تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئیسفەرە
ئیسفەند
[[فر.]]
(نا.)، (کئێر.) مانگی دوازدەهەمی ساڵی ئێرانی (-٢١ی شوبات- ٢١ی ئازار)، ئاخر مانگی زستان. *ڕەشەمە تێبــ.- ئەم مانگە ٢٩ ڕۆژە و هەر بە چوار ساڵ جارێ دەبێتە سی ڕۆژ.
ئەسپاوسەفەر
سازجرمزە، ساز راه.
ئەسپاوسەفەر
تفاق ڕیگە. [پێداویستی سەفەر]
ئەسپاوسەفەر
عتاد، عتاد، زفر، عدة، اهبة، احمال، اثقال، لوازم السفر.
سەرچاوە: نالی
ئەصفەر
زەرد.

لەو کێشە کێشەیەدا کەوا ڕەش سپیی دەبێ
لەو کێش کێشەیەدا کەوا ئەحمەر ئەصفەرە
ئەفەجان(باک)
شلووقکەر، شلووقیکار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەفەرۆز
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەفەرۆز
یەکێکە دەرکرابێ و دوورخرابێتەوە
ئەفەرۆز
[[نا.]]
(کعر.) تم: ئەفەرۆزکردن.
ئەفەرۆز(باک)
ئافەرۆز، بێشەرم و بێبەهرە، دوورخراوەوە، دەرکراو._ کرن: بێشەرم و بێبەهره کرن، دەرکردن
ئەفەرۆزکردن
(مست. مت.) پاش گوێ خستن، حیساب بۆ نەکردن، تەرک کردن، ئیهمال کردن، بەلاوەنان (ی کەسێک). دەبوایە هەر زوو ئەفەرۆزی کەی بۆ دۆستایەتی نابێ، دەمێکە ژنە گەورەی ئەفەرۆز کردووە، هەر خۆمان بچین و ئەم کابرایە ئەفەرۆز کەین باشە. تێبــ._ با لای منەوە ئەم وشەیە لە دەوری عوسمانیدا هاتۆتە ناو زمانی کوردی، ئەوانیش لە (ڕییفویزێ Refuser) فرەنسییان وەرگرتووە کە هەر بەم مانایەیە. هس.: (عا.: رفز).
ئەفەریقا
(نا.)، (کعر.) تم: ئەفریقا.
ئەفەندی
حرف احترام برای مردان
ئەفەندی
وشەی ڕێزلێنان وەک بەگ، ئاغا
ئەفەندی
(نا.)، (کعر.) ١- لەقەبێکە بۆ ڕێزلێنان بە پیاوە گەورەکانی عوسمانی کوتراوە. ٢- بۆ ڕێزگرتن دەخرێتە دوای ناوی پیاوانەوە. ((... لە حەواشەوە عبدالقادر ئەفەندی سنووری مڵکی خۆی دیاری کردووە، تەنانەت هەتاویش بەخۆڕایی ناتوانێ ڕێی بکەوێتە ئەوێ)) (قزڵجی: پێکەنین-٢٥). ٣- هەر کەسێکی چاکەت و پانتۆڵی دەبەردابێ. ٤- بۆ تەوس و پلار بە ڕاوێژێکی تایبەتی دەکوترێ. ئەفەندی! ئەوە لەکوێ بووی. هۆی ئەفەندی فەردە ئەوە بۆ واز لەم قسە زلانەت ناهێنی. تێبــ.- دوکتۆر معین دەڵێ: ئەم وشەیە لە (ئۆتانتیکۆس)ی یۆنانی وەرگیراوە و ئاوای مەعنا لێداوەتەوە (ئەو کەسەی بۆخۆی ئیش دەکا، مووستەقیل بە زاتە)، (تم؛ فەرهەنگ. ج١-٣١٩).
ئەنجامفەرمانی
واتە ئەنجام ئاڕاستەڕێژ و فەرماندەرە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەنفەت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەنفەت
زیاع
ئەڵەفەکردن
دستەکردن. اشکیل کردن.