تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ندیمە
[ص. ع ]
(نەدیمە - nedîme)
باناندن
[[؟]]
«مست، مت.» کاریله و بەرخی ساوا و ەبەر بزن یا مەڕ «غەیری دایکیان» خستن. کارێکی «بانۆک» دەیکا. تێبــ.- تەنیا مامۆستا ی خوالێخۆشبوو مامۆستا «گیو» ئەم وشەیەی نووسیوە.
باڵندە
[ [ ١-باڵ/١ + ئندە]]
(نت.) تم ؛ باڵدار.
برووسکاندن
«مست.، لا. ١- پەیدا بوونی «برووسک /١» له ئاسمان:: هەروا دەبرووسکێنێ و ناشبارێ* برووسکەدان. ٢- پەیدا بوونی «برووسک/٣» له شوێنێکی لەشی ئادەمیزاددا :: له دوێنێوه پشتی دەستی کردووه به برووسکاندن. «سن» برووسکانن.
برژاندنەوه
«ست. مت.» ڕاگرتنی خوێن لە شوێنێکی لەشی ئادەمیزاد که بەشتێکی تیژ «چەقۆ، خەنجەر، شووشه،....» بڕابێ یا بە گولله و هەر شتێکی دیکه بریندار بووبێ و خوێنی لێ بێ. تێبــ.- ئێستا دوکتۆران ئەم کاره به داو و دەرمانی تازه «تەنتووریۆد، مێرکوورکڕۆم،...» دەکەن. جاران لەکوردستان، پەڕۆ و پاڵیان دەسووتاند و سووتوەکەیان دەخسته سەر برینەکه یا ڕۆنی داغیان بەسەردا دەکرد خوێنی ڕادەو ستا. بۆ برینی بچووک سووتوی جگە ره و گڵە سووریش بەکار هاتووه. *«سن.» برژاننە وه.
بریندار بوون
[[مست. لا.]]
1- پەیدا بوونی «برین /1» لە ل سی ئادەمیزاد:: دەستی شامراد به چەقۆ بریندار بوو. 2- وجوودی «برین/1و 2» له شوێنێکی لەش:: چووینه سەری هەموو گیانی بریندار بوو «برینی لێ بوو، برینی پێوه بوو».
برینداری
«حمس.» ئەنجامی بریندار بوون.
به ئەنداز «ه»
«بنت.» له قەدەر حاڵ، نه زۆر نه کەم، به حیساب. «نەڕووی فەرش گوڵ، مەست مەست به ئەنداز + گرتشان چۆپی وێنەی چوپی باز» .. «خانا- 62
بووک دابەزاندن
بڕاندنەوه
«مست. مت.» تم: بڕینەوه/5: پێویست ئەم شەڕه ببڕێتەوه. هەر بە دوو قسه بڕاندیانەوه.
بۆندار
[[بۆن+دار «پب» ]]
«ست.» هەرشتێکی بۆنی خۆشی لێ هەڵبستێ:: تووتنی بۆندار، برنجی بۆندار.* بۆنخۆش، بیندار.* «بک.» بیهندار تێبــ.ینی: لەم وشەیەدا «بۆن» وەکوو «بەئۆزی» ئاوێستایی به موتڵەقی مانای «بۆنی خۆش» ه.
بەتەڵاندن
[[ كو.عا]]
مست. مت.»، «مک.» لەناودان، لەناو بردن، ڕایه کردن، لەدەست خۆ دەرکردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داروندار
[ا. مر ]
(دارونه دار - darÛ nedar)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دالاندار
[ا. ص ]
(دالاندار - dalandar)
نیگابانی کاروانسه را، دالاندار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دانشمندانه
[ص.ق ]
(دانیش مه ندانه - danis mendane)
زانایانه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دختر خوانده
[ص.مر ]
(دوختەر خانده - duxter xande)
زرکچ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دختندر
[ا. مر ]
(دوخته ندەر - duxtender)
زرکیژ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درانداختن
[مص.م ]
(دەرئه ند اختەن - der endaxten)
توردان، دەست پیکردن، دوەحکه کردن و مشت و مر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دراندن
[مص.م ]
(دەراندەن - deranden)
دراندن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درماندن
[مص.ل ]
(دەرماندەن - dermanden)
م اندووبوون، داماو بوون، بیچارەبوون، هه-ژاربوون.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درمنده
[ص ]
(دەرمەنده - dermende)