بیرۆکەی دروستبوونی ڕێکخراوێکی وەها بۆ سوودوەرگرتنی ئاشتیخوازانە لە وزەی ئەتۆمی، ئەگەڕێتەوە بۆ 1950 بە دواوە. لە ساڵی 1953 لەسەر پێشنیازی «ئایزێنهاوەر» سەرۆککۆماری ئەو کاتەی ئەمریکا، بە کۆمەڵی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان، بڕیار درا سەرچاوەیەک بۆ ئەم مەبەستە دابمەزرێت. لە ساڵی 1954، کۆمەڵی گشتی بڕیارنامەی "ئەتۆم بۆ ئاشتی" مۆر کرد و سەرەنجام لە 29ی ژووەنی 1956 ڕەشنووسی بڕیارنامەی ئاژانس لە کۆنگرەی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمیدا پەسند کرا. ئاژانس وەکوو ڕێکخراوەیەکی نێونەتەوەیی سەربەخۆ، بەرپرسیارییەتی سوودوەرگرتن لە وزەی ئەتۆمی بۆ خزمەت بە ئاسایشی زیاتر بەرعۆدە گرتووە.
بەگشتی ئامانجەکانی ئاژانس لە دوو تەوەردا کورت دەکرێتەوە: یەکەم، کەڵکوەرگرتنی ئاشتیخوازانە لە وزەی ئەتۆمی و ڕەونەقبەخشین و پەرەپێدانی بۆ خزمەت بە ئاشتی و تەندروستی و پێشکەوتن و بەهرەداری لە تەواوی جیهان. دووهەم، بێخەم بوون لەوەیکە ئەو هاریکاری و زانیارییانەی کە لە لایەن ئاژانسەوە ئاڕاستە دەکرێ، بۆ ئامانجی سەربازی و جەنگی بەکار نابرێت.
ئەرکێکی دیکە کە بە ئاژانس سپێردراوە، ئەوەیە کە ڕێ خۆش بکات بۆ پاراستن و پیادەکردنی پەیمانی بەربەستکردنی چەکی ناوەکی Non Proliferation Treaty (NPT) . تا ئێستە بنکەی ناوەکی زۆربەی وەڵاتان کەوتونەتە ژێر چاودێری ئاژانسەوە، ئەم چاودێرییە، 95% پێگە ناوەکییەکانی جیهان بێجگە لەو پێنج وەڵاتەی کە خاوەنی چەکی ئەتۆمین ئەگرێتەوە. ئاژانس پێکهاتووە لە 35 ئەندام و ناوەندەکەشی لە شاری «ڤیەنا»ی لە وەڵاتی «نەمسا»یە.

آژانس بین المللی انرژی اتمی

International Atomic Energy Agency (IAEA)

بە کەسێک دەڵێن ، کە گەیشتە چتێک ئیتر لێینەبێتەوە

(زیهوزاد - zihûzad)

زۆربوون، زاوزێ، ماڵ و منداڵ، زادووه ڵه د.

ژنێکە زگان بکات، زگکەر

کێڵگە، شووێنێکە، کە کشت و کاڵی تێدا بکرێت

زاد و ولد

زگ وزا

دوو دڵداری بە نێو بانگ بوونه٬ چیرۆکەکەیان بە بەند دەگوترێ و بە (مەمی ئالان) ناسراوه٬ ئەحمەدی خانی (مەم و زین) ی کردوە بە داستان. یەکێکە لە (12) بەندە گۆرانییە کۆنەکان

(نوخوست ڤەزیر - nuxust vezîr)

سەرەک وەزیران.

(ڤیزارەت - vizaret)

وەزیری، پایەی وەزیری، پۆستی وەزیری.

(ڤیزارەتخانە - vizaret xane)

وەزارەتخانە، شوێنی وەزیرو بەردەستەکانی.

پرت، پرتاب، جَستن.

پەرت. (وزاقی دا، وزاقی بەست) [فیچقە، بازەرقە]

رَمي، اِرتِماء، قَذف، اِلقاء.

جهش، پرش
پرت

تەکان و هەڵمەت

دەربڕینی بە تەوژم
ئاویتن

(کە.): باز. خۆ-کردن: بازدان