەیەک کە تێیدا کۆمەڵی کرێکاران بۆ باشترکردنی هەلومەرجی ئیش وکار و مووچە و… پێکەوە چالاکی دەنوێنن. لە وەڵاتانی پێشکەوتووی سەرمایەداریدا یەکیەتیە کرێکاریەکان ـــ چ ئەوانەش کە ئەندامی ئەو یەکیەتیە نەبن ـــ بڕیار دەدەن بەرژەوەندیەکانی کرێکاران دەستەبەر بکەن.
یەکیەتیە کرێکاریەکان تا کۆتایی سەدەی 19 بە ڕەسمییەت نەناسرابوون و سەرکوت دەکران. چونکە هەبوونیان ڕێگر بوو لەبەردەم بنەڕەتی ئازادی لە بازاری ئابووریدا. بەڵام لەو کاتەدا لە ئەورووپا پەسند کران و ئێستاکە زۆربەی وەڵاتانی پیشەسازی خاوەنی ڕێکخراوەی کرێکاری نەتەوەیین.
بزووتنەوە چەپیەکانی سۆشیالیست و کۆمۆنیست و ئانارشیست و سێندیکالیست، تێکڕا یەکیەتیە کرێکاریەکان لەگوێن ئامێرێکی گرینگی کرداری سیاسی و شۆڕشگێڕانە ناوبردە دەکەن و هەندێکیان وەک داردەستێکی شۆڕشگێرانە بۆ ڕوخاندنی سیستەمی سەرمایەداری لە قەڵمی دەدەن. (بڕوانە سیندیکالیسم)

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)

یەکیەتی کرێکاری

اتحادیەی کارگری

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان