تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



به تاڵ و حەتاڵ
[[=عا.:بطال و عطال]]
ست.» 1- حاڵی کەسێکی هیچ پیشەیە کی نەبێ.:: ڕۆژ هەتا ئێوارێ بەتاڵ و حەتاڵ دەسووڕێتەوه.2- حاڵی دەفرێکی هیچی تێدا نەبێ.:: گۆزەکه بەتاڵ و حەتاڵه چۆڕێ ئاو چییه تێیدا نییه.
ئاش بە تاڵ
ڕستەیێکە هەر کاتێ ئاش دانی نەما بۆ هاڕین، ئاشەوان بە دەنگی بەرزی وەکوو هاوار دەیڵێ و خەڵکی ئاگادار دەکا تا هەرکەس باراشی هەبێ بیبا بۆ هاڕین. ئاش بە تاڵ کردن ــ «مستـ. متـ.» ١- بانگەوازی ئاشەوان و ئاگادار کردنی خەڵک لە ئامادەیی ئاش □ «... ئاش بە تاڵی بۆ بکە گەر تاقەتی...»، «رەزا - ٧٥». ٢- «کنـ.» واز لە کارێ هێنان و بە جێ هێشتنی بە نیوە و نیوە چڵی: هەر تاقە ڕۆژێ بە کارەکەوە خەریک بوون و ئاش بە تاڵیان لێ کرد. تێبــ. ــ ئەم مەعنایەی تەواو پێچەوانەی «ئاش بە تاڵ» ە کە هاواری ئاشەوانە و داوای ئیش دەکا، کە چی لێرەدا دەست لە ئیش هەلگرتن دەگەیێنێ.
ئاو تاڵ و سۆڵ
آب تلخ و شور. (کنایە از رنج و محنت هم هست.)
ئاو تاڵ و سۆڵ
[ئاوی تاڵ و سوێر (ئیدیومیشە لە ترش و تاڵی ژیان]. (ئاو تاڵ و سۆڵی خواردگە.)
ئاو تاڵ و سۆڵ
مأج، الماءالمرالملح.
ئاوی تاڵ و سووێر
مەبەس لە ڕەنج و ئازار چەژتنە، بڕوانە: ئاو تاڵ و سوڵ
بادامی تاڵ
بنێشته تاڵ
«نت.» بنێشتێ که هێشتا نەکوڵێندرابێ و خۆش نەکرابێ و جاچکەی نە کوڵێندراو، بنێشتی خاو. تێبــ.- له کوردەواری ئەم جووره بنێشته بۆ گەیاندنی هێندێ «کوان» بەکار دێنن.*(سن) جاچکە تاڵه.
به تاڵ پێ
[[ كو.عا]]
نت.» پیاوێک که له جێگایەک بێ و هیچ ئیش و کارێک ڕانەپەڕێنێ.:: ئەی ئەو هەموو بەتاڵ پێیانه چن له دیوەخان؟
بەهیڤ تاڵ(باک)
بڕوانە: بەهیڤئاژنگ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
گیانداری ڕەشکەلە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
پارچەیەک گۆشتی ڕەشە وا لە ناوەندی سی و جگەردا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
شەو یا ڕۆژێکی هەورلەسەری بەبار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
هەودای دەزوو
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
جەوت یا مازووی کوتراوە کە مەشکەی پێ خۆش دەکرێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵ
شتێکە تامی وەک تامی تاڵیشاری وابێ
بادامە تاڵە
[[بادام + ئە + تاڵ + ئە]]
(نت.) بەری دارێکی کێوییە لە جنسی بادام، خۆش دەکرێ (بە شێوەیەکی تایبەتی تاڵایی لێ دەبڕن) و دەیخۆن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵان
(تاڵانکردن) ماڵی مەردووم بەزۆر و ستەم
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵان
شتومەکێکە بەزۆر و ستەم لە مەردووم بسێنرێ
تاڵان
چەپاو.[ ڕاوڕووت]
تاڵان
نَهب ،غارَة ،اَخِیذَة ،بَکِیلَة ،فَيء ،فَيّ،غَنِیمَة ،عُواف.
تاڵان
پوور، پویر، چەپاو، تاڵو
تاڵان
تاراج، چەپاو. (باک) پەلیسە. یەخترمە. فەرهوود. کە ل و پەل یا ئاژاڵ و ووڵاخێکە بەزۆر لە مرۆڤ بستێنرێ._کردن: فەرهوودکردن، بەزۆر ماڵ لە مەردوم ئەستاندن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵان و بڕۆ
ئاخۆران و بخۆران و تاڵانکردنی ئەم و ئەو
تاڵان و بڕۆ
تاڵان و بڕۆ
ئاخۆران و بخۆران و تاڵانکردنی ئەم و ئەو
تاڵانه
کرد ،کرت ،کرته ،کُرز ،کُرزه ،رج ،مَرز ،مَرزو ،پَل ،کنا ،کرار ،کوار ،باغچه.
تاڵانه
باخچه [تەڵانه: پارچەیەک زەوی بۆ چاندن ،هەروەها: باغچه]
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاڵانی
ماڵێکە کە بەتاڵان برابێ
تاڵانی
تالانی ،تارای ،یَغمایی ،چپاوی ،پروه ،یَغما.
تاڵانی
چەپاوی. [بەتاڵان براو.]