بابونه، کوبل، ربل،کافوری، گاوچشم.

[بەیبوونە، بابوونە]

حَبَق، غاغ، قُرّاص، حَبَقُ البَقَر، بابونَج. (قُحوان، اُقحُوان)

گل بابونه

گوڵە بابوونە

گوڵە بابوونە

گەوە، (هەورا) قەمچ و پێچ، ڕێگای پێچاوپێچ و خووارایی رێگایانە لە بادانەوە، ئانیشک و سووچی خووارایی رێگایانە

گەنمی پەڵخوردکراو

بُلعوز، بُرغول، پُرغول، بَروش، بَروشه، فَروش، فَروشه، فَروشَک، اَفشه، دَلیده.

زیز، تَگَرگچه.

بوڕێش. [ساوەر]

بوڕێش، گژنیژه، تەرزەلووکه. [تەرزەی ورد.]

جَرِیش، جَشِیس، رَضیض، بُرغُل، بُربور.

اِرزِیز، قِطقِط، عُضَارِس، حَاصِب.

دانه بلغور
ریزه بلغور

دەنکی دەغڵی پەڕش
وردەی ساوار

«نا.»، 1- «مک.» دانەوێڵەیێکه لەنێوان «گەنم» و «برنج» دا، ڕەنگی لە گەنم سوورتره و چەشنی برنج ڕوونه، دەنکەکانی وەکوو برنج لەناو کیفێک دایه «پەڕش»، به زۆری له کوردستانی ئێران ناوچەی موکریان دەچێندرێ، وەکوو برنج دەکرێ به «قبووڵی» و «پڵاو»، وەکوو ساواریش «به «شله» لێ دەنرێ: «شلەبڕوێش»، دەگەڵ گۆشت یا قاورمەشدا دهکرێته ناو دیزە و کیشمیش و پیوازی تێدەکرێ و پاش نانکردن دەیخەنه تەندوورەوه «تەندوور پڵاو». 2- «کعر.» 1» گەنمی بە دەستاڕ یا ئاش قەڵت و بڕ کرابێ، بۆ چەند جووره چێشتێک بەکار دێت. ب» وردە ی ساوار. 3- «سن.» بەفرێکی وردی ڕەقه که «دانه» کانی وەک بەفری تەر نەرم نییه. * « سن.» تەرزەلووکە، گژنیژە. هس.: « مک.» برۆشە، بروێشە. 4- «مج.» قسەی بێ سەرەوبەرە، قسەی ناڕێک کە هیچی بە هیچەوە نەنووسێ.

ڤڵۆشە، (هەورا) هوڵۆشە. (دەر) هورووش، ووڵۆشە، بڕۆش

«مست. مت.» 1- باس ئیش نەکردنی «ئاش» که لەباتی ئەوەی گەنم بکا به ئارد، هەرەر قەڵت و بڕی کا «تم: بڕوێش/٢» ئاشەکە ئیمڕۆ بڕوێش دەکا باش «ناهاڕێ». 2- قسەی بێ ڕێ و جێ کردن.کوڕه کابرا دەبیبڕ ەوه، ئەو بڕوێش کردنەت لەچییه؟ بۆ چی قسەکانت هیچیان به سەر هیچەوه نیه ؟.

ئاخۆتنی پڕ هەڵە؛ بارام کەوتە بڕوێشکردن، واتە کەوتە قسەی پڕو پووچ و بێ سەروپێ، مووکردن

تاجی دەروێشی

(هەورا.، جا.): کەس ، خزم، کەس و کار ، وابەسە،

خزم

خویش، خویشاوند، اوبس، پَیوند.

وابەسه، کەس. [خزم]

قَوم، قَبِیلَة، قَریب. (اَقرِباء)