تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دەست ژێ هلانین
دست بردار شدن
سەدای ژێ
وژ، صدای کمان
سەدای ژێ
[دەنگی ژێی کەوان]
سەدای ژێ
رَنین
سەری ژێ هنگافتن
بۆلای چوون.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شفتە ژێ
سک پڕبوونەوەی ژن لە کاتێکدا کە منداڵی شیرەخۆرەی بە بەرەوە بێ
های ژێ
باخبر از
های ژێ
خەبەردار لە: هایم ژێ نیە، های ژێ نیە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ژێ
ناوە بۆ تیرەیەک لە کورد
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ژێ
ڕیخۆڵەی بادراوە کە دەکرێ بەکەوانی هەلاجەوە
ژێ
زِه.
ژێ
[ژه، زێی کەوان]
ژێ
وَتَر.
ژێ
ژە زە، ژەهـ
بڕین بەتیخ: سەر ژێ کرن واتا: سەر بڕین
برێتی لەوانەی بەشێوەی کرمانجی داخێون
پیتی جیاکردنەوە، جە
ناوی پیتێکی ئەلفوبێتکە
ژێ
دەنگی تیپی (ژ)یە کە، تیپێکی (ئابێی) کوردییە. ناوی خێلێکی زۆر گەورەی کوردە، کە کرمانجیشیان پێدەڵێن وەکو براکوردەکانی بادینان و باکوور و گردی وورمێ و ئازەربایجانی ڕووسیەش. بۆ تێلی تار و ساز و عودیش بەکاردەبرێ. (باک.): ژیی، ژەە. ژێ ی کەوانی: ژیی کەمان. ڕیخۆڵەی ووشک بادراوە، کە دەکرێ بە کەوانی پەڕەکەرانەوە و بەدرێژی پێیەوە دەبەسترێ. (باک.): کورتکراوەی ژوی یە
ژێ بابۆ
کرد [کرمانجی]
ئاوی گەرم لە ژێر «لەبەر» ڕۆییشتن
«کنـ.» میز بە خۆدا کردن، میز دەبنەخۆ کردن. □ «سەری وەبن کڵاوی کەوتووه، ئاوی گەرمی لە ژێر دەڕوا»
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگری ژێرکا
بریتییە لە یەکێک کە لە ژێرەوە بەنهێنی ئاشووب بنێتەوە
ئاگری ژێرکا
کنایە از آدم فتنەانگیز
ئاگری ژێرکا
«نتـ.»، «کنـ.» تمـ: ئاگری بن کا.
ئاگری ژێرکا
بۆ یەکێک بەکار دەبرێ، کە لە ژێرەوە بە نهێنی شەڕو گێچەڵ هەڵاییسێنی
به ژێر چاوەو ڕوانین
به ژێر چاوەو ڕوانین
له ژێر چاوەوه سەیر کردن.
به ژێر چاوەو ڕوانین
اِلماح، اِلتِماح.
بەرواری ژێری
هۆزێکی کورده و دێیەکیشەو چیایەکیشە لە نێوەڕاستی سنووری کوردستانی بارینان و باکوورێدا
خۆ کردنه ژێر ئاو
خۆ کردنه ژێر ئاو
ژێر ئاو ڕووین. [قوڵته خواردن]
خۆ کردنه ژێر ئاو
اِنغِماس، اِرتِماس.
داگیە بە ژێر تلەیا
فَتوده، آغالیده شده.
داگیە بە ژێر تلەیا
کەلەی بای پەیدا کردگە.[بادیهەوایی بووە، لە خۆی دەرچووە.]
داگیە بە ژێر تلەیا
غَوَی، تَغَرَّی، تَغَرَّرَ.
دای بە ژێر چناکەیا
تودهن زدن.
دای بە ژێر چناکەیا
بە مشت کوتای بە ناو دەمیدا
دای بە ژێر چناکەیا
دَقَمَهُ، دَکَمَهُ.
دڵ ژێچوون
لەبەردڵ کەوتن، خۆش نەویستن