(ئاب گەردان - abgeradan)

ئاو گوردان، کەوچکێکی گەورەی لە مس دروستکراوە ئاوی پێ لە مەنجەڵێکەوە بۆ مەنجەڵیکی دی دەگوزانەوە.

(ئاتەش گەردان - ateş gerdan)

سەبەتەیەکی بچووکی لە تەل دروستکراوە، چەند کۆڵۆ خەڵوزو ئاگری تێدەکەن و لە هەوادا بایدەدەن تا ئاگر بگرێ.

(ئاتەشدان - ateşdan)

کورە، کوانوو، مەقڵی، وەجاغ، ئاگردان.

«نتـ.» ئامرازێکە لە تەلی باریک دروست دەکرێ، وەکوو پیاڵەیێکی کون کون وایە کورتە زنجیرێکی تێدەخرێ، خەڵووزی تێدەکەن و چەند پشکۆ ئاگری دەخەنە سەر و هەڵی دەسووڕێنن تا دەگەشێتەوە دەبێتە سکڵ. زیاتر بۆ سازکردنی ئاگری سەماوەر بەکاردێت * تاوڵەمە «تو.».

«فرەنسی»، «کئێر.»، «نا.» ١- ئەفسەرێک کە لەبەر دەستی ئەفسەرێکی گەورەدا بێ، یارمەتیدەری بێ. ٢- ئەفسەرێک کە لەبەر دەستی سەرۆکی دەوڵەت بێ و کارێکی تایبەتی پێ ئەسپێردرابێ: ئاجودانی سەرۆک جەمهوور بۆ کاروباری و وڵات، ئاجودانی نیزامی. ٣- بۆ ڕێزلێنان و حورمەت گرتن، بەو پاسەوانانەی دەرەجەیان لە نەفەر گەورەتر و لە ئەفسەر بچووکترە دەگوترێ * باش، باشچاوەش، عەریف. تێبــ. ـ ئەم وشەیە لە زمانی فرەنسیدا دەرەجە یەکی سەربازییە و یەکەم و دووەمی هەیە «ئاجودانی یەکەم، ئاجودانی دووەم» و دەکەوێتە نێوان «عەریف» و «ناییب زابت». یا گرووهبان و «سیتوان سێ». بەڵام لە کوردستانی ئیران کە لە زمانی فارسیڕا پەڕیوتە ناو زمانی کوردی هەر بەو سێ مانایانە بە کاردێت کە باس کران.

پێچ خواردنی مار

کۆبوونەوە بە گردی

«مستـ. لا.»، «سنـ.» ١- خەرمانەدانی مانگ، دروست بوونی ئاخڵە لە دەوری مانگ. ٢- پاپۆکە خواردنی مار. ٣- کۆبوونەوەی خەڵک وەکوو داییرە لە دەوری شتێک یا کەسێک.

کۆبوونەوە، گردەوەبوون، پێچ خوواردنی مار، دەورەدان

گردشدن، گردآمدن. (حلقەزدن مار مثلأ یادگردآمدن مردم.

گردوبوون. [خڕبوونەوە، کۆ بوونەوە(بۆ نموونە: پەپکە بەستنی مار یا کۆبوونەوەی خەلکەکە.)]

تحلق، استدارە، استکفاف.

زەوی بە پیت

زمین حاصلخیز

زەوی بەپیت بەرەکەت

بەکەڵک، پڕسوود، شووێنێکە پڕ بەرو بۆبێ. زەوییەکە بەپیت و فەڕ بێ بۆ کشت و کاڵ

رازاندنەوە و جوانکردنی شت

ئارەقکردنەوە

عرق بیرون دادن

تەڕی ئارەق لە ئەندام دەرکەوتن