تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



به یازه
[[؟]]
«نا.»، «سن.» کلکێکی شلک و ساوای هێندێ درەختان که لێیان دەبڕدرێ و له جێگە کی ترا دەچەقێنرێ «دەنێژرێ» و خۆی ڕێشه دادەکوتێ و دەبێته دارێکی سەربەخۆ. * قەڵەم. «تم: مردۆخ، ج1، ل- 216» .
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بوزه
[ا ]
(بووزه - bûze)
شەراب، شەرابێ که له ئاردی برنج و هەرزن و جۆ دروست بکرێت.
بوولەرزه
نت.»، «نمک.» تم: بومه لەرزه.
بوومەلەرزه
بومَهَن، بومَهین، زَمین لرزه، لَرزَک، زَمین لَرزَک.
بوومەلەرزه
زەوی لەرزه، لەرزەک. [بوولەرزه، زەلزەلە]
بوومەلەرزه
زَلزَلَة، زَعزَعَة، هَزهَزَة، رَجفَة.
بوومەلەرزه
[ بووم+3-ئه/2+له‌رز «له‌رزین» +5-ئه/1]
نت.» , «سن. کعر.» هەژان و لەرینەوەی توند و تیژ یا سووکی هێندێ شوێنی «گۆ» ی زەوییه. تێبــ.ینی: تا ئێستا هۆی ئەم هەژانه به ڕاستی نەزانراوه و لەم بابەتەوه ڕای جوورا وجوور له ئارادا هەیه. له کاتی لەرینەوەی زەویدا گەلێ جار دەنگێکی وەکوو گرمەی هەور یا تەقەی تۆپ دەبیسترێ، ئەو شوێنەی که لە کاتی بوولەرزەدا له هەموو شوێنێک توند وتیژ تر دەلەرێتەوه به زارا وەی زانستی پێی دەڵێن «کوانوو- کانوون- ی ناوەوه» و ئەو شوێنەش که له هەموو شوێنێکی دیکه کەمتر دەلەرەوێتەوه «کوانووی دەرەوه»، دووری ئەم دوو جێگەیه لێکتر له18 کیلۆ میتره.
بۆزه
(بەانضمام های عهد.)
بۆزه
بۆز. [«هێ»ی پێناسەی لەگەڵدایه.]
بێمەزه
بی¬مزه.
بێمەزه
بێتام. [بێ¬چیژ]
بێمەزه
تَفة، قَر،، مَلیِخ، مَسیخ، سَلیخ.
بەرازه
[[به‌راز+5-ئه‌/1، ]]
«نت.» دوو ددانی گەورەیه که وڵاغی بەرزه پاش ئەو ی تەخت دەبێ و لە شیله پاک دەبێتەوه، لە تەمەنی 4- 6 ساڵیدا دەری دە کا.
بەرزه
[[؟]]
«ست.»، «بک.» تم: بزر.
بەرزه جوڕه
«نت.»، «سن.» حەشوورەیەکه وەکوو «کولله» وایه، بەڵام بچووکتره و ڕەنگی شینه، لەناو دەغەڵاندا دەژی، هەمیش ه زیقه زیق و جیرەجیر دەکا و دەنگی تیژه. «عا.»، زیز، سرار.* جڕجڕه. بەرزە چڕه.
بەرەزه
ویل، یَله، وَیلان، دَربدر، سرگشته، برگشته.
بەرەزه
وێڵ، تەره، بەرەڵا، بەرەودوا. [ئاواره، دەربەدەر، گەڕاوه، پاشگەز]
بەرەزه
هائِم، تَائِه، طَائحِ، دَوَار، ساکع، مَنطَلِق، مُهمَل، آئِل، مُنصَرِف، مُنقَلِب، مُنعَطِف.
بەزه!
بەدا!، خوەزگه! (بەزه بەو ڕۆژه ڕەحم ئاشکرا ئەوێ!)