تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دۆوراخ
دۆورنج
دوژەنگ، گوژەنگ،قرم،دووکەڵ و تۆزێکە بە بن میچی خانووی قوڕدا بە زۆری شۆڕ دەبێتەوە
دۆی تورش
دوغ تُرُش، دوغ گازدار، رُخبین.
دۆی تورش
دۆی قژەکەر.[ئاودۆی ترش]
دۆی تورش
مُنقِر، مَخِیض، حامِض، مَخِیض قارص.
دیلەگورگ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیوراما
[ا.فر ]
(دیف راما - div rama)
سلاید.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیورخش
[ا. مر ]
(دیفرەخش - Şdiv rex)
ناوی ئاهه نگیکی کونی موسیقایه.
دێتانەت+هێورسازی
دتانت+تنش زدایی
دێتانەت+هێورسازی
وشەکە بە زمانی فەرەنسی بە واتای شلکردنەوە و ئارامی و حەسانەوەیە. لە زاراوەی سیاسیشدا بە مانای کەمبوونەوەی ئاڵۆزی و ناحەزی و دوژمنایەتی نێوان وەڵاتان و ئاسایشی نێوان وەڵاتانە. قۆناخی هێورسازی، ڕەنگە بەپێی بڕیارنامەیەکی ڕەسمی یا خود لە ئاکامی گۆڕانی ستراتیجی نەتەوەیی لە ماوەی چەندین ساڵدا ڕووبدات. بۆ نموونە پەیمانی لۆکارنۆ (1925) لە ئەورووپا کەم تا زۆر، بە دوا خۆیدا سەقامگیریی هێنا. لە دەیەی 1960 قۆناخێکی هێورسازی لەنێوان وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و یەکیەتی سۆڤیەت هاتەکایەوە کە لەسەر بنەمای پێکەوە ژیانی ئاشتیخوازانە و ئەم ڕاستییە دامەزرابوو کە شەڕێکی هەمەلایەن، سەرەنجام بە تیاچوونی هەر دوولا تەواو دەبێت.
دیتێرمینیزم: بڕوانە ئیرادەگەرێتی.
دە(هەورا.):
(ڕۆژ.): ووشەیێکە ماینی پێ دەگێڕنەوە، (باک.): بۆ برەوی بازاڕی ووڵاخان لەکاتی هاندانێدا بەکاردەبرێت. (باک.): دە (10.) دێ، گوند
دەدەورگێڕان
بەقوربان کردن
دەراووردن
(فە.):دەرکردن٬ بردنەدەر
دەرخورد
شایسته
دەرخورد
هاوشان٬ هاوزی٬ هاولف٬ دەرخووارد٬ دارا –ی سەرهەنگی نیە