تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اوستام
[ا ]
(ئوستام - ustam)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ایستادن
[مص - ل ]
(ئیستادەن - istaden)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ایستادە
[ا - مف ]
(ئیستادە - istade)
وەستاو، لەسەر پێ، وسیاگ.
باج ئەستاندن
(مست. مت.) ١- پارە، زێڕ، زیو یا هەر شتێکی بەقیمەت کە پاتشایەکی تێکشکاو لە شەڕا (بەپێی ڕێک کەوتن و پەیمان) دەبوو بیدا بە پاتشای سەرکەوتوو. ٢- ئەو پارەیەی لە دەوری دەربەگایەتیدا، هەر دەربەگێک لە ناوچەی دەسەڵاتی خۆیا لەو کاڵا و ڕێبوارانەی دەستاند کە بە مەڵبەندی حوکمڕانی ئەوا تێدەپەڕین. تێبــ.- لە کوردستانیش ئەم ڕەسمە هەبووە و لە جەنگەی شەڕی دووەمدا سەرلەنوێ لە کوردستانی ئێران بووژاندرایەوە. ٣- ئەو پارەیەی دەوڵەتان لەبەر دەروازەی شاران، لەو کاڵانەیان دەستاند کە لە دێهاتانەوە بۆ شارەکان دەهات. * بارانە، ڕادانە. ٤- ئەو پارەیەی کە ئێستا دەوڵەتان لە کاسب و کاران و شەریکە و... (بەپێی دەسکەوتیان) دەیئەستێنن *(کئێر.) ماڵیات. (کعر.) زەریبە. ٥- (مج.) هەر پارەیەکی بە زۆر و ناحەق یەکێکی دەسەڵاتدار لە بێ دەسەڵاتێکی بستێنێ * (کعر.) خاوە، (کئێر.) سەرانە (مج.). (جنو.) قووە. بار لە باج ناناڵێ- (کن.) کەسێک مەبەستێکی هەبێ، لە پێناو جێبەجێ کردنیدا نابێ گوێ بداتە چەرمەسەری و گێرە و کێشە و پارە.
باج ئەستاندن
(معت. مت.) ١- کۆکردنەوەی ماڵیات، وەرگرتنی باج * باج سەندن. باج وەرگرتن. ٢- (مج.) بە زۆری و بە ناحەق شتێ لە کەسێ ئەستاندن. باجە و لێت دەستێنم چت لەدەست دێ لێی ڕامەوەستە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بارستایی
بارستایی
[[پە: بالیستیە.]، [بارست + ئایی]]
١- بەرزایی شوێنێ یا شتێ کە لەچاو دەوروبەری خۆی بەرزتربێ. لە نزمایی دەوروبەری ڕا حیساب دەکرێ تا دەگاتە پۆپەی بەرزایی خۆی. بارستایی دوو پەنجە زیاتر تۆز لەسەر قەنەفەکان نیشتووە. ٢- هەر شتێکی سێ (بعد)ی هەندەسی هەبێ. بە بارستایی ئەم کێوە خەم لە دڵم بارە. (عا.) حەجم. تێبــ.- بەلای منەوە کەرتی دووەمی ئەم وشەیە هەر (ستا)ی ئاوێستاییە کە سفەتە و ئێستا وشەی (ڕاوەستاو= قائم، عاموودی)مان بەرامبەری هەیە، بەمپێیە مانای وشەکە دەبێتە (الوضع العامودی لشیئ).
بارستایی
قەبارەیی، بەقەدەر، بەئەندازەی، بارەسایی، (هەورا) بارسایی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستار
( (باستار - bastar))
فڵان، یارۆ، هین، کابرا، ئاماژەیە، بۆ کەس یان شتی نادیارو نەناسراو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستاروبیستار
( (باستاروبیستار - bastaru bîstar))
فڵانو فیسار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستاروبیستار
[ا ]
(باستارو بیستار - bastarû bîstar)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستان
[ا - ص ]
(باستان - bastan)
کەونارا، دێرین.
باستان
[[پە: باستان] ]
(نا. ص.)، (کئێر) کۆن، قەدیم. تێبــ. - مامۆستا تەوفیق وەهبی ئەم وشەیەی لە (فەرهەنگی کوردی - ئینگلیزی) دا نووسیوە، وەکوو لە سەرەوە نیشاندرا ئەسڵەکەی (پەهلەوی) یە و بە مانای (هەمیشە قەدیمی و بێ پسانەوە) هاتووە، من هەر وشەیێکی لە بنج و بناوانی (پەهلەوی) بێ، بێ ئەوەی لێی بپرینگێمەوە بە کوردی ڕەسەنی دەزانم با زمانی (فارسیزۆری بەکار بێنی وەکوو ئەم وشەیە و دەبێ وا حیساب بکرێ کە (فارسی) لە کوردی خواستۆتەوە.
باستان
پێشوو، پێشوونیان، کۆنە، مێژوو، باب و باپیرەکانی پێشوو._ی: پێشوویی، مێژوویی، دێرینە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستان شناس
[ا.ص ]
(باستانشیناس - bastanşinas)
ئارکولوگ، شارەزاو پسپۆر لە زانستی کەوناراناسیدا، کەونارازان، مەنەرناس.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باستان شناسی
[ا.مص ]
(باستانشیناسی - bastanşinasî)
ئارکولوژی، مەنەرناسی.
باستانناس
(نت.) زانای ئاساری کۆن (العالم الاثری).
باستانناسی
(حمص)، زانستی ئاساری کۆن(علم الاثار).