نێوی ئافرەتانە،بۆرێز وشان لێنانیش بەکاردەبرێ بۆ ئافرەتان،خانوو،خانە،یانە،ئەحمەدی خانی هەستیارزۆر بەرز و کوردو کوردوستان پەرستێکی بێ هاوتا بووەلەسەردەمی خۆی دا ناو وناوبانگی بەرزی خانی لەمێژوویکورد ی دا جێگایەکی زۆر بڵیند وبایەخداری هەیە،کاتێکی ئەو هەستی کوردایەتی ونیشمان پەرەسێتی بڵاو دەکردەوە وبانگی کوردانی دەکرد کەپشتی یەکتری بگرن ونۆکەری شەرمە ئەودەمی نەتەوەی فەرانسەبەکێردی زگی یەکتریان دەدڕی ولەکەنیشتەودێر وکلیسایاندائاکاری دڕندانەیان دەکرد بەڵانموخابین کەنتەوەی کورد ووشیار وئاگادار نەبوونرخی ئامۆژگاریخانییان زانی.خانی لەهۆزی خانیەکانی بۆتانێیەلە1061یکۆچیدا لەداییک بووە ولە1125ی کۆچیدا لەبایەزیدێداکۆچی دووایی کردووە.

خاک بازی بچّەها

گاڵتە بە خۆڵ کردنی مناڵان

سُرسُره بازی روی یخ

گەمەی سەر سەهۆڵ

خۆڵە پۆتێ

(هەو.) :گەمەیەکی کوڕانە

خاک بازی

گەمە بە خۆڵکردن، یاریکردن بە خاک

گەمەیە کی منداڵانە،خیت خیتانێ.

مسابقه طناب کشی

ملە، کێ بەرکێ لە گوریس کێشاندا

(باک.): دارەزەیتوون

(باک.): دارەقەزوان

داردەڵامە

بازی «داما»
به وی دادیم

گەمەی دامە
بەومان دا

بنه، بر زمین نه
چاشتگاه

بنێ بان زەوی
چێشتەنگاو

(هەو.):جوورە گەمەیێکی منداڵانەیە٬ قۆرتقۆرتانێ.