تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



شرەقە
تەقە [دەنگی ئاگر]
شرەقە
بَرقه، زَخَّه، طَقَّه
شرەقە
شرەوپڕە
شڕەومڕە [کەلوپەلی کۆنی ناوماڵ]
شرەوپڕە
مَزجاه، بِضاعه، کُتَّه
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
صاحب شرع
[ا.مر ]
(ساحیب شه رء ـ saĥib șer’)
خودان شه رع ، یاسادانه ر ، پێغه مبه ری ئیسلام.
صدای بریدە از گلو برآمدن برای شروع گریە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دامن فشردن
[مص. ]
(دامون فشاردەن - damen fgerden)
داوین خرکردنه وەو هه لکردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
پیشرفت
[ا. مص ]
(پیش رەفت - pîşreft)
تەرەقی، هەڵدان، چوونه پێش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
آتشرنگ، آتش فام
[ص ]
(ئاتەش رەنگ ئاتەش فام - ateşreng, ateşfam)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاشرمە
ئاشرمە
آشرمە.
ئاشرمە
[پاشبەست، ئاسرمە]
ئاشرمە
ثفر، ثفر، حقب. وێنە(٢)
ئاشرمە
«نا.»، «سنـ.» تەکەڵتووی زین، نەرمەزین. تێبــ. ــ مردۆخ ئەم وشەیەی بەم جۆرە نووسیوە «تمـ: جـ ١، ل - ١٤» و دوکتۆر معینیش لە «فەرهەنگ: جـ ١، ل - ٦٠» وەک وشەیێکی فارسی هێناوێتی و ئاوای ساغ کردۆتەوە: ئازرەم = ئادرەمە = ئاترەمە = ئاشورمە و گەلێ مەعناشی لێداوەتەوە. جا نازانم «مەردۆخ» خۆی ئاسایی، بۆ نیزیک کردنەوە کوردی لە فارسی ئەم وشەشی لە فارسیڕا هێناوە یاخۆ خەڵکی لادێ لە مەڵبەندی «سنە» بە کاری دێنن. بە لای منەوە ئەم وشەیە زیاتر لە توورکی دەچێت تا کوردی و فارسی.
سەرچاوە: نالی
ئیشراب
پێ خواردنەوە.

بەو شەهدی کەلامەت کە بە ئیشرابی لەطافەت
لەذذەت دەگەیێنی بە دڵ و ذیهنی موخاطەب
سەرچاوە: نالی
ئیشراق
هەڵهاتن.

(بَرِقَ الْبَصَر) لەبەر بەرق تەلەئلوئی لەئالی
(خَسِفَ الْقَمَر) لە ئیشراق قیامەتی جەمالیی
سەرچاوە: نالی
ئیشراق
تیشکدانەوە.

کەعبە ئیشراقی وەکوو خورشیدە، من چاوم ضەعیف
لێم بووە ڕۆشن کە بوعدی قوربە، قوربی بوعدە بۆم!
ئەشرمە(نە)
کەپۆبڕاو
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەشرەفی
جۆرە گوڵێکە وەک گوڵەباخ بەڵام ئەم بۆنی کەمترە و گەلێ ڕەنگی هەیە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەشرەفی
جۆرە دراوێکی زێڕینی بچکۆلانەیە دەکرێ بە پڵپڵەی هێندێ چەکی ژنانە
ئەشرەفی
اشرفی. (پول طلای ایران)
ئەشرەفی
عەشرەفی. [جۆرێک سکەی زێڕە. (پارەی زێڕی ئێران.)]
ئەشرەفی
طازجة، دینار.
ئەشرەفی
اشرفی
ئەشرەفی
سکە زێڕێکی بچووکە بۆ خشڵ دەکار دێ، سووڕەت شایی: هەرگا دیم هیلال ئەو ئەبرۆی سێوەنگ/یە سیم ئەسرین، یە ئەشرەفی ڕەنگ «مەولەوی»