تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پێشە
پیشە (د)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پێشە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پێشە
ناوکی ڕەقی میوە
پێشە(زەن.، هەورا.، جا.، ڕۆژ)
ئێسک. لای پێشەوەی لەشی گیان لەبەران. پێشەڵ، نیاوە. چەقالە، ناووک، ناوکی ڕەقی میوەیە. ناوکە، جنجنک. (ئەردە) ئێسک، سقان، پڵان. کار، فەرمان، ئیش
بڕیاری پێشەکی
الحکم المبتسر
بڕیاری پێشەکی
Prejudice
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خۆبردنە پێشەوە
بریتییە لە خۆ خۆشەویستکردن بە کردن یا گوتنی شتێک بە پێی دڵی یەکێک.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سنگدانە پێشەوە
دڕدان بە مەردووم و چوونە پێشەوە بۆ شتێک .
سەرۆک/پێشەوا
رهبر/ لیدر
سەرۆک/پێشەوا
بە واتای ڕێبەر، پێشەوا، سەرکردە و فەرماندەیە. سەرۆک، بریتییە لە کەسایەتییەک کە بە هۆی توانست و لێوەشاوەییەکی تایبەتەوە دەبێتە خاوەن پێگە و پێکەیەکی بەرز بۆ ڕێبەرایەتی و سەرۆکایەتی کردنی لایەنگران و خەڵکانی ژێردەستی. سەرۆک، بە ئاوێتەکردنی توانایی و لێهاتوویی لایەنگرانی لەگەڵ توانستەکانی خۆی، ڕێبازێکی نۆژەن ئەدۆزێتەوە بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانی. سەرۆکێک کە لووتکەی خەبات و پێشەنگی مێژوویی بێت، دەتوانێت ڕەوتی ڕووداوە مێژووییەکان و گەیشتن بە ئامانجەکان خێراتر یان هێواشتر بکات. ڕێبەران، لەم حاڵەتەدا دەتوانن دەوری پێشەنگی کاروان بگێڕن یان ببنە هۆی دواکەوتوویی نەتەوەیەک.
هەر سەرۆکێک لە پاش تێپەڕکردنی چوار قۆناغ، بڕیار دەردەکات: پلاندانان، ڕێکخستن، ڕێبەرایەتی و کۆنترۆڵ (چاودێری). لەم ڕێگەدا هەتا ڕێکار زیاتر بێت، بڕیاردان دژوارتر دەبێت. سەرۆکی لێهاتوو بە هۆی ئەم چەند خاڵە سەرکەوتوو دەبێت: بڕیارەکانی هەمیشەیی و بڕەوی بێت، وەگەڕخستنی خێرا و بەجێی ئەندامان و دەروون پاکی لە دەسەڵاتدارییدا.
لە ڕابردوودا هێزی جەستەیی، توانایی دۆستڕاگرتن، هۆشیاری و زیرەکی و ناسینەوەی مەترسییەکان، گرنگترین تایبەتمەندی سەرۆک بووە بەڵام ئیمڕۆکە زانست و زانیار، توانایی بەڕێوەبردن و ڕاپەڕاندن، پاراستنی بەرژەوەندی ئەندامان و دامەزراندنی بەجێ و شیاوی ئەندامان، فەکتەری گرینگ لەئەژمار دێن.
شڵانەی پێشەخۆشە
زردآلوی هسته شیرین
شڵانەی پێشەخۆشە
قەیسی پێشەخوەشە [قەیسیەک کە ناوکەکەی تاڵ نیە]
شڵانەی پێشەخۆشە
مِشلَوز
پۆس لکیان به پێشەوه
پۆس لکیان به پێشەوه
لەڕبوون، لەڕی. [لاواز بوون (لکانی پێست به ئێسقاند!.)]
پۆس لکیان به پێشەوه
لُصوغ، لَصّف، ضُمور.
پۆسکلیان بە پێشەوە
لەڕی، لاوازبوون
پێشەخوەره
رُخ، هُمای، استخوان¬خوار.
پێشەخوەره
پیرۆز. [باڵندەیەکی ئەفسانەیی ئێسان¬خۆره که سێبەری بکەوێته سەر هەرکەس دەبێت به پاشا.]
پێشەخوەره
رَخمَة، اَنوق.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پێشەخۆرە
پێشەخۆرە(ئەردە)