چاوچنۆک، بەئێرەیی، حەسوود

«نفا.، س.»، کەسێکی چاوی به حاڵخۆشی خەڵک هەڵنە یێت. کەسێکی حەز به دەوڵەمەندی، خۆشبەختی و...،.... نەکات. تێبــ.ینی: مانای ئە م وشەیه له کوردیدا، هیچ پەیوەندێکی دەگەڵ مانای ئەسڵه عەڕەبییە کەیدا نییه و مانای «حەسوود» ی عەڕەبی دەدا. بەڵام له بن لەهجەی سلەیمانیدا شکڵ و ماناکەی هیچ دەستی لێ نە دراوه و به مانای «ڕژد» یکوردییه.

حسودی

ئێرەیی، حەسوودی

«حمس.» کارێکی مرۆڤی بەغیل دەیکا. حەسادەت. حەسوودی. «عا.»

«مست. لا.» به ئاواتی حاڵ ناخۆشی، لێ کەوتن و فەقیربوونی کەسێکەوه بوون. داواکاری ڕووداوی ناخۆش «له هەر بابەتێک بێ» بۆ کەسێ بوون.

گۆڕا. تێکچوو.

حَفْر. نَقْش / بەرد تاشین. هەڵکۆڵین. رێکخستن. نەخشاندن.

گۆڕا. چاک بوو. ڕاست بووەوە. ڕوویکردە چاکە.

گۆڕا. تێکچوو. شێوەی گۆڕا.

(تەرغیب - terxîb)

هێنانه کەڵکەڵه، هێنانه رەغبەت و ئارەزوو.

تَشویق / بازاڕگەرمی. هاندان بۆ ویستن و حەز.

ئاوازوتن. ویردخوێندن. دەنگ لێهەڵبڕین.

إستخدام / دامەزراندن. ئیشپێکردن. بەکارهێنان.

تَدویر. تَسییر / خستنەگەڕ. کارپێکردن. ئیشپێکردن. خستنەگەڕ.

(تەسغیر - tesxîr)

بچووک کردنەوه، شکاندنەوه.

تقلیل. تنقیص / بچووک کردنەوە.، کەمکردنەوە. کورتکردنەوە. بایەخ کەم کردنەوە.

غاب. تَخَلَّف عن الحضور / نەهات. ئامادە نەبوو. بزر بوو. دواکەوت. غائب بوو.

غیاب. عدم الحضور / نەهات. ئامادەنەبوون. بزربوون. دواکەوتن.

(تەغەیور - texeyur)

گۆڕان، گەڕان، توڕەبوون.