تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 690
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
پەنەڕیشکە
نوعی
خار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
پەنەڕیشکە
پەنەڕشکە
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ڕاسپاردەی باڵای پەنابەرانی نەتەوەیەکگرتووەکان
کمیساریای
عالی
پناهندگان
سازمان
ملل
متحد
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ڕاسپاردەی باڵای پەنابەرانی نەتەوەیەکگرتووەکان
United Nations High Commissioner
for
Refugees
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ڕاسپاردەی باڵای پەنابەرانی نەتەوەیەکگرتووەکان
ئەم
ڕاسپاردە
لە
ژانوییەی 1951
دوو
ئەرکی
سەرەکی
پێ
سپێردراوە:
یەکەم
، ئاسانکاری
بۆ
پشتیوانی
و پاراستنی نێونەتەوەیی پەنابەران.
دووهەم
، دابینکردنی
پێداویستی
و کەرەستەی
ئابووری
و
کۆمەڵایەتی
و قانوونی
بۆ
سەقامگیربوونی پەنابەران
لەو
وەڵاتانەی
کە
تێیدا دەژین و وەڵاتانی
نوێ
. بارەگای
ئەم
ڕاسپاردە
لە
شاری
جنێڤا
لە
سویسرایە و
هەموو
کاروباری پەنابەران،
بێجگە
لەو
ئاوارە
و پەنابەرانەی
کە
وەڵاتێکی
دیکە
بەرپرسیارییەتی
بەرعۆدە
گرتووە
بۆ
وێنە
ئاوارەکانی فەلەستینی
لە
ئەستۆ
دەگرێ. بوودجەی
ئەم
ڕێکخراوە
لە
لایەن
دەوڵەتانەوە
دابین
دەکرێت. ساڵی 1954
خەڵاتی
نۆبێلی
ئاشتی
بەم
ڕێکخراوە بەخشرا.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کاردو و پەنێر
بریتییە
لە
دوو
شت
کە
هەرگیز
کۆنەبنەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کڵاوەی پەنجە
(ڕۆژ.):موورووی
گەی
پەنجە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاڤپەنگ
ئاوی
باران
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاڤپەنگ
گومێکە
کە
باراناوی تێدا
کۆ
بێتەوە
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ئەسپەناج
اسپناج، اسپناگ، اسپناخ،
سپاناخ
،
اسفناج
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئەسپەناج
جاتەڕە. [ئەسپەناغ: گیایەکە].
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئەسپەناج
سرمق
،
اسفناج
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ئەسپەناج ڕۆمی
سرمج
،
سرمک
، اسپناج
رومی
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئەسپەناج ڕۆمی
[گیایەکە
کە
بۆ
دەرمان
دەشێت].
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئەسپەناج ڕۆمی
قطف
، السرمق الرومی.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەناخ
جۆرە سەوزەیەکە
وەک
سڵق
،
بەڵام
ئەم
گەڵای باریکترە
دەکرێ
بە
چێشت
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەسپەناخ
اِسفناج
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەسپەناخ
گیایەکە دەیچێنن و
لە
ئاشپەزیدا
بەکار
دێ
،
ئەسپەناغ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسپەناخ
«نا.»، «کعر.» تمـ:
ئەسپەناغ
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەسپەناخ
ئەسپیناغ،
ئەسپەناغ
، سپێناخ، سپەناخ.(باد) جوورە سەوزییەکە
چێشتی
پێلێدەنرێ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسپەناغ
«نا.»، «مکـ.» گیایەکی بەهاریی دەشتەکییە، گەڵای پانە و لاسکی
باریک
و
شلکە
،
لە
ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە چۆتە
ئورووپا
«تمـ: لاڕووس- ۳۸۸»
ئێستا
دەستچێنیشی
هەیە
. تێبــ.ینی:
لە
کوردستان
ئەم
گیایە
بە
گەلێ
جۆر
دەخورێ:
دەگەڵ
هێلکە
دە
ڕۆنا
سووری
دەکەنەوە،
زەردی
دەکەن و ماستی بەسەردا دەکەن،
دەگەڵ
گۆشت
خۆرشتی
لێ
دروست
دەکرێ
. «کعر.»
ئەسپەناخ
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەسپەندەر
سِپَند
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەسپەندەر
گیایەکە بەرێکی گزمووڵە دەگرێ
بۆ
پووچ
کردنی
چاوزار
دەیسووتێنن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسپەندەر
[[ئەسپەند+ئەر]]
«نتـ.» گیایەکی دەشتەکییە و
قەڵای
خڕ
و بچکۆلەیە و لاسکی
بەقەد
قامکێک ئەستوورە، ڕەنگی زیاتر «
کەوە
»
یە
تا
سەوز
، بەرێک دەگرێ
هێندەی
دەنکە
نۆکێ، ناوەکەی
پڕە
لە
تۆوی
ڕەشی
ورد
. تێبــ.ینی: آ»
بەری
ئەم
گیایە
بە
شینی
کۆ
دەکەنەوە و
بە
دەزوویەوە دەکەن و
بە
ناو
ماڵا هەڵیداوەسن
هەم
بۆ
ڕازاندنەوەی
ژوور
و
هەم
بۆ
ئیشک
کردنەوەی.
ئەم
دەنکانە
دەگەڵ
«
کوندر
» و «
هووشە
»
یا
بە
تەنیا
دەخەنە
سەر
پشکۆی
ئاگر
و
بە
ناو
ماڵا دەیگێڕن
تا
دووکەڵ
و بۆنی
دە
ماڵ
بگەڕێ،
دەڵێن
بۆ
«
چاووزار
»
باشە
و
گۆیا
مار
و دووپشکیش
لە
بۆنی گیایەکە و دووکەڵی دەنکەکانی دەڕەونەوە. ب»
بە
لای
منەوە
ئەم
وشەیە
لە
«سپێنتە» ی ئاوێستایی
بە
مانای:
پاک
، مقەددەس، تمـ:
پد
. یگد. جـ۲- ۱۴۵» و «
ئەر
» ئامرازی فاعیلی پێکهاتووە
کە
بە
تێکڕایی
ماناکەی دەبێتە «
پاک
کەرەوە»،
وەکوو
باس
کرا
ئێستاش
لە
کوردواری
خۆمان
بۆ
دوورخستنەوەی
زیانی
چاووزار
«
خاوێن
کردنەوەی
ماڵ
لە
چاوی
پیس
،
بەکاری
دێنن». ج»
زۆر
بۆ
ئەوە
دەچم
کە
لە
پێش
ئیسلاما
ئەم
گییایە
لە
ئاتەشگەدەکانی
دینی
زەردەشتی
وەکۆ
«
بخوور
»
بەکار
هێنرابێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەسپەندەر
ئەسپەنەر
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەسپەنەر(کە)
ئەسپەندەر
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەسپەنەک
بڕوانە:
ئەسپەک
23
24
25
26
27
28
29