تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



گاماسی (باک.)
جوورە ماسییەکی زۆر گەورەیە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
گرماسنج
[ا.مر ]
(گەرماسەنج - germa senc)
گەرماپێو، ئامێری ئەندازەگیری رادەی گەرما.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
گورماست
[ا.مر ]
(گورماست - gûrmast)
گوهماسی (باک.)
پوولەکەب ماسی .
گوڵەماساوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گوێچکەماسی
جۆرە سەدەفێکی خاڵداری بۆشی جوانە کاغەزی پێ دەسووڕێتەوە
یارهڵماسی
پەتاتە٬ کرتۆپە٬ رتاخ٬ کارتۆڵ٬ سێڤەزەمینی٬ خڕکە گازۆڵە.
یاڕەڵماسی
پەتاتە، سێف زەمینە، سێب زەمینی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاماس
ئاوسایی
ئیغماس
چشم پوشی، آمرزش. مهربانی، گذشت، درگذشتن، بخشاییش. (مضحف اغماض است)
ئیغماس
چاوپۆشی. [لێبوردن ((اغماض)٠ و نوختەکەی لابراوە].
ئیغماس
اغماض، عفو، صفح، غفران، مغفرة.
ئەماس
مەیوو، بەسراوە، مەیی: شیرەکە ئەماس بووە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڵماس
جۆرە بەردێکی سپیی گرانمایەیە شووشەی پێ دەبڕێتەوە
ئەڵماس
[بەردێکی بەنرخە].
ئەڵماس
ماس، الماس، سامور، شمور. وێنە
ئەڵماس
بەردێکی زۆر سەخت و بەنرخە
ئەڵماس
[[پە: ئەلماست]]
(نا.) ١- بەردێکی سەختی بە ورشە و گرشەی بەقیمەتە، ئەسڵەکەی ڕەژیی (کاربۆن)ە. تێبــ.- لەبەر سەختی و ڕەقی هیچ ماددەیەک کار دە ئەڵماس ناکا و خۆی هەموو ماددەیەک دەڕووشێنێ و شوینی دەکا، بۆیە بۆ کون کردنی هەندێ شت و بڕینەوەی شووشە، لە سەنعەتا کەڵکی لێ وەردەگیرێ. بۆ ڕازاندنەوە و خشڵی ژنان بەکاردەهێنری. ڕەنگی سەوز و سوور و شین و ڕەشی هەیە (مەیلەو ئەو ڕەنگانەیە)، لە هەموان گرانتر و پەسندتری ئەوەیە کە هیچ ڕەنگی نییە وەکوو بلوور. کاتێ لەکان دەریدێنن پارچەکانی ناقۆڵا و کڕێژاوین بۆ لێک و لووس کردن و بریقەدار کردنی بە خاکەی خۆی دەیسوونەوە. کانی لە هیندستان، ئەفریقای جنووبی، ئوسترالیا و جێگای دیکەش دۆزراوەتەوە. لە کوردەواری دەکوترا هەر شوێنیک برووسکی ئاسمانی لێ بدا ئەڵماسی تێدایە. ٢- (مج.) آ) زۆر تیژ: ((پردی سێڕاتێ لە موو باریکتر و لە ئەڵماس تیژترە))، گوێزانەکەی وەها تیژ کردووە دەڵەی ئەڵماسە. ب) هەر شتێکی بریقەدار و ڕوون. ((ئەوا ساماڵی کرد ڕۆژ کەوتە سەر شاخی گڵەزەردە)) ((بەسەر ئەو بەفرەدا تیشکی هەتاو ئەڵماسی خوا کردە)) (پیرەمێرد-١٣٦) ٣- ناوە بۆ ئافرەتان.
ئەڵماس
ڕووژە، بەردێکی نرخدارو زۆر ڕەقە، شووشەی پێ دەبڕڕێتەوەو دەشکرێتە قاشی ئەنگوستیلەو هەموو جوورە خشڵێکی._تراش: پیاڵەو بەرداخێکە، کە تاشرابێ و گۆشەبێ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اخماس (ئەخماس
( exmas))
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ارتماس
[ع - مص - م ]
(ئیرتماس - irtimas)
خۆ نقوم کردن لە ئاودا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اغتماس
[ع - مص - ل ]
(ئیغتیماس - ixtimas)
خۆ نقومکردن لە ئاودا، خۆ بە ئاواکردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
التماس
[ع - مص - م ]
(ئیلتیماس - iltimas)
داواکردن، داوا کردنی شتێک بە ڵاڵانەوەو پاڕانەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الماس
[ل - ا ]
(ئەلماس - elmas)
بەردێکی گرانبەهایە، ئەڵماس.