تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پێپیلکە
پلیکانی لە بەردو قوڕو یا خشت و گێچ و قوڕ. نەردیوان
پەرەسپیلکە
گیایەکە وەهی گەنمی دەچێ، لەسەرسەرەوە چەند لقێکی باریکی وەکوو خەیاتەی دەردەکات، بە کوڵاوی لەنێو دەم و زاری ئێشاو بگیرێ چاکی دەکاتەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چاوسپیلکە
چاوسپیلکە
گیاه خاردار است
چاوسپیلکە
گیایەکی دڕکاوییە
چاوسپیلکە
چزەپیلە(جا)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کەپیلە
کەپیلە
(باد.کە.): کەپوولە
گۆپیلانک
شاخه و گیاه تازه دمیده
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اشپیل، اشپل
[ا ]
(ئیشپیل، ئیشپل - işpîl)
هێلکەی ناو سکی ماسی کە پاش راوکردنی لە سکی دەری دێنن و خۆراکی لێ دروست دەکەن.
بەرامپیل
[[1-به‌ر/2+2-ئان/1+پیل]]
«نت.»، «هل.» تم: بەرهەڵبێنه. تێبــ.ینی: جیاوازێکی بچووک له نێوان «بەرامپیل» و «بەرهەڵبێنه» دا هەیه، هەرچی بەرامپیله له بنەنگڵەوه ڕەت دەبێ و دوو لکی لەسەر شان گرێ دەدرێ، بەڵام شێوەی گرێ دانی «بەرهەڵبێنه» وا نییه. (تم: -)
بەرەوپیل
پێشوازی کردن لە باسێک یاخود کەسێک. «پیل» لە موکریان بۆ «شان» ڕۆیشتووە (لە سلێمانی بۆ باتریش «پیل» دەڵێن)، دەربڕینەکەش لەوەوە هاتووە کە بەرەو شانی یەکێک بچیت بۆ ماچ کردن و بەخێرهاتنی. شان ماچ کردن لە کوردەواریدا ئەوپەڕی پلەی ڕێزگرتنێکی ڕێزدارانەیە بۆ مرۆڤی تەمەندار. ئەمە لایەنە بەرهەستەکەیەتی.
هەمان وشە بۆ لایەنی دەرهەست (ئەبستراکت) ڕۆیشتووە. ئەم پرۆژە نوێیە دڵپەسەندە بۆیە زۆرینە بەرەوپیلی دەچن. کە دەکاتەوە «پێشوازی لێ کردن».
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ترپیل
[ا. فر ]
(تورپیل - turpîl)
ئەژدەر، جۆره چەکێکه بۆ غەرقکردنی کەشتی دوژمن بەکار دێت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سپیل
[ا ]
(سه پیل - sepîl)
فیکه.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەرپیل
سەرپیل
شان، سەرمل
سەرپیل
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شپیل
[ا ]
(شیپیل - ipîlş)
فیکه.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نیشپیل
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نەشپیل
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نەشپیل
قولاپی ڕاوەماسی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نەشپیل
قولاپی هەڵواسین
گاپیل
(هەورا.)سەروشان و مل گەورە.