تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1375
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
نۆ
نُه.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
نۆ
نَو،
تازه
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
نۆ
نُه، کَش، کَشه، کَشمیده، ترقین.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
نۆ
[ژمارەی
پاش
هەشت]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
نۆ
نوێ
،
تازە
. [نوو،
بەرانبەری
کۆن.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
نۆ
خەت
. [
خەت
کێشان
بەسەر نۆسراودا
بۆ
پووچ
کردنەوەی.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
نۆ
تِسعَة.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
نۆ
جَدید، حَدیث.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
نۆ
شَطبَة، خَط بُطلان.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
نۆ
نه،
خیر
عدد
نه
سگ
درنده
بچهٔ
بازیگوش
تندمزگی
گیاه
تند
مزه
این
تازه
،
نو
نان
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
نۆ
ناوە
بۆ
ژمارەیەک
کە
لە
ناوەندی
هەشت
و
دە
دایە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
نۆ
نوێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
نۆ
نە
(ز)
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
نۆ
نا
، پێچەوانەی
ئا
سێ
جار
سێ
دڕوشەڕانی: سەگی نۆ
زارۆی
هار
و
هاج
و
بزۆز
تام
تیژی
گیای تیژتام
ئەمە
،
ئەم
شتە
تازە
، نۆ،
نوێ
نان
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
نۆ
نەە
. (باک.): سەخت٬
گرنگ
سەرچاوە:
نالی
نۆ چەرخ
حەوت
ئاسمانە
کە
و
مانگ
و
ڕۆژ
.
دنیای
چلۆن
دەوێ
که
بەقەد
هیممەتی نەکرد
ئەم
خەلعەتە
که
ئەتڵه
سی
نۆ
چەرخی
ئەستەرە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاری نۆک
ئاڵی
نۆک
،
لەپە
،
لەتکەنۆک
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئەنجومەنی باکووری (نۆردیک)
ئەنجومەنی
باکووری
یان
ئەنجومەنی سکاندیناڤی، کۆمەڵێکە پێکهاتووە
لە
نوێنەرانی وەڵاتانی دانیمارک، سوید، ئیسلەند، فەنلاند و نەرویج
کە
بەمەبەستی پەرەپێدان
بە
هاوکاری
لە
بواری
جۆراوجۆر
لەنێوان وەڵاتانی سکاندیناڤی دامەزرێوە.
ئەم
ئەنجومەنە ئەندامانی
خۆی
دنە
دەدا
کە
بۆ
ڕێکخستنی بازاڕێکی
هاوبەش
بۆ
بەرهەمەکانی
خۆیان
، چالاکییەکانیان
ڕێک
بخەن
تاکوو
بەرەو
یەکیەتییەکی گومرگی
هەنگاو
بنێن.
بەڵام
ئەم
جووڵانەوە
،
لەدوای
دامەزرێنی«
یەکیەتی
بازرگانی
ئازادی
ئەورووپا»
لە
ساڵی 1959 و
بە
ئەندامبوونی دانیمارک و نەرویج و سوید
لەو
یەکیەتییەدا
کۆتایی
پێ
هات
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئەنجومەنی باکووری (نۆردیک)
شورای شمالی (نوردیک)
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ئەنجومەنی باکووری (نۆردیک)
Nordiic Council
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
خەڵاتی ئاشتی نۆبل
خەڵاتی
نۆبل دەگەڕێتەوە
بۆ
کیمیازان و داهێنەری سویدی
بەناوی
ئالفرێد نۆبل،
کە
لەنێوان ساڵانی (1833ـــ 1896)
لە
ستۆکهۆڵم ژیاوە و لەڕێی دروستکردنی
دینامیت
، سەروەت و سامانێکی
زۆری
پێکەوەناوە.
بەڵام
کاتێک
زانی
ئەم
داهێنانەی
ئەو
بووەتە مایەی نیگەرانی و نائارامی
لە
جیهان
،
زۆری
لە
دڵ
گران
بووە
و
هەر
بۆیە
پارە
و سامانەکەی
کە
پتر
لە
31 ملیۆن کرۆنی سویدی
بووە
،
بۆ
شەش
خەڵات
تەرخان
کرد
.
پێنج
خەڵات
بەو
زانایانە دەدرێ
کە
لە
بوارەکانی فیزیا،
کیمیا
، دەروونناسی،
پزیشکی
و
ئەدەبی
خزمەتی بەرچاویان کردبێت و
خەڵاتی
شەشەم
بە
کەسێک دەدرێ
کە
خۆی
یا
وەڵاتەکەی
لە
بواری
ئاشتی
جیهاندا هەنگاوی
گرنگ
و بەنرخی هەڵگرتبێ.
لەو
کاتە
بەدواوە، لیژنەیەک
وەک
بەرپرسی
دابەشکردن
، خەڵاتەکە
بە
کەسانی بەرجەستەی
زانستی
و
ئەدەبی
و
سیاسی
پێشکەش
دەکات. لیژنەی نۆبل،
خەڵاتی
ئاشتی
نۆبل
لە
ئۆسلۆ پایتەختی نەرویژ
پێشکەش
دەکات.
یەکەمین
خەڵات
لە
ساڵی 1902
بە
هانری
دونان
، بنیاتنەری
خاچی
سووری
جیهانی
پێشکەش
کرا
.
لەو
کەسانەی
کە
ئەم
خەڵاتەیان بردۆتەوە،
دەکرێ
ئاماژە
بدەین
بە
کۆفی
ئەننان
لە
غانا، سکرتێری
نەتەوە
یەکگرتووەکان (2001)، جیمی کارتەر، سەرکۆماری پێشووی
ئەمریکا
(2002)،
خاتوو
شیرین
عیبادی
پارێزەر
و
چالاک
وانی
مافی
مرۆڤ
لە
ئێران
(2003) و باراک ئۆباما سەرۆککۆماری وەڵاتە یەکگرتووەکانی
ئەمریکا
(2009) . بەڕای نەیاران و ڕەخنەگران،
خەڵاتی
نۆبل
لەم
دواییانەدا
ڕەنگ
و ڕوویەکی
سیاسی
لێ
نیشتووە و
لە
چوارچێوەی دەسەڵاتی زلهێزەکان
بە
تایبەت
وەڵاتانی ئەوروپی
دابەش
دەکرێت.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
خەڵاتی ئاشتی نۆبل
جایزه
صلح
نوبل
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
خەڵاتی ئاشتی نۆبل
Nobel
Peace
Prize
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دادگەی نۆرمبێرگ
دادگاه
نورمبرگ
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دادگەی نۆرمبێرگ
Nuremberg
trial
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دادگەی نۆرمبێرگ
ئەم
دادگەیە
پاش
شەڕی دووهەمی جیهانی بەمەبەستی
لێکۆڵینەوە
لە
تاوانەکانی
جەنگ
و دادگەیی کردنی ڕێبەرانی
نازی
لەسەردەمی
شەڕ
لە
شاری
نۆرمبێرگی ئەڵمانیا دامەزرا.
ئەم
تاوانانە
بریتی
بوون
لە
:
داڕشتن
و بەڕێوەبردنی شەڕی دەستدرێژکارانە، کۆمەڵکوژی*، سووکایەتیکردن
بە
دیلەکانی
جەنگ
،
تاوان
دژ
بە
مرۆڤایەتی
، پێشێلکردنی
یاسا
و چوارچێوەکانی
جەنگ
.
لەنێوان 177
گومانبار
، 25
کەس
لەسێدارەدران، 25
کەس
کەوتنە
زیندانی
هەمیشەیی
، 97
کەس
زیندانی
کورت
و
درێژخایەن
(
لە
15
تا
25ساڵ ) و 35 کەسیش
بێتاوان
دەرچوون
.
ئەم
دادگەیە
لە
ساڵی 1945
تا
1947 بەردەوام
بوو
.
سەرچاوە:
نالی
دەم نۆش
خوێنمژ
، ماچکەر و شیلەگری
دەمی
وەک
گوڵ
.
خوانی
ذی
شانی
جیهان
هەنگی
خۆشاهەنگە،
وەلێ
مێشی
دەم
نۆشم و
دوم
نێشم و عەکسی عەسەلم
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
فەریکە نۆک
نۆکی
سەوز
کە
هێشتا
ڕەق
نەبووبێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
لێ نۆڕین
نگاه
انداختن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
لێ نۆڕین
لێ
ڕوانین
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
نۆب
نوبت
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
نۆب
باو
، ماتێ
کە
لە
دەم
بەش
کردن
بۆ
کارێ
بەر
کەسێ
دەکەوێ:
ڤێجا
نۆبا
منە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
نۆبار
نو
بهار
نام
چند
آبادی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
نۆبار
سەرەتای
بەهار
،
نوبار
ناوی
چەند
ئاواییەکە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
نۆبار
(باک.): نۆبەرە(بۆمنداڵ)
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
نۆبانێ
نوبت
گرفتن
در
کار
1
2
3
4
5
6
7