گیایەکە وەی کەنگری دەچێ قەراخەکانی دڕواوییە و پەڵەپەڵە و خاڵخاڵی سپی تێدایه٬ کەر زۆری حەز لێ دەکات٬ نێوی گەڵایەکانی خونچەیەکی سپی تێدایە

ئایینێکی نووێیە لەسەر بنچینەی لێ ووربوونەوە و پیتۆڵی مەلاڕەسوولی ئەدیب دایمەزراندوە٬ کەڵبەش واتا کەڵی بەش٬ یەکێک لە مریدەکانی مەڵا رەسوولی٬ کە زۆر برەوی بە ئایینە داوە کەڵێکی بەشی بووه٬ چونکو کابرا بە کەلبەشی ناونراوە ئایینەکەشی هەر بەوناوە ناوبانگی پەیداکردووه٬ لە کوردستانێدا باوە کسێکی مانگایەکی مردبێ پێیان کوتووە مانگا مردوو

(ئەردە.): قەڵپووزی زین

کولێرەیەکە بە هەنگوین و گووێز دروست دەکرێت .

کۆبوونەوە

(هەلبە - helbe)

جریدبازی، پێشبڕکێی ئەسپان.

(هولبە - hulbe)

جۆرە رووەکێکە.

(غەلەبە - xelebe)

زاڵبوون، سەرکەوتن.

(غولبە - xulbe)

قەلەباچکە، قشقەرە، قەڵابازکە.

(غەلەبە داشتەن - xelebe daşten)

زۆر بوون، فرە بوون. زاڵ بوون، سەرکەوتن.

(غەلەبە کەردەن - xelebe kerden)

زاڵبوون بەسەر کەسێکدا، سەرکەوتن.

(موغالەبە - muxalebe)

زاڵبوون بەسەر یەکدی دا.

بیلچه
با بیلچه و کلنگ در باخچه کار کردن

بێڵوکەی ئاسن، بێڵچە
کار لە باغچەدا کردن بە پاچ و بێڵچە

کەلاوە.

بۆچ مایلی تەنهایی؟ سەوداێیکە خۆڕایی..
ئەی مەردومی بینایی، لەم کولبەیی تارەت چی!

دندان پیشین حیوان
دماغه کوه
بادکش تنور

ددانی پێشەوە
کەڵپەشاخ
چاوگی تەندوور، گوڵوێنە

دووددانی درێژی سەگ و گورگ و پشیلە و شێر و پڵنگ و بەراز و ئیترە. (کە.): ددانی ناوەندی٬ ددانی عەقڵی. –کان:کاکیلەکان٬ چووار ددانی درێژ و تیژ و بە هێزە لە ددانی پێشەوەی هەندێ گیاندار دووانیان لەسەرەوەیە و دووانیان لە خووارەوەیە و چووارددانی گچکەتریان لەنێوانیدا هەیە