وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رخوت

[ا. مص. ع ]

(ره خڤه ت - etrexv)

سستی، خاوی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رخیدن

[مص. ل ]

(ره خیده ن - rexîden)

هانکه هان له به ر باری گران.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رخیص

[ص. ع ]

(ره خیس - rexîs)

هه رزان، کم به ها.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رخیم

[ص. ع ]

(ره خیم - rexîm)

ئاوازی نه رم، نه رمه ئاواز.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چوب رخت

[ا. مر ]

(چوب رەخت - çûb rext)

چاکلا، عەلاگەی جل.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەرخەلەوان

[[به‌رخه‌ل+3-ئه‌/2/وان]]

«نت.» شوانێکی ڕانی بەرخان دەباته لەوەڕ. * «مک.» بەرغەلەوان، بەرخەوان. «بک.» بەرخ ڤان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دارخال

[ا. ص ]

(دارخال - dar xal)

قه له می درەخت، نه مامی تازه چینراو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دبیرخانه

[ا. مر ]

(دەبیرخانه - debirxane)

نووسینگه، بەشی خویەتی له دایه ره.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخت

[ا ]

(دیرەخت - dirext)

درەخت، دار، هەر رووکیکی گەوره و ئەستور که رەگ و قەدو لق و پوی هەبی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخت سنبه

[امر ]

(درەخت سونبه dirext sunbe)

دارکونکەره.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخت مریم

[ا. مر ]

(دره - ختی مەریەم - direxti meryem)

دار خورما، ئەو دار خورمایەیه که وشک بوو بوو و لەبەر خاتری حەزرەتی مریەم سەر له نوی ژیایەو دو بەری گرت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درختستان

[ا. مر ]

(درختستان - dirextistan)

دارستان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخشیدن

[مص. ل ]

(دورەخشیدەن - durexsiden)

شەوق دانەوه، درەخشانەوه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخواستن

[مص. م ]

(دەرخاستەن - der Xasten)

خواستن، پارانەوه، داواکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درخواه

[ا.مص ]

(ده رخاه - derxah)

داوا، پارانەوه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آبدارخانە

[ا ]

(ئابدارخانە - abdar xane)

دیوەخان، ئەو ژوورە تایبەتەی کە لە دایەرەکان یان لە ماڵە گەورەکاندا چاو قاوەو شەربەت و قلیانی تێدا ئامادە دەکرێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آتش چرخان

[ا ]

(ئاتەش چەرخان - ateş çerxan)

سەبەتەیەکی بچووکی لە تەل دروستکراوە، چەند کۆڵۆ خەڵوزو ئاگری تێدەکەن و لە هەوادا بایدەدەن تا ئاگر بگرێ.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئابدارخانە

آبدارخانه
وسایل مخصوص سفر اشراف و ثروتمندان

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئابدارخانە

ژووری چا لێنان و قاوە ساز کردن بۆ دیوەخان
باروبنەی تایبەتی پیاوی گەورە لە سەفەردا

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئابدارخانە

[ ١- [ئابدار + خانە]، [فر. کو.] ]

«کئێر.»، «نتـ..» ١- چاوگە ژوورێکە لە کۆشکی پاتشایان و ماڵە دەوڵەمەند و دەرەبەگاندا، بۆ ساز کردنی چا و قاوە و شەربەت و ئەو جۆرە شتانە تەرخان دەکرێ. ٢- هەموو کەرەستە و نۆکەر و باربەری دەزگای خواردن و خواردنەوە کە پاتشا و ئەمیر و گەورەپیاوان دەگەڵ خۆیان دەیان بردە سەفەران.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاخرخێر

نیک فرجام

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاخرخێر

پیری پیاو چاک

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئارخاف(باد)

پەڵوویەکی کەمێک ووشکە، کە تەنها بە ئاردو ڕۆن دروست دەکرێ

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئارخاڤک

جۆرە ناوساجی و کۆلێرەیەکە کە شەکر و رۆنی لێ درا بێ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئارخاڤک

آرده
کاچی

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان