وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چترعنبرین

[ا. مر ]

(چەتری ئەنبەرین - çetri enberîn)

برێتی لە شەوو تاریکی شەو، تاریکەشەو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چهارعنصر

[ا. مر ]

(چەهار ئونسور - çehar ‘unsûr)

چوار سروشت، چوار رەگەزی: ئاو، ئاگر، با، خاک.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

چوکڵەعنە

سنجاقک

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

چوکڵەعنە

پوش بەقنگە، پوش بەقوونە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ڕەعنا

نەرم و نۆڵ، شل و مل، جووان. – یی: نەرمی، شلی ، نەرم و نۆڵی، جووانی

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ڕەعنایی

سمک، سستی، نرمی. زیایی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

ڕەعنایی

نەرمی، شلی، نەرموشلی.[ناسکی، شۆخی]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

ڕەعنایی

رُعونَة، لِینَة، لَطافَة.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

کورسی نەعنا

قرص نعنا

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

کورسی نەعنا

قورسی نەعنا

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

یەعنی

یعنی، تیو

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

یەعنی

یانێ [ واتا، واته]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

یەعنی

یَعني، اَی.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

یەعنی

یعنی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

یەعنی

یانی، واتا، یانیها

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أذعَنَ لـ

خَضَّع. إنقاد / سەری شۆڕکرد. ملی کەچ کرد. ملیدا. خۆ دا بە دەستەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أرعَن

طائش. مُستَهتِر / خوێڕی. پەتەڕی. هەڵەشە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أشرِبَ في الذِهن والنفس. شَرّب. لَعِّنَ

دەرسی دادا. فێری کرد. تێی گەیان. خستیە مێشکیەوە. مێشکی پڕکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعنَتَ

أوقَعَهُ فی الشِدَّة / باری گران کرد. تەنگی پێ هەڵچنی. هەراسانی کرد. هەراسی پێ هەڵگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعنَدَ

عانَد. عارض / بەرهەڵیستی کرد. بەرگری کرد. ناڕەزایی دەربڕی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعنَسَت الفتاة

عَنَسَت / کچەکە گەورە بوو شووی نەکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعنَش

مَن لع ستَة أصابع / شەشۆ. بیژۆک. شەش پەنجە. شەش پیلکە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمعن النَظَرَ في

تَمَعَّن فیه. تَفَحَّصَ فیه. تَرَوَّی بفكر / تێبینی کرد. تێیڕوانی. بیری لێکردەوە. دیقەتی لێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمعَنَ في

تمادَی. أفرَط. بالَغ / زۆر لێی کۆڵیەوە. زیادەڕەوی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمعَن في

تَصَرف بحَزم وِبهِمَّة. جَدّ. كَدَّ. واظَبَ / توندوچابووکانەکار کرداری کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنزَلَ الحُمُولَة من أوعَن. فَرَّغَّها. فَرَّغ الشُحَنَة

بارەکەی داگرت. بەتاڵی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إلتَعَنَ

لَعَنَ نفسه / خۆی بە لەعنەت کرد. نەفرەتی لەخۆی کرد. قسەی بە خۆی وت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إلتَعَنَ

لَعَنَ بَعضُهُم بَعضا / یەکتریان لەعنەت کرد. نەفرەتیان لە یەکتری کرد. قسەیان بە یەکتری وت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تباعُدعن

البقاء بعیداً / دوربوون. دوورەپەرێز.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تطاعَنَ

طَعَن بَعضُهُم بَعضا / (ئەیانچەقان. ئەیانکرد) بە یەکتریدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَعَكَّفَ في أوعن

إعتَكَفَز إبتَعَد. إنفرد / پەنای گرت. خۆی دوورخستەوە. گۆشەگیری کرد.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تفرعن

[مص. ع ]

(تەفەڕئون - tefer’un)

ستەمکاری، زوڵم کردن، تەکەبورو لووت بەرزی، سه-رکێشی کردن، لاسایی کردنەوەی فیرعەون له تەکەبورو ستەمدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَفَرعَنَ

طَغی وتَجَبَّر / زۆرداری کرد. جەور و ستەمی نواند.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَفَرعَنَ النباتُ

طال. نَما بِقُوَّة / پەلی هاویشت. بەهێز بوو. گەشەی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَلاعَنَ

لَعَنَ بعضهم بعضا / یەکتریان نەفەرت ئەکرد. قسەیان بە یەکتر ئەوت.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان