تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



چۆڵەمە
ئێسکێکی دوفلیقانە لەنێوان شان و ملدا
ئاڵقەی دارین لە ملی گادا
چۆڵەمە(موک)
ئێسکی شانییە، کە بەلای سینگیدا لەسەرەوەی ئێسکی بڕبڕەی سینگی قایم دەکرێ، ئێسکی چۆڵە مێشکێنەیە
چۆڵەمەشکێنە
قوماری چۆڵەمەشکاندن کە هەرچی لەبیری بچێ دەیدۆڕێنێ. دەبێ هەرچی لە هاوگرێوی وەرگرت بڵێ لەبیرمە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چۆڵەچرا
دارێکی تەڕە بەقەد گەزێک سەرەکەی دەکوترێ تا شی دەبێتەوە کە وشک بوو لە تاریکیدا دادەگیرسێنرێ لە باتی چرا
چۆڵەچرا
شوله چراغ، هاله چراغ. (شاخەی درخت بلوط را مثلاً با پشت تیشه مانند مسواک می¬کوبند و برای شکار کبک مثلاً در کوه و بیابان روشن می¬کنند.)
چۆڵەچرا
سۆڵەچرا، چوکڵەچرا، شەو¬چرا. [(لقی درەخت- وەک: داربەڕوو- که به پشتی تەشوێ وەک سیواک ده-یکوتن و بۆ ڕاو- وەک: ڕاوەکەو- له چیا و دەشتدا هەڵیدەگرسێنن.)]
چۆڵەچرا
قبَار، عُشوَة.
چۆڵەچرا
مشعل هیزمی
چۆڵەچرا
ئەختەرمە، چلوسک، چاوڵە
چۆڵەچرا
چۆلە چراوێ، (هەورا) چۆڵەچراو، شەوچرا، چراووک، چراوکە، (باک) بسبسۆک، سووڵە چرا، چوکڵە چرا. دارێکی تەڕە بەقەد گەزێکی سەرەکەی دەکوترێ تا شێ دەبێتەوە بە ووشکی لە تاریکیدا دادەگیرسێنرێ لە باتی چرا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چۆڵەچراو
چەختی چۆپان
چەق و چۆق
ددانە چیڕە، چۆقە چۆق، شەقەشەق، دیانەڕووکە، چرقەچرق، لەکاتی سەرما یان تاولەرزێدا دەنگی لێدانی ددانە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چەل و چۆبوونەوە
ڕانک و چۆغه
شاڵ و شەپک، شەلە و شەپک، (سور.) ڕانک و چۆغەڵ، ڕانی و بەرگووز
کڵاوەی چۆکی
(هەو.):کەشکەژنۆ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گمێزە چۆتکێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوەچۆڕ
چۆڕانەوەی ئاو لە شتێکی تەڕ، ئاوەچۆڕبوون
ئاوەچۆڕ
چۆڕانەوەی ئاو لە چتێکی تەڕدا، ئاوچۆڕبوون، واتا نەمانی چۆڕەی ئاو
ئاوەچۆڕ کردن
[[ئاو+ئە+چۆڕ «چۆڕانەوە» +کردن]]
«مستـ. متـ.» هەڵخستنی کەلوپەلێ کە شۆرابێ یا تەڕ بووبێ «لەبەر هەرچی بێ» و ئیشک کردنەوەی بە کوشین پێک نەیەت.: بەرماڵەکە ئاوەچۆڕ کەن. نمەدەکەمان ئاوەچۆڕ کرد.
ئاوەچۆڕە
[[ئاو+ئە+چۆڕ+ئە]]
«نتـ.» ۱-تکانەوەی ئاو لە شتێک کە دە ئاو هەڵکێشرابێ یا کەوتبێتەوە ئاوەوە. ۲- «کنـ.» جاری بوونی ئارەقە بە لەشی ئینساندا.: بەڕەکەمان هەڵخستووە لە دوێنێوە هەر ئاوە چۆڕەیەتی.
باڵچۆغە
[[؟]]
(نا). ئەو جێگایەی شیر دەستی پێ دەگرن. د سکی شمشێر. «.... دەستت بۆ باوێمە سەر باڵچۆغەی شێران، کێلانانت بۆ بەجێ بێڵم لە بنە بانێی (دمدمییە). (تحفە، ب١، ل-٢٠٢)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بچۆلە
بچۆلە(ئەردە)
جاچۆل(هەورا)
جاچۆلگەر
(هەورا) جادووگەر._ی (هەورا): جادووگەری
جەباخچۆر(باک)
شارێکی کوردستانە لە بن دەستی ترکاندایە، زازان
خاچخاچۆک(باک.)
خرچۆفک
کێشە، شەڕوهەرا، پیلە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خوچۆک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خوچۆک
خوچۆک
چتی گچکە