تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەقار(باک)
زەوییەکە داری لێ چەقابێ
ئەقاقیا
آقاقیا. (درختی است معروف.)
ئەقاقیا
ئاقاقیا. [ئەکاکی، دارجەوی (درەختێکی بەناوبانگە.)]
ئەقاقیا
اقاقیا، اقااقیة، وێنە= ئاقاقیا
ئەلقادار(باک)
تفەنگی خەتخەدار
ئەلقاعیدە
تۆڕی ئەلقاعیدە بریتییە لە کۆمەڵە گرووپێکی سیاسی ئیسلامخواز کە لە ساڵی 1988 دامەزراوە. ئەم تۆڕە بە ڕێبەرایەتی«ئوسامە بین لادەن»، سەر بە موسوڵمانانی سوننە پێکهاتووە کە خوێندنەوەیەکی وشک و دەمارگرژانەیان لە ئیسلام هەیە و تێکڕا، ئەمریکا و ئیسڕاییل بە دوژمنی هاوبەشی هەموو موسوڵمانان دەزانن. ئەلقاعیدە، خوازیاری ڕاونانی ئەمریکایە لە وەڵاتانی ئیسلامی و مەحف کردنەوەی ئیسڕاییل لە جیهاندا. ئەم تۆڕە، بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانی بەگشتی ڕووی کردۆتە خەباتی چەکداری و تیرۆر (بڕوانە تیرۆریزم) .
ئەلقاعیدە، تۆڕێکی بان ــ نەتەوەیییە کە تێیدا لە هەموو ڕەگەز و نەتەوەیەک بەر چاو ئەکەوێت. لە ڕوانگەی ئەم ڕێکخراوەوە تەواوی ئەو دەوڵەتانەی کە بە سەر وەڵاتە ئیسلامییەکاندا حکوومەت دەکەن، ناڕەوا و گەندەڵن کە دەبێ هەموویان وەلانرێن. مۆدێلی ئەلقاعیدە بۆ حکوومەتکردن هەمان مۆدێلی «خەلافەت» ی قۆناخی سەرەتای ئیسلامە.
«بن لادەن» سەرۆکی ئەلقاعیدە، لە ماوەی 10 ساڵدا ڕۆڵێکی باڵای بووە لە ڕێکخستنی ئەو گرووپە پەرشوبلاوانەی کە لە وەڵاتە ئیسلامییەکاندا ئامادە بوون بۆ ئەم جۆرە خەباتە. بۆیە لە ساڵ 1998 ڕێکخستنی بەرەیەکی نێونەتەوەیی دژ بە ئەمریکا ڕادەگەیەنێ و بە ئاشکرا کردارە تیرۆریستییەکان لە ئەستۆ دەگرێ. بۆ نموونە دەکرێ ئاماژە بدەین بەم چەند کردارەی خوارەوە: هێرش بۆ پاپۆڕێکی ئەمریکایی لە مۆگادیشۆ (1993 کوشتنی 18 سەربازی ئەمریکی)، تەقاندنەوەی ئۆتۆمۆبیلێکی مینڕێژکراو لە ڕیاز (1995 کوشتنی 5 سەربازی ئەمریکایی)، تەقاندنەوەی باڵوێزخانەی ئەمریکا لە نایروبیا و داروسەلام (1998 کوشتنی 224 کەسهێرش بۆ پاپۆڕێکی دیکە لە یەمەن (2000 کوشتنی 17 کەس)، تەقاندنەوەی تاوەرە ئەفسانەییەکانی ڕێکخراوەی بازرگانی جیهانی و چەن بنکەی سیاسی و ئەمنی ئەمریکا (2001 کوشتنی زیاتر لە 3هەزار کەس)، تەقاندنەوەکەی جێژنی قوربانی هەولێر، (2004 کوشتن و برینداربوونی250 کەس) .
ئەلقاعیدە
القاعده
ئەلقاعیدە
Al-Qaida (the Base)
ئەلقاوێز(ئەردە)
ئاڵقەڕێز، کەسێکیشە کە بەسێدارە داکرابێ._کردن: ئاڵقەڕێزکردن، کەسێکی لە سێدارەدان
ئەوقاف
[[-عا؛ ئەوقاف (وەقف)]]
(نا.) هەموو مڵک و زەوی و زار و شتی تر کە بەپێی ڕێ و شوێنی ئیسلامەتی بۆ مزگەوت و تەکیە و خانەقایان یا بۆ خێر و خێراتی تر تەرخان کرابێ. مزگەوتی سوور، لە دەوری بۆکان ئەوقافێکی زۆری هەبوو، ئەوقافی غەوس دە حیساب نایە. * مەوقووفە، وەقف. ٢- دایەرێێکی دەوڵەتییە لا وڵاتانی موسوڵمان بە ئیش و کاری مەوقوفە ڕادەگا. ((وەزیری ئەوقاف شێخ ئەحمەد داوود)) ((چاخانەی داخست، چایەچی نابوود)) (پیرەمێرد-٢٧٠)
ئەڵقاویز
آویزان، دارآویز. (حلق آویز)
ئەڵقاویز
ئاوێزان، دادریاگ، پەت هەڵخریاگ. [لە داردراو]
ئەڵقاویز
ئەڵقاویزکردن
دارکشیدن، دارآویزکردن، بەدارآویختن.
ئەڵقاویزکردن
دارکێشان، پەت هەڵخستن، داردان. [لە سێدارەدان]
ئەڵقاویزکردن
صلب، خنق. وێنە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڵقاوێز
کەسێکە کە بە سێدارەدا کرابێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڵقاوێز
ئەڵقاوێز
حلق آویز