تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



گورزان سواری
گورزان سواری
[جۆرە گورزێنێکە.]
گورزان سواری
تَدمیح.
گووتک (سوور.)
ئەنگووتک .
گووفک (سوور.)
گووڵینک.
گوێ سوانە
بڕوانە : گوێسەبانە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گوێ سووک
کەسێکە کە گوێی زۆر سووک بێ
گوێ سووک
بە کەسێک دەکوترێت ٬ کە زوو گوپێ لە دەنگی بەمبەر بێت .
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گوێرەکە سوورە
خاڵخاڵوکە
گۆرە (سوور.٬ باک.)
گۆرەوی٬ (باک.) ـــ بەند: گۆرەوی بەند٬ ـــ مژ: چێڵێکی بمژرێ ٬ ــــ یی: گۆرەوی٬ ـــ کە: گوێلک٬ ـــ ماست: جوورە ماستێکە شووان لەگەڵ خۆی دەگێڕێت و تامی لە ماستی دی ناچێت.
گۆشتەگیر (سوور.)
کەسێکە لە زۆر خانەدا سەرکوتوو و پێشکەوتوو بێ .
گیدار (سوور٬ ڕەوا.)
دێ ٬ دێچڕوو٬ گیشەی چروانە بۆ زستانی بۆ ووڵاخان بەکاردەبرێ.
ێرماڵ (سور.)
(هەو.) هیربار٬ قاپ و قاچاخ٬ ئاسنجاو.
بۆرسوار
«نت.» پیاوێکی سوار ئەسپی «بۆر» بێ. تێبــ.- له لەهجەی «دیزفوولی» دا «بۆرسوار» به «لۆڕ» ان دەڵێن، له بەر ئەوەی که «لۆڕ» ەکانی خوزستان سواری ئەسپی بۆر دەبوون. «تم: معین، بورهان، بورهان، ج1، ل- 314» .
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دسوک
[ا ]
(دەسوک - desik)
ئارده مشار، چیلکەی باریک، ته/¬راشەدارو تەخته.
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
xwêşşî (FN - خسور)
الحماة (ام الزوجة)
ئاسودە
آسودە
ئاسودەیی
آسودگی
ئاسوو
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاسوودە
گیانداری بێ خەفەتی حەساوە
ئاسوودە
آسودە، تن آسا، تن آسان، درغال.
ئاسوودە
قوتار. [بێخەم]
ئاسوودە
فارغ، امین، مرتاح، مستریح.
ئاسوودە
آسوده
ئاسوودە
ڕەحەت، بێ خەم، بەئیسراحەت
ئاسوودە
«سمفـ.» ١- حەساوەوە. ٢- بێ خەم و خەفەت. ٣- بێ قڕە و بڕە، بێ جموجۆل، ئارام و بێدەنگ. ٤- بێ گیروگرفت، دوور لە ناڕەحەتی.: چایەکی خوادەوە و جگەرەیێکی کێشا ئاسوودە بوو، تا چاوی پێ نەکەوت دڵی ئاسوودە نەبوو، خۆزگەم بە خۆی کە منداڵی نیە چا نیە ئاسوودەیە، مناڵینە ئاسوودە دانیشن، چابوو مرد بۆ خۆی ئاسوودە بوو. تمـ: ئاساییشت.
ئاسوودە
دینج، حەسانەوە، دڵنیا، ئارام، بێ خەفەت._بوون: (هەورا)ئاسوودەبیەی، سانەوە، حەسانەوە، لە کۆڵ بوونەوە، بێندان، مەشکین، ووچاندان._ کردن: پشووپێدان، حەساندنەوە، دڵنیاکردن
ئاسوودەبوون
«مستـ. لا.» ١- لە کۆڵ بوونەوەی گیروگرفت. ٢- ماندووحەسانەوە.
ئاسوودەکردن
«مستـ. متـ.» ١- گیروگرفت لە کۆڵ یەکێک کردنەوە. ٢- بارسووک کردن و حەساندنەوەی «ماددی و مەعنەوی» کەسێک. ٣- «کنـ.» کوشتن و لە ناو بردن: بیبەن ئاسوودەی کەن «بیکووژن».
ئاسوودەگەری
آسایش، آسودگی، آرامش، رامش، رامشت، رامشک.
ئاسوودەگەری
ئاسایشت، وەقرە، ئارام، ورینگ، وچان، ستار، فەرعانی. [ئاسوودەیی، بێخەمی، ئیستراحەت]
ئاسوودەگەری
فراغە، راحە، استراحە، رفاه.