تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 9897
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاونە
لوولە
نێرگەلە
،
لوولە
قلیان
،
میلاو
قلیان
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاونە
[[ئاو+نه «=نەی- قامیش» ] ]
«نتـ.»، «سنـ.» ئامرازێکە
وەکوو
دارجگەرە
وایە
سەرێکی دەخرێتە
کونی
«
داری
نێرگەلە
» و سەرەکەی تریشی دەچێتە
ناو
شووشەی ئاوەکە، دووکەڵی
تەماکۆ
دەکێشێتە
ناو
ئاو
لەوێشڕا دەچێ
بۆ
دەمی
نێرگەلەکێش. ٭ «مکـ.»
میلاو
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاونە
میڵاو
سەرچاوە:
برادۆست (کوردی - کوردی)
ئاونەگەز
کاڵایەکی
ئاو
نەیبڕێت،
لە
پێوانەی «
خۆرنەگەز
»
بۆ
شوێنێکی
خۆر
نەیگرێتەوە.
لەوانەیە
«ئاگرنەگەز» یش
بۆ
Fireproof
خراپ
نەبێت.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوونگ
بڕوانە:
ئاونگ
،
شەونم
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوونگی(هەورا)
مێلاق
،
شەونم
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوونگە(زەن)
شەونم
،
ئاونگ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوڕوونکەره
[[ئاو+ڕوون+کەر+ئە]]
«نتـ.» گیاندارێکی بچووکە،
لەشی
بە
ئەندازەی
دەنکە
جۆیێکە
یا
تۆزێ
گەورەتر
،
چەند
قاچی
درێژی
هەیە
،
لە
هەندێ
کانیاواندا دەبیندرێ،
هەمیشە
بەسەر ئاوەوەیە و
زۆر
خێرا
دەجووڵێتەوە.
گۆیا
خڵت
و
خاڵ
و لیتەی
ئاو
دەخوا و کانیاوێکی
ئەو
گیاندارەی تێدابێ ئاوەکەی
هەمیشە
ڕوون
دەبێ
و
لای
خەڵک
پەسندە. ٭
ئاو
ڕۆشنکەرە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاوڕوونکەرە
ئاوڕۆشنکەرە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوڕوونکەرە
بڕوانە:
ئاوڕوونکەرەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوڕوونکەرە
ئاو
ڕۆشنکەرە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاوڕوونکەرەوە
ئاوڕەوشەنکەرەوە
، گیاندارێکی
ڕەشی
گچکەیە بەسەر ئاوێدادێت و دەچێ
گۆیا
کە
ئاوەکە قوڕاوو
لێخن
بێ
ئەو
ڕوونی
دەکاتەوە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوەدان بوونەوە
دوباره
آباد
شدن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوەدان بوونەوە
پاش
وێرانی
و
دەست
لێ
هەڵگرتنی
خانوو
یان
زەوی
دووبارە
ساز
بوونەوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان بوونەوە
«مستـ. لا.»
سەرلەنوێ
کۆبوونەوە
و
نیشتەجێ
بوونی
خەڵک
لە
شوێنی کۆنەدی
یا
کۆنە
شارێک:
ئەم
دێیە
کوێڕا
وا
زوو
ئاوەدان
بۆوە. بابل
پاش
خاپوور
بوونی
ئیتر
ئاوەدان
نەبۆتەوە.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوەڕونکە
دبیب
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
بیرۆکەی دروستبوونی ڕێکخراوێکی
وەها
بۆ
سوودوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی، ئەگەڕێتەوە
بۆ
1950
بە
دواوە
.
لە
ساڵی 1953
لەسەر
پێشنیازی «ئایزێنهاوەر» سەرۆککۆماری
ئەو
کاتەی
ئەمریکا
،
بە
کۆمەڵی
گشتی
نەتەوە
یەکگرتووەکان،
بڕیار
درا سەرچاوەیەک
بۆ
ئەم
مەبەستە
دابمەزرێت.
لە
ساڵی 1954،
کۆمەڵی
گشتی
بڕیارنامەی "ئەتۆم
بۆ
ئاشتی
"
مۆر
کرد
و
سەرەنجام
لە
29ی ژووەنی 1956 ڕەشنووسی بڕیارنامەی ئاژانس
لە
کۆنگرەی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمیدا
پەسند
کرا
. ئاژانس
وەکوو
ڕێکخراوەیەکی نێونەتەوەیی
سەربەخۆ
، بەرپرسیارییەتی سوودوەرگرتن
لە
وزەی ئەتۆمی
بۆ
خزمەت
بە
ئاسایشی زیاتر
بەرعۆدە
گرتووە.
بەگشتی ئامانجەکانی ئاژانس
لە
دوو
تەوەردا
کورت
دەکرێتەوە:
یەکەم
، کەڵکوەرگرتنی ئاشتیخوازانە
لە
وزەی ئەتۆمی و ڕەونەقبەخشین و پەرەپێدانی
بۆ
خزمەت
بە
ئاشتی
و
تەندروستی
و
پێشکەوتن
و بەهرەداری
لە
تەواوی
جیهان
.
دووهەم
،
بێخەم
بوون
لەوەیکە
ئەو
هاریکاری
و زانیارییانەی
کە
لە
لایەن
ئاژانسەوە
ئاڕاستە
دەکرێ
،
بۆ
ئامانجی
سەربازی
و
جەنگی
بەکار
نابرێت.
ئەرکێکی
دیکە
کە
بە
ئاژانس سپێردراوە،
ئەوەیە
کە
ڕێ
خۆش
بکات
بۆ
پاراستن
و پیادەکردنی پەیمانی بەربەستکردنی چەکی
ناوەکی
Non Proliferation Treaty (NPT) .
تا
ئێستە
بنکەی
ناوەکی
زۆربەی وەڵاتان کەوتونەتە
ژێر
چاودێری
ئاژانسەوە،
ئەم
چاودێرییە، 95%
پێگە
ناوەکییەکانی
جیهان
بێجگە
لەو
پێنج
وەڵاتەی
کە
خاوەنی چەکی ئەتۆمین ئەگرێتەوە. ئاژانس پێکهاتووە
لە
35
ئەندام
و ناوەندەکەشی
لە
شاری
«ڤیەنا»ی
لە
وەڵاتی
«نەمسا»یە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
آژانس
بین
المللی
انرژی
اتمی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
International
Atomic Energy Agency (IAEA)
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاڤزوونک
ئاڵقەزوونە
، ئاڵقەو دوگمەی پشتێندێیە
7
8
9
10
11
12
13