بەشێک لە قاوە و قاورمە و شتی تر کە بەنۆرەیەک سوور بکرێتەوە یا لە کەشک کە بەجارێک لە سوێنەدا بسووڕێتەوە

تاشەبەردی زۆر گەورە

فندیره. ( «هەتار» بزرک.)

هەتار. [بەردی گەورەی تلێرەوەکراو له شاخەوه.]

نگا: تاڤێر
نگا: تمتمان

تاڤێربە هەمو مانایەک
تمتمان، زەوی ڕەقەن

(موک)_ برێشکە: ئەوەندەیە، کە بە جارێکی لەسەر ساجی ببرژێ یا سوور بکرێتەوە لە دەغڵ و قاوەو ئیتر یا بەشە کەشکێک، کە لە سووێنەدا بسووڕێتەوە. ڕووشە، کارەسات، هەنگامە. تەلەبەرد. گاشە بەرد، تامۆر. (ڕۆژ) تامووێر. گاشە بەردێکە بەزەویدا پان بووبێتەوە._کردنەوە: خلۆر کردنەوە. بەردی تیشانە، کە تەڵاش تەڵاش لێک جووێ دەکرێتەوە، شینکارە. ئەو تەختە بەردهسوورانەیە، کە کانگای هەیە. تاته_: زنجیرە تاوێر. (کە)_ی گۆڕان: کێل. (ئەردە) هەتار، هەتاری گەورە. گاشە بەردێکە، کە لە چیایان خلۆر بێتەوە

تاوێکی

دەمێکی، بیستەکی

جێگە دەست لە شت بۆ دەست پێوەگرتنی

نگا: دەساوێز

دەساوێز

جێگەدەست لەچت بۆ دەست پێگرتنی.

ماوەی هاویشتنی بەردێک بەدەست

نگا: دەساوێژ

دەساوێژ

دەستاوێز،بەردئاوێژ،دەست وپەل فڕێدانی ئەسپەلەکاتی غاردانێدا،ئەسپەکە.ی جووانەلەکاتی غاردانێدا،ماوەی هاویژتنی بەردێک بەدەست وەکوودەڵێن لێرەوەتاقوتابخانە دەستاوێژێکە. دەستهاوێژ،سفن،هۆ،ئێوەر،پەلاماربەر،هێرش بەر.ی:پەلاماردان، هێرش بردن.

Cultural Artefacts
دەستاوێژی فەرهەنگی. چەمکێکی تایبەتە ڤیگۆتسکی لە «ڕوانگەی جڤاکی - فەرهەنگی» ـدا بەکاری دەهێنێت. ڤیگۆتسکی دەڵێت مرۆڤ دەستاوێژی فەرهەنگی بەکار دەهێنیت بۆ تێگەیشتنی دەوروبەر و هەڵکردن تێیدا. هەر بۆ نموونە مرۆڤ گرێیەک لە دەسماڵەکەی خۆی دەدات بۆ ئەوەی باسێکی تایبەتی لەیاد نەچێت. ئەم دەسماڵ و گرێیە لە دەرەوەی ئەم بەستێن و دۆخە تایبەتە واتایەک نابەخشن، تەنها نێوانسازییەکە بۆ ئەم مرۆڤەی دەسماڵەکەی گرێداوە بەو مەبەستە تایبەتەی خۆی لە خەیاڵیەتی.

قەتەتاوێر٬ زنجیرەتاوێر٬ تاتەتاوێر

(ڕۆژ.):قاتەتاوێر٬ زنجیرەی تاوێر٬ تاته٬ تاوێر

ریغ، شم. (بینی گرفتن از چیزی که مطبوع نباشد)

لووت گرتن لە تاو شتی بۆگەن.

اِستِکراه، نَفرَة..

بوی بسیار بد

لووت هەڵکردن لە شتێک لەبەر حەز لێ نەکردنی

بۆگەنی زۆر پیس کە پیاو کەپۆی دەگرێ تا بۆی نەیە

the end justifies the means, بۆ ڕەهاندن، دەڕەهێنێت بڕوانە جەلیزادە، «زاراوەسازیی پێوانە» و «لە پەرۆشەکانی ژیان»، www.mamosta.net

هضم کننده

هەزمکەر: ورگی من بەردیش هەڵئەتاوێنێ)