وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(فيه. فيها) نَظَر. فيه خلاف. مُتنازَعٌ عليه

کێشەی تیایە. ناکۆکی لەسەرە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

آثَرَ فيه

ترك فیه أثَراً / کاری تێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخَذَت فيه الخَمرَة

أثَّرَت / خواردنەوە کاری تێکرد. سەرخۆشی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخذَرَ. حَذَّرَ بالمكان أو مع اهله. أقام فيه أو معهم

لەجێی خۆیا دانیشت و مایەوە. لەگەڵ کەسوکاریا ژیا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أشعَل النر فيه

أضرَم / ئاگری (پێوەنا. تێبەردا). سووتانی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أطلَقَ فيه النار

أحرَقَهُ / ئاگری پێوەنا. ئاگری تێبەردا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أظفَرَ. ظَفَّرَ. عَرَزَ فيه ظِفرَهُ

نینۆکی (تێگیرکرد. تێچەقان). چنگی لێدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

ألقى فيه الشيءَ

طرحَهُ / تێی خست. خستیە ناوی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمرٌ لا طائل فيه

لامَنفَعَة / بێسوود. بێکەڵک. کەڵکی نیە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أوقَدَ فيه الغار

أشعَلَهُ / ئاگری تێبەردا. ئاگری پێوەنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إشتبه في أمرِهِ أو فيه، شَكّ

گومانی (لیَ) کرد. بەگومان بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إشتَغَلَ فيه

أثَّرَ / کاری تێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَرَّكَ عليه أو فِيه

دَعا له بالبركة / پیرۆزبایی لێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ فيه الكَلامُ

أثَّرَ / قسەکە کاری تێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ فيه المرض

إشتَدَّ / دەردەکەی لێ پیسکرد. زیادی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بما فيه

حاوٍ. مُشامل علی. شامل / بەناوەکەیەوە. ئەوەی تیایەتی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تأوَّلَ فيه الخَيرَ

تبَیَّنَهُ / (پێشبینی. نوقڵانە)ی خۆشی لێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَيَّلَ فيه الخَير

تَصَوَّرَه / شتەکەی هات بە خەیاڵا. شێوەی بینی. واهات بە بیریا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَسَوَّسَ الطعام. وَقَع فيه السوس

زەخیرە و ئازوخە ئەسپێی هەڵهێنا. ئەسپێ و مۆرانەی تیا پەیابوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَفَّرَت فيه الشروط

كَملَت فیه الشروط / مەرجەکانی تیایە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إحتَكَمَ فيهم

إستَبَدَّ. تَحَكَّمَ. تصریف وفق مَشِئَتِه / خۆویست کرداری کرد. زۆردار بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَبَنِّي فكرة أو قَضيَة. السَير فيها وتَحَمُل مسؤوليتها وإنجازها

دامەزراندن و چوونە ژێر کارێک بۆ پێکهێنانی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

زَرَعَ الارضَك حرثها. أثارها للزراعة. القى فيها البذر

زەوی کێڵا. خۆشەی کرد. ئامادەی کرد.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

فیهرست

فەهرست

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

فیهرست

فهرست

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

فیهرست

فێرست

سەرچاوە: شیرینی نوێ

كَبَسَ السَنَةَ بيوم. زاد فيها يوماً

ڕۆژێکی خستە سەر ساڵ. پڕی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُسْأَلَةٌ فيها نَظَر. تحتاج إلى تَمَعُّن الفِكْر

پێویست بەتێبینیء بیرکردنەوەیە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مشروبات روحِيَّة. فيها كحول

خواردنەوە. مەستەمەنی. مەستکەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُنْهِمِكٌ في شهواته. غارِقٌ فيها

خەریکی راباردنە. لەئارەزووی خۆیدایە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

ترفيهي

مُسَلّ. مُلَهّ / بۆ ڕابواردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سفیهه

[ص. ع ]

(سه فیهه - sefîhe)

ژنی بێ ئاوه ز.

سەرچاوە: نالی

مافیها ی زەمان

ئەوەی لە جیهاندا هەیە.

غەیری زوڵفی تۆ کە ڕشتەی عومرمە
دەس لە (مافیها) ی زەمان بڕیاوم ئەز

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ترفیه

[ع – مص ]

(تەرفیه - terfîh)

ڕەفاهیەت، ئیسراحەت و خۆشگوزەرانی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تِرفيه

تسلیة لَهو / ڕابواردن. بێدڵی خۆنەکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تصفیه

[مص. ع ]

(تەسفیه - tesfîye)

سافکردن، پاک کردنەوه، نەهێشتنی ناکۆکی، پاک له پاک کردنەوەی قەرزو حیساب.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

ثَوَى المكانَ و به وفيه

أقام / نیشتەجێ بوو. تیامایەوە. تیاژیا. تیا نیشتەنی بوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خفیه

[مص.ل - ع ]

(خوفیە - xufye)

پەنهانی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خفیه

[ص.ع ]

(خەفییە - xefîye)

ڤەشارتی، پەنهان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رفیه

[ص. ع ]

(ره فیه - refîh)

خۆشگوزه ران، ته مه ڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سافیه

[ا. ص. ع ]

(سافییه - safîye)

گه رده لوول، بایه لیسک، گێژه لۆک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سفیه

[ص. ع ]

(سه فیه - sefîh)

نه زان، بێ ئه قڵ، به دخوو، خوێڕی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

سفيه

أحمَق / گەوج. گەمژە. کەر. کەودەن. جنێوفرۆش. چەندن. لەوچە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

سَفيه

مُسرِف. مُبَذِّر / دەستبڵاو. بەفیڕۆدەر. دەست بە قرپ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صافیه

[ص.ع ]

(سافییه ـ safîye)

سه رزه مینێ¬که خه ڵکەکەی کۆچیان کردبێ یان مردبن و میراتگرێکیان له دوا به جێ نه مابێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صفیه

[ص.ع ]

(سه فییه ـ sefîye)

وشتری زۆر به شیر، خورمای پڕ به ر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صوفیه

[ا. ع ]

(سووفیه - sûfîye)

ده هلی ته ریقه ت، ئه هلی سۆفیگه ری.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

قافیه

[ا. ع ]

(غافییه – xafiye)

پشت مل، کۆتایی شتێک، سەروا، قافیەی شیعر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

قافیه سنج

[ص. فا ]

(غافییه سەنج - xafiye senc)

ئەندازەگری قافییه، هۆزانڤان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

قَلَّب كَفَّيه

تَنَدَّمَ / پەشیمان بووەوە. دەستی دا بە یەکدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

كوفيه وعقال

چەفتەو عەگاڵ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مافيه الكِفايَة

وافٍ بالغَرَض / سەر و زیادە. بەش ئەکا. کار ڕائەپەڕێنێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُشتَبَه 0فيه. به. بأمره)

مَشبوه / گومانی لێ ئەکرێ. سڵی لێ ئەکرێتەوە.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان