سیاه چادر

ڕەشماڵ

(سیزده بیده ر - sîzde bider)

سیازده به ده ر، داب و نه ریتێکه له رۆژی سێزده ی فه روه ردیندا له ئێران به رپا ده کرێ، خه ڵکی ده چنه ده رێی شاران و له ده شت و ده رو سه وزه زاراندا ئه و رۆژه به خۆشی و به هه موو جۆره وازییه ک ده به نه سه رو گوایه شوومی و نه حسی رۆژی سێزده وه ده رده نێن و کیژانی عازه ب گیایان گرێده ده ن به و نیازه ی که به ختییان بکرێته وه و له ساڵی نوێدا شوو بکه ن.

(سیله ندر - sîlendr)

سیلنده ر.

کَنار (درخت نَبق است)

کنار [درەختی کۆنار]

سِذز، کُنار

(شاە بەندەر - şahbender)

بەندەری گەورە، سەرۆک بازرگانان، باجگر.

(شەب ئەند¬ەر رووز - șeb ender rûz)

شەو و رۆژ، 24 سەعات.

(شەبی غەدر - șebi xedir)

شەوێکی مانگی رەمەزانە کە شەوی عیبادەت¬و پاڕانەوەیه، قورئان لەم شەوەدا بۆ پێغەمبەر هاتۆتەخوارێ، ئەم شەوه به ¬تەواوی دیار نییه دەڵێن یه-کێکە له شەوانی 17، 19، 21، 23، 25و 27¬ی رەمەزان.

(شەبدەر - șebder)

چەودەر، جۆره رووه کێکه.

(شیش دەر ـ şiș der)

شەش ئالی ، پاش و پێش سەرو خوار، راست . چەپ.

(شەمەندەر ـ șemender)

چەوەندەر ، چۆنەر.

(شه و ده ر - șevder)

لێفه ، عه با ، نوێنی ، شه و ، جلی شه و .

(شەهبەندەرـ șehbender)

شابه نده ر .

شەوە تاکەکانی دەی دوایی مانگی ڕەمەزان کە عادەت وابوو زۆر کەس تا بەیانیی نەئەنووستن و مۆمیان دائەگیرساند و خواپەرستییان ئەکرد و، ئەوترا دوعای تیا گیرا ئەبێ.

ڕوومەتت شەمعی شەوی قەدرە، دڵم پەروانەیە
نەحری میینای ڕۆژی عیدە، ڕۆحەکەم قوربانییە

شەوی ڕێزلێگرتن و سەرکەوتن بۆ ئاسمان.

جێ بازی مەقدەمی شەوی قەدر و مەعاریجی
سەربانی عەرش و کورسی یو جوبرەیلی شەهپەڕە

(سادیر - sadir)

ده رچوو، ئه وکاڵا یانه ی له وڵاتێکه وه بۆ وڵاتێکی دی ده چێت.

(سه در ـ srdir)

سینگ، سه روو، لای سه رووی مه جلیس پێشه وا.

(سه در ئه عزه م ـ sedir e’zem)

سه ره ک وه زیران.