تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



جەو و هەوا
ئاسمان، هەوا، حەوا. [(بۆشایی بێ بڕانەوەی ئاسمان.)]
جەو و هەوا
جو، سکاک، سَماء، هَواء، فَضاء.
جەو(خۆ.، هەو.، هەورا.، باک)
برینگی ئاژاڵ بڕینەوەیە. (هەورا) لەوە._دما: لەوەدووا. جۆ، یەو
جەوگە(هەورا)
جەکۆ(هەورا)
لە کووێ
حارەب قۆزی (کە.، هەو.):
گیایەکی هاوینی تا دوو بستان بڵند دەبێ، گەلایەکانی وەهی هێرۆی دەچێ لە سەری تەنها گوڵێکی بەقەد سێوێکی گەورە بەڵان وەکوو هی گوڵەبەڕۆژە لەپێشدا سوورە کە گەڵای وەراند سەلکی گوڵەکەی بە شینی دەنوێنێ بۆ دەرهێنانی کۆلکەکەی نیو بەژن هەڵدەکەنرێ کۆلکەکەی زۆر قورسە و لیچق و زەردە دەڵێن بۆ هەوێنی زێڕ دەبێ یا خۆی دەبێتە زێڕ حۆقەی ٦‏ دیناران دێنی.
حوبێ (هەورا.):
حکوومەتی هەرێم
حکوومەتی هەرێم یان حکوومەتی هەرێمی، پێکهاتەیەکە لە یەکەیەکی تایبەت بۆ وێنە شارۆچکە، شار یان هەرێمێک کە تاڕادەیەکی زۆر بۆ خۆی سەرپشک بێت و بۆ ڕاپەڕاندنی کاروباری ناوچەکە سەربەخۆییەکی کەمتازۆری هەبێت. خەڵکی ئەم ناوچە خۆیان بە دانانی یاسا ـــ بەو مەرجەی لەگەڵ یاساکانی وەڵات تەبا بێت ـــ کاروباری هەرێمەکە بەڕێوە دەبەن. نموونەی ئەم جۆرە حکومەتە، هەرێمی کوردستانی عێراقە کە لە ساڵی 1991 بەملاوە، بە شێوەیەکی سەربەخۆ دەسەڵاتی بە دەستەوەیە.
حۆت (هەورا.):
حۆتە (هەورا.):
حەفتە، هەفتە. ــ یی: حەفتەیی، هەفتەیی.
حۆتەوانە (هەورا.):
حەوتەوانان.
حۆتەی ویەردە (هەورا.):
هەفتەی رابردوو.
حۆپە (کە. ، هەو.):
زەبەلاح, ناقۆڵا، مرۆی قەڵەو و زل و خاو، چتی زل ونالەبار.
حیزنای (هەورا.):
بەزاندن. حیزکردن.
حیلنای ئەسپی(هەورا.)
حیلاندنی ئەسپ.
حەتۆتە (کە.، هەو.):
نشتوو، حەتحەتۆکە. حەمایەل، بەرموررێکە، کە موورووی زل و نشتووی پێوە بێ زۆرتر منداڵ و کچان لە ملی دەکەن.
حەججە هەی (دزە.):
ووشەیێکە بزنەگەلی پێ لێدەخوڕن.