جفتک پرانی و رمیدن

ڕاکردن و جووتە وەشاندنی گوێدرێژ

هەڵتۆزان

مانگرتنی کەری.

جفتک پراندن و رمیدن

هەڵتیزان

هەڵتۆزاندن

آلیزیدن، اسکیزیدن، جُفتَک انداختن.

جفتە وەشانن، جفتە هەڵخستن. [جووتە وەشاندن]

ضَفن، لَطع، رَفس.

مجلس بذلەگویان

کۆمەڵی جەفەنگ بازان

شوخی و هزل با هم گفتن

قسەی گەپ و گاڵتە پێکەوە کردن

(پارتیزان - patrîzan)

لایەنگر، پێشمەرگه، بارتیزان.

چارتیسم

Chartism

چارتیزم لە وشەی charte بە مانای نووسراوە، بەڵگە، بەیاننامە، بڵاڤۆک و وەرەقەی شوناس وەرگیراوە. چارتیزم، بزاڤێکی ڕیفۆرمخوازانەی بەریتانی بوو کە لە ساڵەکانی 1840 تا 1848 لەم وەڵاتەدا بۆ باشترکردنی پەرلەمان لە ئارادا بووە. سەرکەوتنی چارتیزم بەهۆی گرووپێکی کرێکاری بوو کە خۆیان بە چارتیست لە قەڵەم دابوو. هۆی ئەم ناولێنانەش ئەوە بوو کە لە ساڵی 1838 نووسراوەیەکیان دەرکردبوو کە بەناوی «بڵاڤۆکی گەل» ناوی دەرکرد. هەندێ لە چارتیستەکان لە بنەڕەتدا ئەو سوسیالیستانە بوون کە لەگەڵ شێوازەکانی سەرمایەداری دژایەتییان دەکرد و پێیان وابوو کە سەرەنجامی چالاکییەکانیان ئەبێ ناردنی چینی کرێکار بۆ پەرلەمان بێت. ڕێبەرانی ئەم بزاڤە لە بەیاننامەی ساڵی 1838 خواستەکانی خۆیان بەم شێوە ڕاگەیاند:
ـــ هەڵبژاردنەکانی مەجلیسی عەوام، ئەبێ ساڵی جارێک بەڕێوە بچێت.
ـــ هەر کەسێک باڵغ بووبێت بۆی هەیە لەم هەڵبژاردنانەدا بەشداری بکات.
ـــ دەنگدان بە وەرەقەی شاراوە بێت.
ـــ سندووقەکانی دەنگدان بەشێوەیەکی یەکسان دابەش بکرێت.
ـــ مەرجی مڵکدارییەتی لە مەرجەکانی ئەندامەتی مەجلیسی عەوام لابرێت.
ـــ بۆ ئەندامانی مەجلیسی عەوام، مووچە دیاری بکرێت تاکوو خەڵکانێک بە داهاتی کەمیشەوە بتوانن ببنە ئەندامی پەرلەمان.
چارتیستەکان لە باری مێژووییەوە هاندەری چینی کرێکار بوون بۆ بەئەنجامگەیاندنی ڕۆلێکی شۆڕشگێڕانە. ئەگەرچی ئەم بزاڤە لە ساڵی 1848 لێک هەڵوەشا بەڵام دواتر هەندێ لە ئامانجەکانی لە قەوارەی بەرنامەکانی ئەنجومەن و یەکیەتی کرێکاری پیادە کرا.

از گیاهان دارویی

گیایەکی گەڵا خڕی ڕەنگ زەیتوونیە. شیرەکەی مایەی زگ چوونە

(خاراسیتیز - xara sitîz)

سەخت تر لە گرانیت، سەخت، قایم.

(سیتیز - sitîz)

ناکۆکی و جه نگ و جیدال.

قەتیس

بیوس، درمانده، وامانده

قوت، داماگ، قەتیس [لەسەر هەست، تێبینیکەر، بێ دەرەتان]

مُتَرَصِّد، مُتَرَقِّب، مُنتَظِر، مُعَطَّل، مُضطَر

گیر کرده
درمانده

بێ دەرەتان، گیرکردگ
داماو

(ئەردە.): قەتیس

گیر کردن، درماندن

در تگنا قرار دادن

دەورلێ گرتن، گیردان، دەرەتان لێ بڕین

مغناطیس، آهنربا

کانزایە کە ئاسن بەرەو خۆی دەکێشێ

آهنربا

مغناتیز

جفتک پرانی و رمیدن

هەڵتۆز