تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 4140
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ڕێکخراوەی جیهانی خاوەنداریەتی
ئەم
ڕێکخراوە مێژووەکەی ئەگەڕێتەوە
بۆ
کۆنڤانسیۆنی پاریس (1883) و بێرن (1886)
کە
بریتی
بوون
لە
یەکیەتی
نێونەتەوەیی
بۆ
پشتگیری خاوەنداریەتی
مەعنەوی
و
یەکیەتی
نێونەتەوەیی پشتگیری
لە
بەرهەمە
ئەدەبی
و فەرهەنگییەکان.
ئەم
دوو
کۆنڤانسیۆنە
لە
1893 یەکییان
گرت
و
سەرەنجام
لە
کۆنڤانسیۆنی ستۆکهۆڵم (14/7/ 1967) لەژێر سەردێڕی ڕێکخراوەی نێونەتەوەیی خاوەنداریەتی
مەعنەوی
،
بوونی
خۆی
ڕاگەیاند
بەڵام
بەشێوەیەکی
ڕەسمی
لە
26/4/ 1970
پیادە
کرا
.
بەپێی
بەندی
3ی کۆنڤانسیۆنی ستۆکهۆڵم ئامانجەکانی
ئەم
ڕێکخراوە بریتین
لە
:
ـــ پەرەپێدان
بە
پشتگیری
لە
خاوەنداریەتی
مەعنەوی
لە
هەموو
جیهان
لەڕێگەی
هاوکاری
نێودەوڵەتی.
ـــ زامنکردنی
هاوکاری
ئیداری
نێوان
یەکیەتییەکان.
بەپێی
بەندی
چواری
ئەم
کۆنڤانسیۆنە، ڕێکخراوەکە بەمەبەستی
گەیشتن
بەو
ئامانجانەی
سەرەوە
، هەڵدەستێ
بە
ئەنجامی
ئەم
ئەرکانەی خوارەوە:
ـــ پەرەپێدان
بە
هەر
جۆرە ئاسانکارییەک بەمەبەستی پشتگیری
لە
خاوەنداریەتی
مەعنەوی
.
جیاواز
لەمەش، هاوئاهەنگی
یاسا
نەتەوەییەکان بەهەند ئەگرێت.
ــــ پیادەکردنی
ئەو
ڕێککەوتنە نێونەتەوەییانەی
کە
بۆ
ئەم
مەبەستە
واژۆ
دەکرێ
.
ـــ وەڵاتانی خوازیاری
یارمەتی
یاسایی
و تەکنیکی
لە
بابەت
خاوەندارییەتی
مەعنەوی
،
هاوکاری
یەکتر
دەکەن.
ــــ
هەموو
زانیارییەکی پێوەندیدار
بە
خاوەنداریەتی
مەعنەوی
کۆ
دەکرێتەوە و
بە
تویژینەوە
لەسەر
ئەم
بابەتە
پاداش
دەدرێ و ئەنجامی توێژینەوەکان
بڵاو
دەکرێتەوە.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ڕەسەد خانە
هودل
خانه
، هودلگاه.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ڕەسەد خانە
کاڵیتگا
، کۆڵیتگا.[شوێنی
بۆسە
نانەوە
، کەمینگا]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ڕەسەد خانە
مَرصَد.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ژن خال
زن
دایی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ژن خال
خاڵۆژن.ژن لاڵوو
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
گزیر خانە
پۆلیس
خانە
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
گنج خانە
[ا.مر ]
(گەنج خانە - genc xane)
گەنجخانە،
گەنجینە
،
خەزێنە
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
گوڵۆڵەی خاو
دُشکی، دُکچی، چَغرَشته، جَغرَسته، جَفرَسته، بَناغ، فَرموک. (گلولەی
ریسمان
خام
)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
گوڵۆڵەی خاو
دووگڵە. [گڵۆڵە
بەنی
نەڕێسراو.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
گوڵۆڵەی خاو
نَصلَة، نَصِیلَة.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
یاقوت خام
[ا. مر ]
(یاغووتی خام - yaxûti xam)
لێوی
دڵدار
، لێوی
دڵبەر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بتخانه
«نت.»
ئەو
شوێنەی «بت.» ی تێدا
داد
ەنرێ و بت
پەر
ست
بۆ
عیباد ت د ەیچنێ. *بوتخانه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دارخال
[ا. ص ]
(دارخال - dar xal)
قه له
می
درەخت
، نه مامی
تازه
چینراو.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دبدخایه
[ص. مر ]
(دب به خایه - debbe xaye)
گون
ثاوسیاگ،
قوری
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دبیرخانه
[ا. مر ]
(دەبیرخانه - debirxane)
نووسینگه، بەشی خویەتی له دایه
ره
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دخالت
[ا.مص ]
(دەخالەت - dexalet)
مداخەله،
تیکه
لاوبوون.
سەرچاوە:
قاموس کردي الحدیث
xêşxêş (FN -خشخاش)
خشخاش
نوع
من
الزهور
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آبخانە
[ا ]
(ئابخانە - ab xane)
ئەدەب
خانە
،
ئاودەست
، تەوالێت.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آبدارخانە
[ا ]
(ئابدارخانە - abdar xane)
دیوەخان
،
ئەو
ژوورە تایبەتەی
کە
لە
دایەرەکان
یان
لە
ماڵە
گەورەکاندا
چاو
قاوەو
شەربەت
و قلیانی تێدا
ئامادە
دەکرێ
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آتش چرخان
[ا ]
(ئاتەش چەرخان - ateş çerxan)
سەبەتەیەکی
بچووکی
لە
تەل
دروستکراوە،
چەند
کۆڵۆ خەڵوزو
ئاگری
تێدەکەن و
لە
هەوادا بایدەدەن
تا
ئاگر
بگرێ.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آتشخانە
[ا ]
(ئاتەش خانە - ateş xane)
کورە
، چەکی
ئاگر
وەکو
تۆپ
و
تفەنگ
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
آتشخور، آتشخارە، آتشخای
[ص - فا ]
(ئاتشخور، ئات شخارە، ئەتەشخای - ateşxay)
ئاگر
خۆرە
، مەلێکە
کە
ئاگر
دەخوات، ئایرەمەلی، کینایەیە،
بۆ
بنیادەمی زۆردارو
ستەمکار
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئابخانە
ئاودەستخانە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئابخانە
مستراح
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئابخانە
ئاودەست
،
دەستاو
،
سەراو
، سەرپێشاو
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابخانە
[١-( ئاب/ ١+خانە)،( فر. کو.) ]
«نتـ.»
چاوگە
ژوورێکە
بۆ
دەست
بەئاو
گەیاندن
تەرخان
دەکرێ*
ئابدەست
،
ئابدەستخانە
،
ئاوخانە
،
ئاودەست
،
ئەدەبخانە
. «بکـ..»
ئاڤڕێژ
. «فیـ..»
ئاودەستخانە
، پێشـــاو، سەراودەشت، کەنـــاراو.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئابخانە
ئاودەستخانە
،
ئاودەست
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئابدارخانە
آبدارخانه
وسایل
مخصوص
سفر
اشراف
و ثروتمندان
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئابدارخانە
ژووری
چا
لێنان
و
قاوە
ساز
کردن
بۆ
دیوەخان
باروبنەی
تایبەتی
پیاوی
گەورە
لە
سەفەردا
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابدارخانە
[ ١- [ئابدار + خانە]، [فر. کو.] ]
«کئێر.»، «نتـ..» ١-
چاوگە
ژوورێکە
لە
کۆشکی پاتشایان و
ماڵە
دەوڵەمەند
و دەرەبەگاندا،
بۆ
ساز
کردنی
چا
و
قاوە
و
شەربەت
و
ئەو
جۆرە شتانە
تەرخان
دەکرێ
. ٢-
هەموو
کەرەستە
و
نۆکەر
و باربەری دەزگای
خواردن
و
خواردنەوە
کە
پاتشا
و
ئەمیر
و گەورەپیاوان
دەگەڵ
خۆیان
دەیان
بردە سەفەران.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئابدەستخانە
ئاودەستخانە
94
95
96
97
98
99
100