تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
فرسەنگ نووێن
فرسەنگ ژمار
فرەجەمسەری
لە دوای سەرهەڵدانی چین و ژاپۆن و ئەورووپای ڕۆژاوا وەک هێزێکی جیهانی و دەرکەوتنیان لە گۆڕەپانی نێونەتەوەییدا مۆدێلی دوو جەمسەری سیاسەتی جیهانی کە بنەمای سیاسەتەکانی ئەمریکا لە ساڵەکانی 1950 و 1960 بوو، جێگەی خۆی دا بە مۆدێلێکی دیکە کە بە فرەجەمسەری ناوی دەرکردووە. تاکوو پێش کۆتایی هاتنی شەڕی سارد، دوو زلهێزی ئەمریکا و سۆڤیەت نەبێ کە خاوەنی هێزی ئەتۆمی بوون، ئەم چەند هێزەی دیکە، زیاتر وەک دەسەڵاتێکی ئابووری و سیاسی ناویان دەرکردبوو ئەمێستا دوای شەڕی سارد و لاوازبوونی ڕێکخراوە نێونەتەوەییەکان، جیهان بەرەو دۆخێکی تاک جەمسەری مەیل دەکات.
فرەجەمسەری
چند قطبیت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
فسەزمان
زمانپش
فسەزمان
الکن
فسەزمان
(دزە.):پسک٬ زمان پسک٬لاڵەپەتە٬ زمان پس
فسەفس
دەنگی باڵی دەر چوونی پف دراو
پچەپچ، چپەچپ
فسەک
(باک.): فسکەن٬تسکەن
فسەکردن
چپەکردن٬ خفتەکردن
فسەگورگ
(خۆ.):خاڵخالۆکە
فسەگورگانە
تسەگورگانە٬ کیرەسەیانە٬ گیایەکی پاییزییە وەک کارگ لە زەوی دەردێ بەقەد دوومەڵانێکی دەبێ بە ووشکی نێوەکەی وەکوو ئاردی بەمبای لێدێ بەبرینی ووڵاخی وەرکرێ چاکی دەکاتەوە