تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داکردن
دانانی دراو یا گوێز لە یاریی مووشێندا بەڕیز
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داکردن
تێخستنی یەکێک لە یاریدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داکردن
دەستپێکردنی باران
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داکردن
دامەزراندن و تاقەتکردنی گیاندار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داکردن
ڕۆکردنی وشکەدان لە دەفرێکەوە بۆ دەفرێکی تر
داکردن
شکافتن، بازکردن.(دیوار مثلاً.)
داکردن
خاڵی کردن، ڕژانن.[بە تاڵ کردن، سەرەو خوارڕشتن]
داکردن
شکافتن.[قڵیشاندن(وەک: قڵیشاندنی دیوار)]
داکردن
تَخلِیة، اِفراغ، صَبَ.
داکردن
اِنفاذ، شَرع.
داکردن
غله در چاله ریختن
آغاز بارش باران
دام را در آغل جای دادن
قرار دادن سهم هر بازیکن در محل خود هنگام بازی، قرار دادن چیزی برای نشانەگیری
شکافته شدن دیوار و...
داکردن
خەلە کردنە ناو چاڵ: گەنمەکەم داکرد
دابارینی باران: باران دایکرد
ئاژاڵ کردنە ژوورەوە: حەیوانەکانم داکرد
چەقاندنی گوێچ لە کایەدا: هەڵماتەکەت داکە
قەڵشاندنی دیوار و .....
داکردن
بەتاڵکردن٬ ڕژاندن٬ کونکردن٬ کەلێن تێخستن(دیوارو ئیتر.)بردنەژوور٬ میوان داکردن:بردنەژوور.-ی ئاژاڵ و ووڵاخان: مەبەس لە بردنیانە بۆ نێو حەوشە و تەویلان. –ی بارانە:بارین. تێخستنی کەسێک لەیاریدا.-ی دەغل و دانەوێڵە:مەبەس لە ئەنبار کردنیانە و ڕۆکردنیانە لە جەواڵ و چتێکی ترەوە بۆ ناو دەفر و ئەنبار و ئیتر. –ی گووێز و مەڕمەڕ و جگ و ئیتر: مەبەس لە دانانیانە لە شووێنێکی پێویست بۆ ئەوەی کەللا و تیریان تێگریت لەگەمەدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
میوان داکردن
دامەزراندنی میوان
جوداکردنەوە
(باک) پارستن، وەشان، جگەو جیاکردنەوە، هەڵاواردن، سنکرن، چەرتکردن
سیوداکردنەوە
شەرم شکاندن٬ چەقەسووکردن.
ئیش تێداکردن
(مست. مت.) ١- خەریک بوون بە سازکردن و دروست کردنی شتێک. ئەوە شەش مانگە ئیشی تێدا دەکەن هێشتا هێشتا دوو چاوە خانوویان پێ تەواو نەکراوە. چاکوتە تەواوبووە و پانتۆڵەکەش ئیشی تێدا دەکەن. ٢- خەریک بوون بە چاک کردنەوەی شتێکی لە کارکەوتوو. دیواری حەوشەکەیان ڕووخاوە ئیشی تێدا دەکەن. ئەوە خۆ هێشتا ئوتۆمبیلەکە هەر لەوێ کەوتووە هیچ ئیشتان تێدا نەکردووە.
باوەش پێداکردن
بەراوورداکردن
بەلاداکردن
«مست. مت.»، «کعر.» ١- هەڵدانەوە دەبەر پشتێند چەقاندنی شاقەلی کەوای شۆڕی کوردی. ٢- (مج.) خۆ ئامادە کردن بۆ جێبەجێ کردنی کار و فەرمانێ. ((بەلادا بکەن چاکی مەردایەتی، دریغی مەکەن گیان لە کوردایەتی.))
دەسپەیداکردن
دەستڕۆیین.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
فداکردن
[مص. م ]
(فیداکەردەن - fida kerden)
قوربانی کردن، خۆ فیداکردن لە پێناوی مەبەستێک یان کەسێک، گیان فیداکردن.
مەیل پەیداکردن
نَمیدن، پَیسودن، هوس کردن.
مەیل پەیداکردن
هەوەس کردن. [ئارەزوو کردن، واخلێبوون]
مەیل پەیداکردن
تَمایُل، تَوَجُّه.
پێداکردن
خۆڵ یا ئاو بە سەردا کردن
دەناونان
هەڵقۆڕاندن و فڕ کردن
پێداکردن
وێخستن، پێداهەڵاوەسین
چاک بەلاداکردن
انتهای دامن را به گوشه کمر بستن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گوو بەخۆداکردن
ڕیان و خۆپیسکردنی مەردووم لە خۆیەوە
گووبەخۆداکردن
بەخۆداڕیان
برێتی لە کار بە خراپی کردن