زُلف پیراستن

ئەگریجە قەیچی کردن بۆ جوانی: لە کوڵمت هەرچێ خاریج بێ سەری ئەگریجە قەیچی کە/بڵێن با سەر بڕینی خاریجی بۆ ڕەونەقی دین بوو «سالم»

(مست. لا.) جوداکردنەوەی هێندێک لە پرچی ئافرەت و کورت کردنەوەی و بەردانەوەی بە لاجانگدا (کردنی بە ئەگریجە).

(مست. لا.) غاز و هەوای ناو زگی کەسێک بە ڕێگای خوارەوەدا دەرچون. «... منداڵەکە بایەکی لێ بۆوە، ژنەکە چەپۆکێکی پێدا دا...». (فولکلۆر)

بریتییە لە پەشیمانبوونەوە لە قسەیەک یا کردەوەیەک

بەیەکدا بادانی دوو ڕیس و کردنیان بە یەک هەودا

برگشتن
از خم و پیچ گذشتن
پشیمان شدن
باد در کردن

گەڕانەوە، زڤڕین، وەگەڕیان
لە سووچی کێو یان دیوار بوورین
پەشیمان بوونەوە، پێژەوان بوون
با لێ بوونەوە

(مست. لا.) ١- پەشیمان بوونەوە، هەڵگەڕانەوە. ((بادانەوە عەیب نییە.)) ٢- ڕێگا گۆڕین و بە ڕێگایەکی ترا (چ ماددی چ مەعنەوی) ڕۆیین. هەر سەری ئەسپەکەی بادایەوە و بەغار ڕووی کردە ماڵی کویخا. ٣- هەر بە ڕێگای خۆدا ڕۆیین بەڵام بە کەوانەیەک یا زاویەیەک کەوتنە سەر ئیتجاهێکی پێچەوانەی پێشوو. ((ساقیا وا بادەوە، وا بادەوە(( ((ڕوو دە لای من کە بە جامێ بادەوە)) (هێمن).

بادانی دوو ریس کردنیان بە یەک هەودا. گەڕانەوە، وەرسووڕانەوە، وەرگەڕانەوە، وادانەوە، بانین، چۆپکردنەوە. پەشیمان بوونەوە، پاشگەزبوونەوە. (دزە) کەناری پارچەیێکی خڕ بادەدرێ و لوول دەدرێ و دەدرووێ. (هەورا) هەڵنووچاندن، (موک) نوشتەوا، داگیرانەوە

(کن.) وازهێنان لە شتێ، لە کارێ یا لە کەسێ و گەڕانەوە سەر ئی دوێنێ. حەمەم دیت دیسان بایداوە سەر کەبابچی.

(مست. مت.) ١- یارمەتی کاروانی یا هەر کەدێکی دیکە بۆ راست کردنەوەی بارێکی لاسەنگ بووبێ. ٢- (کن.) یارمەتیدانی کەسێکی تووشی گیروگرفت و ناڕەحەتی بووبێ بە تایبەتی لە لانی پارە و پووڵەوە. ئازاد حاڵی شڕ بوو شێرکۆ فریای کەوت و باری ڕاست کردەوە.

(زەن.، هەورا) هوورش برینگان، (موک) کەژکردن

موسم قطع شدن باران

باران بڕان

بازیگوش

بارنەبەر

(ست.) تم: بارنەبەر.

بڕوانە: بارنەبەر

بارنەبەری