تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1189
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
جووێ کردنەوە
جیاکردنەوە
، دوورخستنەوەی چتێک
لە
چتێکی
تر
،
هەڵاواردن
، قەتکردن،
گەمراندن
، ژهەڤگرتن،
دابڕین
،
پچەڕاندن
، پچەڕین، (
باک
) جووێلەک.
چینی
دەستکورت
و هەژاران
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
جوێ کردنەوە
جدا
کردن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
جوێ کردنەوە
جیاوازکردن،
هەڵاواردن
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
جوێکردنەوە
دوورخستنەوەی شتێک
لە
شتێک
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
جڵەو سووڕاندنەوە
(
باک
) پاشیاو خووەدان
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
جڵەو شۆڕ کردنەوە
داندن
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
جیاکردنەوە
جوێکردنەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
جیاکردنەوە
جووێ
کردنەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
جیاکردنەوەی هێزەکان
تفکیک
قوا
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
جیاکردنەوەی هێزەکان
Separation of powers
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
جیاکردنەوەی هێزەکان
ئەم
زاراوە
دەلالەت
دەکا
بە
سەر
دابەشکردنی
دەسەڵات
لە
بەینی
دەزگە
جۆراوجۆرەکانی حکوومەت
کە
لە
ئەنجامدا
هەر
دەزگەیەک
خۆی
بە
ئەرک
و تەوزیمێکی جیاوازەوە
سەرقاڵ
دەکا
و
لەم
بەستێنەشدا کەمتاکورتێک بەشێوەیەکی
سەربەخۆ
لە
دەزگەکانی
دیکە
ئیش
دەکات.
لە
ڕاستیدا
ئەم
بیرۆکە
بۆ
بەرگریکردن
لە
دەسەڵاتی
زۆرداری
و ملهوڕیی
ئاڕاستە
کراوە
،
بۆ
ئەوەی
دەسەڵاتی حکوومەت
لە
شوێنێکدا
چەق
نەبەستێ و
کۆ
نەبێتەوە. سەرچاوەی
ئەم
بیرۆکە ئەگاتەوە
بۆ
ئەرەستوو
بەڵام
بە
شێوەی
نوێ
و ئەمێستایی ئەگەڕێتەوە
بۆ
فەیلەسوفانی
سیاسی
سەدەکانی 17و18ی ئەورووپا،
بە
تایبەت
«
جۆن
لاک
»
لە
بەریتانیا و مۆنتسکیڤ
لە
فەرەنسە. نەریتی هەڵوەشاندنی هێزەکان
لە
حکوومەتدا
بە
سێ
هێزی
ڕاپەڕاندن
، یاسادانان و
دادوەری
بووە
.
لەم
بارەوە شرۆڤە و پرسی جیاوز
لە
ئارادایە
کە
بریتین
لە
:
ئەو
ئەرک
و تەوزیمانەی
کە
ئەبێ
بە
وردی
لێک
جیا
بکرێنەوە کامانەن؟ ڕادەی
سەربەخۆیی
پێویست
چەندەیە؟
تا
چ ڕادەیەک
چاودێری
دەزگەکان
بە
سەر
کاری
یەکتردا ئەگونجێت؟ و
ئەم
بابەتەش
کە
ئایا
دەرەئەنجامی جیاکردنەوەی هێزەکان، هاوتەرازیی
دەزگە
جیاوازەکان
دابین
دەکات؟
بنەمای جیاکردنەوەی هێزەکان،
بۆ
یەکەم
جار
بە
لەبەر
چاوگرتنی بیرۆکەی مۆنتسکیڤ
لە
دەستووری
بنچینەیی ئەمریکادا
هاتە
ئاراوە.
ئەم
دەستوورە هێزی ڕاپەڕاندنی
سپاردە
سەرکۆمار
و هێزی یاسادانانیشی
بە
کۆنگرێس بەخشی. دوای شۆڕشی فەرەنسە و
بە
لەبەرچاوگرتنی
دەستووری
بنچینەیی
ئەمریکا
،
ئەم
بنەڕەتە
لە
دەستووری
فەرەنسەشدا پەسندکرا و
ئینجا
ئەم
فیکرە زۆربەی وەڵاتانی دیکەی جیهانی گرتەوە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
جێکردنەوە
دامەزراندنی شتێک
لە
شوێنێک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
جێگە کردنەوە
جێکردنەوە
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
جێگەکردنەوە
جادادن
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
جێگەکردنەوە
جێگە
دان
. [نیشتنەجێ کردن]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
جێگەکردنەوە
تَبویه، اِسکان.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
جێگەکردنەوە
جێکردنەوە
، جێدان
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
حاواندنەوە
سرپرستی
کردن
پناه
دادن
آرام
کردن
بچه
گریان
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
حاواندنەوە
سەرپەرشتی
کردن
پەنادان
بێدەنگ
کردنی
منداڵی
گریاو
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
حاواندنەوە:
حەواندنەوە
،
بەخێوکردن
.
9
10
11
12
13
14
15