تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئالاڤ(باک)
ئالاڤ(باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئالایش
ئالایش
شب نشینی
ئالایش
شەونشینی بە کۆمەڵ بۆ ڕابواردن، کۆڕبەستنی شەوانەی دۆستانە
ئالایش(زا)
ئاواز مەلائیکە
سروش، صدای فرشتە.
ئاواز مەلائیکە
دەنگ فریشتە. [دەنگی پەری]
ئاواز مەلائیکە
ئاڵقەڕێزو دوولایی
ئاڵقەڕێز مرازێکی کەمێک درێژە سەرەکەی ئاڵقەیەکی پێوەیە لەلایەکی دەرکێی دەخەن و دوولاییش لە لایەکی تر قایم دەکرێ و سەری وەکوو ئاڵقە وایە، کە بیانەوێ دەرکەی داخەن سەری ئاڵقەڕێزەکە لەسەری دوولاییەکەی دەخەن و قفڵ لە ئاڵقەی دوولاییەکەی دەدرێ بەو چەشنە دەرکە دادەخرێ
ئوسترلاب
اُسطُرلاب
ئوسترلاب
عاسمان پێو، ئامرازێکە لای ئەستێرەناسان بۆ لێکدانەوەی نێوان ئەستێرە و ئەستێرە
ئوستورلاب
استرلاب، سترلاب، سرلاب، اسطرلاب.
ئوستورلاب
[ئامێرێکە بۆ ئەندازە گرتن، لە ئەستێرەناسیدا بەکار دەبرا].
ئوستورلاب
ئوستوڕلاب
[[=یۆنانی: ئاستڕۆلابۆس]]
ئامرازێک بووە، لە زەمانی کۆندا، ئەستێرە ناسەکان بەرزایی ئەستێرانیان لە ئاسۆی شوێنێک پێ دیاری کردووە «تمـ: لاڕووس_٦۴» و بۆ کار وباری تری ئەستێرەناسی بەکارهاتووە «معین: فەرهەنگ. جـ۱_۲٦٦». تێبــ.ینی: چونکوو قەدیم گەلێ ئیش و کار کە ڕووی دەدا، لە ئەستێران دەناسرا و لایان وابوو هەر ئینسانەی تالع و ئەستێرەیەکی هەیە کە چارەڕەشی و بەختەوەری بەستە بە گۆرانی ئەستێرەکەی بووە، بۆیە «ئوستورلاب» کە ئامرازێکی زانستیی ئەو زەمانانە بووە، لای خەڵک بۆتە ئامرازێکی ئەفسانەیی کە چارەنووس و بەسەرهاتی ئینسانان و نهێنییەکانی دنیای پێ دیاری دەکرێ. لە کوردستان هەندێ مەلا بۆ دۆزینەوەی «ئاو» ی ژێر زەوی و هەڵبەستنی بەنداوان و جاری کردنی ئاو کەڵکیان لەم ئامرازە وەرگرتووە. «... وەزیر تەماشای ئوستورلابی کرد و گوتی ئەو کەسەی لێی دەگەڕێن، لە ناو بەحرێکی خوێندا لەسەر کێوێکی زێڕ دانیشتووە...» «چیرۆکی فۆلکلۆری کوردی».
ئولاغ
ووڵاخ، برێتییە لە ڕەشەووڵاخ و کەرو ئێسترو ووڵاخی بەرزە._دار: کەردار، ووڵاخدار._ی: کەرداری
ئولاق(باک)
ماینی بێ تین و لاوازە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئولام
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئولام